اخذ کد اقتصادی

کد اقتصادی یک کد 12 رقمی است که به صورت اختصاصی برای هر واحد تجاری صادر می‌شود. کد اقتصادی هویت هر واحد تجاری را از واحد تجاری دیگر متمایز می‌کند.

هر واحد تجاری موظف است؛ تنها از کد مخصوص به خود استفاده کند. درغیر این صورت متحمل جریمه خواهد شد. اخذ کد اقتصادی برای تمام واحدهای تجاری که زمینه خرید و فروش کالا، صادرات و واردات و ارائه خدمات مشغول هستند؛ ضروری است.

کد اقتصادی چیست؟

کد اقتصاد یک شماره 12 رقمی است که برای اشخاص حقیقی یا حقوقی که به ارائه خدمات یا تولید کالا مشغول هستند؛ تعلق می‌گیرد. شماره 12 رقمی اقتصادی درواقع هویت هر واحد کسب‌و‌کار است که هر واحد تجاری را با واحد تجاری دیگر متمایز می‌کند. این کد توسط سازمان امور مالیاتی به واحدهای تجاری تخصیص داده می‌شود.

بعد از مشخص شدن کد اختصاصی، این کد در سازمان مالیات تعیین‌کننده تمام فعالیت‌های اقتصادی هر مجموعه از جمله خرید و فروش یا قراردادها و فاکتورها می‌شود.

کاربردهای کد اقتصادی

کد اقتصادی یکی از رایج‌ترین واژه‌هایی است که در حوزه مشاغل تولیدی یا خدماتی و غیره به گوش‌تان می‌خورد. تقریبا برای پیگیری بسیاری از موارد در سازمان‌ها و ادارات، به این کد نیاز دارید. از مهم‌ترین کاربردهای کد اقتصادی عبارت‌اند از:

• گرفتن کارت بازرگانی
• صدور فاکتور رسمی
• تنظیم دفاتر قانونی
• دریافت گواهی ارزش‌افزوده
• شرکت در مناقصه‌ها و مزایده‌ها
• عقد قراردادهای تجاری یا اشخاص حقیقی یا حقوقی
• ارائه اظهارنامه مالیاتی
• ارائه اظهارنامه ارزش‌افزوده

چه کسانی مشمول اخذ کد اقتصادی هستند؟

 همه شرکت‌ها باید برای اخذ کد اقتصادی اقدام کنند. مطابق قانون گرفتن شماره اقتصادی برای تمام مودیان مالیاتی ضرری است. فرقی نمی‌کند که شما فرد حقیقی یا حقوقی باشید. درهرصورت برای راه‌اندازی یک شرکت، برای گرفتن کد اقتصادی ضروری است.

چه کسانی به اخذ کد اقتصادی نیازی ندارند؟

کسانی که فعالیت‌های فرهنگی می‌کنند؛ نیازی به کد اقتصادی ندارند. تمام موسساتی که از گرفتن کد اقتصادی معاف هستند؛ عبارت‌اند از:

• مساجد، تکیه‌ها، هیئت‌ها و حسینیه‌ها
• اشخاص حقیقی که در حوزه‌های هنری، فرهنگی و ادبی فعالیت می‌کنند.
• اشخاص حقیقی که پیمانکار هستند و ارزش پیمان‌های آن‌‌ها کمتر از 5 میلیون در سال است.

مراحل دریافت کد اقتصادی

گرفت برای گرفتن کد اقتصادی به دو صورت حضوری و آنلاین امکان‌پذیر است.

