حدود اختیارات دیوان عدالت اداری

همانطور که می‌دانید حدود اختیارات دیوان عدالت اداری به اندازه‌ ای است که اعضای آن می‌توانند اعتراضات و شکایات مردم را نسبت به تصمیمات، اقدامات و عملکرد سازمان‌های دولتی و خصوصی مورد رسیدگی قرار دهند. در این مقاله از بلاگ مؤسسه حقوقی دادنیک شما را با موارد صلاحیت و عدم صلاحیت دیوان اداری آشنا خواهیم کرد.

اولین مورد از حدود اختیارات دیوان عدالت اداری، رسیدگی به شکایات دیوان عدالت از جانب افراد حقیقی و حقوقی است. در حالی که طرفین شکایت سازمان‌های دولتی مانند وزارتخانه‌ها، سازمان‌ها، مؤسسات، شرکت‌های دولتی، شهرداری‌ها، سازمان تأمین اجتماعی، تشکیلات و نهادهای انقلابی و مؤسسات وابسته به آنها هستند. علاوه بر این ممکن است مأموران این سازمان‌های دولتی و خصوصی طرفین شکایت باشند.

صلاحیت و اختیارات دیوان به چه صورت است؟

در توضیح صلاحیت و حدود اختیارات دیوان عدالت اداری می‌توانیم به چند مورد اشاره کنیم. این اختیارات در مراحل رسیدگی به پرونده در دیوان اداری مؤثر هستند. زیرا کار تمام افراد مشغول در تشکیلات دیوان عدالت اداری را تعیین خواهند کرد.

رسیدگی به اعتراضات افراد حقیقی و حقوقی

اولین مورد از حدود اختیارات دیوان عدالت اداری، رسیدگی به شکایات دیوان عدالت از جانب افراد حقیقی و حقوقی است. در حالی که طرفین شکایت سازمان‌های دولتی مانند وزارتخانه‌ها، سازمان‌ها، مؤسسات، شرکت‌های دولتی، شهرداری‌ها، سازمان تأمین اجتماعی، تشکیلات و نهادهای انقلابی و مؤسسات وابسته به آنها هستند. علاوه بر این ممکن است مأموران این سازمان‌های دولتی و خصوصی طرفین شکایت باشند.ؤ

رسیدگی به اعتراضات و شکایات از آرای برخی هیأت‌ها

یکی دیگر از حدود اختیارات دیوان عدالت اداری رسیدگی کردن به اعتراضات و شکایاتی درباره آراء و تصمیمات قطعی هیأتهای رسیدگی به تخلفات اداری و کمیسیون‌هایی مانند کمیسیون‌های مالیاتی، هیأت حل ‌اختلاف کارگر و کارفرما و همچنین شهرداری از نظر نقض قوانین و مقررات یا مخالفت با آنهاست.

موضوعات خواسته در صلاحیت دیوان عدالت اداری

هنگامی که فردی تصمیم می‌گیرد شکایت خود را در سامانه ساجد ثبت کند، می‌تواند با توجه به نمونه دادخواست دیوان عدالت اداری متن خود را آماده یا اینکه با کمک وکیل دیوان عدالت اداری تمام کارها را پیگیری کند. اما باید این نکته را در نظر داشته باشید که دیوان عدالت اداری صلاحیت انجام کارهای مشخصی را دارد که به آنها خواهیم پرداخت.

رسیدگی به شکایات قضات

افراد فعال در تشکیلات دیوان عدالت اداری کار رسیدگی به شکایات قضات و مشمولان قانون مدیریت خدمات کشوری و سایر مستخدمان این واحدها و مؤسسات را بر عهده دارند. علاوه بر این، شکایات مرتبط با مستخدمان مؤسسات مزبور هم می‌توانند در دیوان عدالت اداری بررسی شوند.

در رابطه با رسیدگی به شکایات قضات و سایر مستخدمان مؤسسات لشکری و کشوری، میزان خسارات وارد بر شاکیان بررسی می‌شود. بنابراین پس از صادر شدن رأی قطعی، مرجع محکوم علیه علاوه بر اینکه باید حکم را اجرا کند، مکلف به رعایت مفاد آن در تصمیمات و اقدامات بعدی خود در موارد مشابه خواهد بود.

صدور رأی وحدت رویه

هنگامی که در دادگاه‌های شعب دیوان عدالت اداری، در موارد مشابه آرایی متناقض و متعارض هم صادر می‌شوند، رأی وحدت رویه صادر می‌شود تا حکم صادر شده یکپارچه باشد. از طرفی دیگر گاهی آرای مشابهی در مورد موضوعی واحد صادر می‌شوند که برای آن هم رأی وحدت رویه اعلام خواهد شد تا شاکی و طرفین شکایت از یک رأی قطعی پیروی کنند.

موارد عدم صلاحیت دیوان عدالت اداری

حدود اختیارات دیوان عدالت اداری مواردی را در نظر دارد که به واسطه آنها می‌توان عدم صلاحیت دیوان عدالت اداری را در برخی موارد مشخص کرد.

شکایت درباره مصوبات شورای انقلاب

چنانچه اشخاص حقیقی یا حقوقی درباره مصوبات شورای انقلاب اسلامی شکایت کنند، دیوان عدالت اداری این اختیار و صلاحیت را ندارد که خود به پرونده شکایت رسیدگی کند.

اعتراض به موارد مندرج در احکام استخدام اولیه

استخدامی‌های ارگان‌های دولتی مراحل مختلفی دارند. اگر افرادی به شرایط یا موارد درج شده در احکام استخدام اولیه سازمان‌های دولتی اعتراض داشته باشند، دیوان عدالت اداری اختیارات لازم را برای بررسی این اعتراض ندارد.

شکایت علیه سازمان نظام پزشکی

یکی دیگر از موارد عدم صلاحیت دیوان عدالت اداری، شکایاتی است که درباره عملکرد کار بهداشت و درمان و به طور کلی سازمان نظام پزشکی مطرح می‌شود.

شکایت درباره عملکرد مراجع انتظامی

حدود اختیارات دیوان عدالت اداری بیان می‌کند که بررسی شکایات مراجع انتظامی در حیطه مسئولیت‌ها و صلاحیت‌های این ارگان نیست.
علاوه بر موارد فوق اگر شکایتی به آرای محکمه عالی انتظامی قضات، آرای دادسرا و دادگاه ویژه روحانیت باشد، باز هم دیوان عدالت اداری صلاحیت بررسی آن را ندارد.

کسب اطلاع از حدود اختیارات دیوان عدالت اداری

همانطور که در این مطلب مطالعه کردید، مواردی ذکر شدند که حدود اختیارات دیوان عدالت اداری، صلاحیت‌ها و موارد عدم صلاحیت آن را نشان می‌دهند.
شما می‌توانید برای کسب اطلاعات کامل درباره شیوه پیگیری شکایت در مهلت اعاده دادرسی در دیوان عدالت اداری، اطمینان درباره این موضوع که پرونده شما در دیوان عدالت اداری پیگیری می‌شود، یا ثبت شکایت و انجام مرحله تجدیدنظرخواهی در دیوان عدالت اداری، اطلاع از مدت زمان اجرای احکام در دیوان عدالت اداری، مراحل رسیدگی به پرونده در دیوان عدالت اداری و نحوه شکایت در دیوان عدالت اداری از وکلای مؤسسه حقوقی دادنیک راهنمایی بگیرید.

پرسش‌های متداول