امروزه باتوجهبه گستردگی و تنوع ارتباطات توسط اینترنت با ابزارهای مختلف مانند تلفن همراه، لپتاپ و غیره افراد بهراحتی میتوانند با هم ارتباط داشته باشند.
این ارتباطات در مواقعی عامل سوءاستفاده و ناامنی خواهد شد. از جمله معایب این مسئله سهولت وقوع تهدید در فضای مجازی است. باتوجهبه ماده ۶۶۹ قانون مجازات اسلامی تهدید با هر وسیله و ابزار جرم در نظر گرفته شده است به هر صورت شفاهی، کتبی یا بهصورت مجازی.
بنابراین، در این مقاله از دادنیک به بررسی تهدید در فضای مجازی میپردازیم. درصورتیکه دراینخصوص نیازمند دریافت مشاورهٔ حقوقی هستید با کارشناسان ما در ارتباط باشید.
تهدید در فضای مجازی
بر اساس ماده ۱۲ تجارت الکترونیک، اسناد و ادله اثبات دعوی ممکن است بهصورت دادهپیام باشند و در هیچ محکمه یا اداره دولتی نمیتوان بر اساس قواعد ادله موجود، ارزش اثباتی «دادهپیام» را صرفاً به دلیل شکل و قلب آن رد نمود.
بنابراین، دادهپیامها یا فایلهای منتقل شده در فضای مجازی قابلیت ادله قرار گرفتن برای ارائه در دادگاه را دارند. هر نوع سند یا قراردادی که در دسته ادله الکترونیکی قرار دارد جز دلیلها خواهد بود.
برای مثال متن گفتگو در وایبر، فیسبوک و شبکههای اجتماعی دیگر، ایمیل، صدای ضبطشده و فیلم، جزو دلایل قابلاستناد هستند و قانون ارزش آنها را بهعنوان ادله در نظر گرفته است. در واقع ارزش ادله الکترونیکی مانند سایر ادله اثبات دعوی است.
نحوه اثبات تهدید در فضای مجازی
درصورتیکه از جانب کسی با تهدیدی در فضای مجازی روبهرو شدهاید، میتوانید از طریق دادسرا اقدام کنید یا از طریق سایت پلیس فتا موضوع را پیگیری نمایید. دادگاه، توسط کارشناسان حوزه فناوری صحت مدارک شما را بررسی و در صورت تأیید، ملاک و مبنای صدور حکم قرار میدهند.
عمل به تهدید در فضای مجازی
درصورتیکه فرد از حدود تهدید بگذرد و تهدید را عملی کند جرم جدیدی مرتکب شده است؛ بنابراین مجازات متعددی در پی خواهد داشت. این عمل به دو صورت میتواند جرم تلقی شود:
- بر اساس ماده ۷۴۴ قانون مجازات اسلامی، هرکس بهوسیله سامانههای رایانهای یا مخابراتی، فیلم یا صوت یا تصویر دیگری را تغییر یا تحریف کند و آن را منتشر یا با علم به تغییر یا تحریف منتشر نماید، بهنحویکه عرفاً موجب هتک حیثیت او گردد، به حبس از نود و یک روز تا دو سال یا جزای نقدی از پنج میلیون (۵.۰۰۰.۰۰۰) ریال تا چهل میلیون (۴۰.۰۰۰.۰۰۰) ریال یا هر دو مجازات محکوم میشود.
- بر اساس ماده ۷۴۵ قانون مجازات اسلامی، هرکس بهوسیله سامانههای رایانهای یا مخابراتی صوت یا تصویر یا فیلم خصوصی یا خانوادگی یا اسرار دیگری را بدون رضایت او جز در موارد قانونی منتشر نماید یا در دسترس دیگران قرار دهد، بهنحویکه منجر به ضرر یا عرفاً موجب هتک حیثیت او شود، به حبس از نود و یک روز تا دو سال یا جزای نقدی از پنج میلیون (۵.۰۰۰.۰۰۰) ریال تا چهل میلیون (۴۰.۰۰۰.۰۰۰) ریال یا هر دو مجازات محکوم میشود.
بنابراین، اگر کسی عکس و فیلم شما را بدون اجازه یا با ایجاد تحریف و تغییر و یا با علم به تغییر و تحریف آن منتشر نماید جرم مرتکب شده است و باید مجازات گردد.
مراحل رسیدگی به جرم تهدید در فضای مجازی
اولین قدم برای طرح و اقامه دعوای کیفری جرم تهدید در فضای مجازی، تنظیم شکواییه است. سپس باید این شکواییه را از طریق دفاتر خدمات الکترونیک قضایی ثبت شود.
سپس حسب ارجاع، نوبت به طی نمودن مراحل پیش رو در دادسرای جرایم رایانهای یا دادسرای عمومی و انقلاب، پلیس فتا و دادگاه کیفری دو میرسد. در صورت احراز وقوع پرونده توسط دادگاه مبنای صدور حکم قرار میگیرد.
توصیه میشود از ابتدای تشکیل پرونده کیفری و طرح شکایت با موضوع اتهام جرم تهدید در فضای مجازی وکیل پایه یک دادگستری متخصص جرایم رایانهای اخذ کنید.
جمعبندی
امروزه با گسترش اینترنت و بهبود ارتباطات زمینه برای اقسام جدید از اذیت و آزارها ازجمله تهدید در فضای مجازی فراهم شده است. اگرچه جرم تهدید در هر نوعی قابلپیگیری قضایی است. در خصوص جرم تهدید در فضای مجازی مانند نوع سنتی آن، لازم نیست که تهدیدکننده تقاضای پول یا تقاضای انجام امر یا ترک فعلی را کند؛ بلکه بهصرف ارتکاب جرم تهدید در فضای مجازی، جرم واقع شده و به مجازات مقرر قانونی محکوم میشود.
وکلای مؤسسه حقوقی دادنیک آمادهاند تا شما مخاطبان عزیز را در مسائل و چالشهای حقوقی پیرامون جرم تهدید در فضای مجازی راهنمایی و پشتیبانی کنند.
سؤالات متداول
آیا ایجاد و ساختن محتوای مستهجن و انتشار آن در فضای مجازی جرم است؟
باتوجهبه ماده ۷۴۲ قانون مجازات اسلامی ایجاد، انتشار، توزیع یا معامله یا بهقصد تجارت یا افساد تولید یا ذخیره یا نگهداری محتوای مستهجن جرم است.
آیا جرم تهدید در فضای مجازی قابلگذشت است؟
بله باتوجهبه قابلگذشت بودن جرم تهدید در فضای مجازی اعلام رضایت و گذشت شاکی موجب مختومه شدن پرونده کیفری خواهد شد.
این مطلب توسط تیم تحریریه دادنیک گردآوری و منتشر شده است.
تیم تحریریه دادنیک روزانه و در جهت افزایش اطلاعات کاربران سایت، مطالب متعددی در زمینههای مختلف منتشر مینماید.
برای مشاوره با وکیل متخصص میتوانید با کارشناسان دادنیک در ارتباط باشید.