• برای گرفتن شماره 12 رقمی اقتصادی به صورت حضوری، تا 2 ماه بعد از تاسیس شرکت و پس از گرفتن کارت بازرگانی باید با در دست داشتن معرفی‌نامه و وکالت‌نامه به اداره محل فعالیت خود رفته و برای اخذ کد اقتصادی اقدام کنید.
• همچنین می‌توانید از سایت سازمان امور مالیاتی استفاده کنید.
• برای این منظور ابتدا در سایت gov.ir ثبت‌نام کنید.
• روی گزینه ثبت‌نام الکترونیکی کد اقتصادی که در سمت راست سایت قرار دارد؛ کلیک کنید.
• در این مرحله به صفحه پیش ثبت‌نام کد اقتصادی هدایت می‌شوید.
• اطلاعات خواسته شده را وارد کرده و ثبت‌نام شماره 12 رقمی اقتصادی را انجام دهید
• بعد از طی کردن این مراحل منتظر بمانید تا کد کاربری و پسورد شما از امور مالیاتی ارسال شود. درصورتی‌که اطلاعات ضروری مانند آدرس، کد پستی و غیره را به‌درستی وارد نکرده باشید؛ ممکن است این کد ارسال نشود.
• حالا دوباره وارد سایت شده و به صفحه ثبت کد اقتصادی بروید.
• بعد از انتخاب گزینه ثبت کد اقتصادی اطلاعات خواسته شده را وارد کرده و مدارک ثبتی را تکمیل کنید و در نهایت تمام تغییرات ذخیره شوند.
• اگر تمام مراحل بالا به‌درستی انجام شوند؛ کد اقتصادی برای شما ارسال می‌شوند.

پیگیری وضعیت ثبت کد اقتصادی

اگر قصد داشتید که از وضعیت کد اقتصادی خود باخبر شوید؛ می‌توانید بعد از مرحله 1 و 2، گزینه پیگیری سریع وضعیت ثبت نام کد اقتصادی را انتخاب کرده و بعد از وارد کردن کد کاربری و رمز عبور، از وضعیت ثبت نام مطلع شوید. همچنین اخطارها و اعلام‌ها هم در همین بخش مشخص می‌شوند. برای رفع اخطارها هم در همین صفحه می‌توانید اقدام کنید.

مدارک لازم برای اخذ کد اقتصادی

• دفترچه تکمیل شده خدمات اداره دارایی
• دریافت فرم‌های مربوطه و تکمیل آن‌ها
• کپی شناسنامه و کپی کارت ملی همه اعضا هیئت‌مدیره
• آگهی تاسیس شرکت و ثبت تغییرات شرکت در دو صفحه
• کپی اساس‌نامه شرکت
• کپی اظهارنامه یا شرکت‌نامه و تقاضانامه در شرکت‌های غیرسهامی
• کپی آگهی روزنامه رسمی و تغییرات آن
• کپی جواز بهره‌برداری یا جواز تاسیس آن در صورت داشتن جواز
• کپی سند مالکیت محل شرکت که در آگهی هم آدرس آن قید شده باشد.
• در صورت استیجاری بودن ملک، می‌توانید کپی اجاره‌نامه که توسط واحد مالیاتی تایید شده است را نشان دهید.
• نامه شروع یا عدم شروع فعالیت و کپی آن بعد از ثبت دبیرخانه
• پرداخت مالیات حق تمبر به اداره دارایی
• رونوشت شناسنامه و کارت ملی اعضای هیئت‌مدیره

نکات مهم که در خصوص اخذ کد اقتصادی باید بدانید:

اشخاص مکلف به گرفتن شماره اقتصادی: اشخاص مکلف به اخذ کد اقتصادی، تمام اشخاص حقوقی هستند که در امر توزیع کالا، کارهای خدماتی، تولیدی، مونتاژ، واردات و صادرات مشغول هستند. همچنین تمام اشخاص حقیقی که در کارهای گفته شده فعالیت دارند و مجوز کسب‌وکار را از مراجع مربوطه گرفته‌اند، باید برای اخذ کد اقتصادی اقدام کنند.

جواز فعالیت تجاری: مجوز فعالیت، درواقع سندی است که مطابق آن هر کسی از طرف وزارت بازرگانی یا دیگر مراجع مربوطه اجازه فعالیت داشته باشد. برای مثال گواهی فعالیت صنعتی از طرف صنایع، مجوز داروخانه‌ها از طرف وزارت بازرگانی، فعالیت مرغداری‌ از طرف جهاد، پروانه‌های کسب‌وکار صادره از طرف اتحادیه صنفی صادر می‌شوند.

مکان فعالیت تجاری: محل فعالیت تجاری، جایی است که شهرداری و مراجع قانونی از آن به‌عنوان محل فعالیت یاد می‌کنند. برای مثال دفتر پیمانکاری یا واسطه‌های شغل‌های مشابه که نیازی به دریافت مجوز ندارند و داروخانه‌ها یا دیگر مشاغل که محل فعالیت آن‌ها الزاما نیاز به مجوز دارد. محل فعالیت به شکل اجاره قطعی در اختیار مودی قرار می‌گیرد.

