شکایت از روانشناسان بهدلیل افزایش تخلفات در این حوزه، به یک دغدغه عمومی تبدیل شده است. هرچند که تخلفات روانشناسان همیشه بهمعنای عمل خلاف قانون نیست، اما عدم انجام وظایف به درستی یا برخورد نامناسب با مراجعهکنندگان میتواند منجر به نارضایتی و در نهایت، طرح شکایت شود.
متأسفانه، در سالهای اخیر، موارد بسیاری از شکایت حضوری یا غیرحضوری از طریق سازمان نظام روانشناسی علیه روانشناسان بهدلیل ارائه خدمات نامناسب یا عدم رعایت اصول اخلاقی گزارش شده است. در ادامه، به بررسی شکایت از روانشناس میپردازیم.
دلایل شکایت از روانشناس
یکی از دلایل اصلی شکایت مراجعهکنندگان از روانشناسان، عدم رضایت از کیفیت خدمات ارائه شده است. این نارضایتی میتواند به دلایل مختلفی از جمله عدم تخصص کافی روانشناس، برخورد نامناسب با مراجعه کننده، عدم ارائه راهکارهای موثر، برگزاری جلسات اضافی و دریافت هزینههای غیرمتعارف باشد. همچنین، توهین، فحاشی و بیتوجهی به نیازهای مراجعهکننده از دیگر تخلفاتی است که ممکن است منجر به شکایت شود.
برای اثبات این تخلفات نیز، مراجعهکنندگان باید مستنداتی نظیر تاریخ جلسات، محتوای گفتگوها و رسیدهای پرداخت را ارائه دهند. همچنین،طرح شکایت علیه روانشناسان متخلف نه تنها حق قانونی مراجعهکنندگان را احیا میکند، بلکه از تکرار چنین تخلفاتی در آینده نیز جلوگیری میکند.
روش های ثبت شکایت از روانشناس
افراد میتوانند به دو روش حضوری و غیرحضوری نسبت به عملکرد روانشناسان خود شکایت کنند که در ادامه به بررسی آنها خواهیم پرداخت:
1. طرح شکایت به صورت حضوری
در مواجهه با تخلفات احتمالی روانشناسان، افراد میتوانند از طریق مراجع قانونی اقدام به طرح شکایت کنند. یکی از روشهای رایج برای طرح شکایت، مراجعه حضوری به سازمان نظام روانشناسی است. در این روش، افراد باید شکایت خود را بهصورت کتبی همراه با مدارک و مستندات به اداره ارزیابی و رسیدگی به شکایات تحویل دهند. این سازمان موظف است به شکایات واصله رسیدگی کرده و پس از بررسیهای لازم، رای مقتضی صادر کند.
با توجه به حجم بالای شکایات در این حوزه، روند رسیدگی به پروندهها ممکن است زمانبر باشد. همچنین، در صورت عدم رضایت از رای صادره، امکان اعتراض از طریق مراجع قضایی وجود دارد که البته این امر موجب طولانیتر شدن روند رسیدگی میشود. بههمین دلیل، توصیه میشود قبل از اقدام به طرح شکایت، به طور کامل از قوانین و مقررات مربوطه آگاهی پیدا کرده و در صورت نیاز از مشاوره حقوقی موسساتی نظیر دادنیک بهرهمند شوند.
2. طرح شکایت به صورت غیرحضوری
اگر از عملکرد روانشناس خود ناراضی هستید و معتقدید که مرتکب تخلف شده است، میتوانید بهصورت غیرحضوری از طریق سامانه شکایات سازمان نظام روانشناسی شکایت خود را ثبت کنید. این سازمان مرجع رسیدگی به تخلفات روانشناسان است و در صورت اثبات تخلف، اقدامات قانونی لازم را انجام میدهد. همچنین، میتوانید با مشورت با یک وکیل پایه یک دادگستری، از حقوق قانونی خود آگاه شده و در صورت لزوم، شکایت خود را در مراجع قضایی پیگیری نمایید.
مراحل شکایت از روانشناس
در صورت بروز هرگونه نارضایتی از نحوه خدماترسانی روانشناس، میتوانید به سازمان نظام روانشناسی و مشاوره کشور شکایت کنید. این سازمان بهعنوان مرجع رسمی رسیدگی به تخلفات روانشناسان، مکانیزمهایی را برای بررسی و رسیدگی به شکایات افراد در نظر گرفته است.