رسید بانکی: برای اخذ کد اقتصادی به فیش بانکی به‌حساب 523 نیاز دارید که به یکی از شعب بانک ملی واریز شده باشد.

پرینت مربوط به کد اقتصادی: برگه پرینت چاپ شده که پیش از صدور کارت به شما ارائه می‌شود، شامل تمام اطلاعات مورد نیاز مودی است. این برگه توسط مامورین پست به‌عنوان رسید از طرف مودی در پرونده او ثبت و بایگانی می‌شود.

تخلفات مربوط به کد اقتصادی

استفاده افراد حقیقی یا حقوقی از کد اقتصادی دیگران خلاف قانون است. همچنین مالیات مربوط به این کد و معاملات انجام شده با آن تماما به فردی تعلق دارد که کد اقتصادی به نام او ثبت شده است.

هر نوع جعل، تقلب، سواستفاده و تبانی با کد اقتصادی غیرقانونی می‌باشد و با متخلفین برخورد می‌شود.

دریافت هر نوع وجه اضافه بر ارزش کالا برای درجه یا عدم درج کد اقتصادی خریدار خلاف مقررات بوده و با متخلفین برخورد می‌شود.

مواردی مانند درج نکردن کد اقتصادی یا ارائه نکردن آن در صورت‌حساب فروش کالا و خدمات خلاف مقررات بوده و با متخلفان برخورد می‌شود.

توجه: اگر فروشنده در زمان معامله، کد اقتصادی را ارائه ندهد؛ یا در ازای ارائه این کد مبلغ اضافه‌ای تقاضا نکند؛ خریدار می‌تواند بدون کد فروشنده اقدام به خرید کالا نماید. به شرط آنکه گزارش انجام معامله و امتناع فروشنده از ارائه کد اقتصادی برای پیگیری قانونی را تا نهایتا 1 ماه به اداره کل اطلاعات و خدمات مالیاتی به‌صورت مکتوب و با ادله ارائه بدهد.

جریمه تخلفات کد اقتصادی

اگر مفاد دستورالعمل کد اقتصادی توسط اشخاص مرتبط رعایت نشود؛ وزارت امور اقتصادی و دارایی و سازمان‌های وابسته از ارائه هر نوع تسهیلات به این افراد خودداری می‌کنند. ارائه ندادن صورت‌حساب‌ها یا درج نکردن کد اقتصادی روی آن‌ها یا رعایت نکردن این دستورالعمل در حین اینکه باعث بی‌اعتبار شدن دفاتر مربوطه نزد دفاتر مالیاتی می‌شود؛ به جریمه شدن این سازمان‌ها هم منجر می‌شود.

• این جریمه در اولین مرتبه 2 برابر مبلغ معامله است.
• در مرتبه دوم باعث تعطیلی محل کسب‌وکار به مدت 3 ماه می‌شود.
• برای مرتبه سوم و بعد این تخلف 3 تا 6 ماه حبس دارد.

جریمه بهره بردن از کد اقتصادی دیگران

طبق تبصره 1 ماده 169 مکرر قانون مالیات‌های مستقیم، افرادی که از کد اقتصادی دیگران استفاده می‌کنند؛ از نظر مالیات بر درامد و جرایم متعلقه، با کسانی که کد اقتصادی آن‌ها استفاده شده است؛ مسئولیت تضامنی دارند.

جمع‌بندی

شماره 12 رقمی اقتصادی درواقع نشان‌دهنده هویت هر واحد تجاری در ادارات اقتصادی کشور و اداره مالیات است. تمام واحد‌های تجاری که به خرید و فروش یا واردات و صادرات کالا مشغول هستند و یا درحال ارائه سرویس می‌باشند؛ ملزم به گرفتن کد اقتصادی هستند.

هرچند اخذ کد اقتصادی برای فعالیت‌های فرهنگی ضروری نیست. دریافت شماره اقتصادی ممکن به دو صورت حضوری و غیرحضوری امکان پذیر است. همچنین درصورتی که خللی در دریافت کد اقتصادی پیش آمد یا مشکلی در روند ثبت این کد داشتید؛ می‌توانید از مشاوره کارشناسان ما در دادنیک بهره ببرید.