برای طرح شکایت، میتوانید بهصورت حضوری به این سازمان مراجعه کرده و شکایت خود را به صورت کتبی ثبت کنید. پس از ثبت شکایت، کارگروههای تخصصی سازمان به بررسی موضوع پرداخته و در نهایت، تصمیم نهایی در مورد شکایت شما اتخاذ خواهد شد. البته، توجه داشته باشید که روند رسیدگی به شکایات از روانشناسان ممکن است زمانبر باشد، اما این سازمان موظف است با رعایت قوانین و مقررات حاکم، به شکایت شما رسیدگی کند.
نحوه رسیدگی به شکایت از روانشناس
سازمان نظام روانشناسی و مشاوره، بهعنوان نهادی نظارتی بر فعالیت روانشناسان و مشاوران، دارای ساختاری پیچیده و چندلایه است. این سازمان با هدف ارتقای سطح خدمات روانشناسی و مشاوره و حفاظت از حقوق مراجعان، به شکایات ارجاعی رسیدگی میکند. بخشهای مختلفی از جمله هیئتهای بدوی و هیئت مرکزی، وظیفه رسیدگی به تخلفات صنفی و حرفهای روانشناسان را برعهده دارند. این هیئتها با بررسی دقیق شکایات، به تخلفاتی نظیر عدم رعایت اصول اخلاق حرفهای، نقض قوانین و مقررات و سهلانگاری در انجام وظایف رسیدگی کرده و در صورت اثبات تخلف، مجازاتهای مقرر را اعمال میکنند.
مراحل رسیدگی به شکایات در سازمان نظام روانشناسی معمولاً به اینصورت است که شکایت ابتدا در هیئت بدوی منطقه موردنظر بررسی میشود. در صورت عدم رضایت از رای هیئت بدوی، امکان تجدیدنظرخواهی در هیئت مرکزی وجود دارد. درواقع، هیئت مرکزی بهعنوان بالاترین مرجع رسیدگی به تخلفات، با بررسی دقیق پرونده و شنیدن اظهارات طرفین، رای نهایی را صادر میکند. آرای صادره از سوی هیئت مرکزی نیز قابل اعتراض در مراجع قضایی است.
جمع بندی
افزایش تخلفات در حوزه روانشناسی، سبب شده است که شکایت از روانشناسان به یک دغدغه جدی تبدیل شود. این تخلفات که میتوانند شامل عدم انجام وظایف به درستی، برخورد نامناسب با مراجعهکنندگان و یا حتی نقض اصول اخلاقی باشند، منجر به نارضایتی گسترده مراجعهکنندگان شده است. برای رسیدگی به این شکایات، سازوکارهایی نظیر هیاتهای بدوی و مرکزی رسیدگی به تخلفات در سازمان نظام روانشناسی تشکیل شدهاند.
این هیاتها با بررسی دقیق شکایات و انجام تحقیقات لازم، به صدور رای و اعمال مجازاتهای مناسب برای متخلفان میپردازند. با اینحال، در صورت عدم رضایت از رای هیات مرکزی، امکان طرح شکایت در مراجع قضایی نیز وجود دارد. بهطور کلی، با وجود تلاشهای صورت گرفته برای نظارت بر عملکرد روانشناسان، اهمیت انتخاب یک روانشناس متخصص و دارای صلاحیت برای دریافت خدمات روانشناسی بیش از پیش احساس میشود.
سوالات متداول
چگونه میتوان از روانشناس شکایت کرد؟
برای شکایت از روانشناس، باید به سازمان نظام روانشناسی و مشاوره مراجعه کنید و شکایت خود را بهصورت کتبی ثبت نمایید. لازم بهذکر است که این پروسه شامل ارائه مدارک و مستندات لازم بوده و ممکن است زمانبر باشد.
دلایل رایج برای شکایت از روانشناس چیست؟
دلایل رایج شامل عدم رعایت اصول اخلاقی، برخورد نامناسب، عدم ارائه راهکارهای مناسب و دریافت حقالمشاوره بیشتر از نرخ مصوب است. همچنین، عدم تخصص کافی در زمینههای مربوطه نیز میتواند دلیل شکایت باشد.
آیا امکان شکایت غیرحضوری از روانشناس وجود دارد؟
بله، امکان ثبت شکایت بهصورت غیرحضوری نیز وجود دارد. افراد میتوانند از طریق سامانههای آنلاین سازمان نظام روانشناسی، اعتراضات و شکایات خود را ثبت کنند.