خیار در لغت به معنی اختیار است. خیار مجلس یعنی اختیار فسخ عقد بیع توسط هریک از طرفین قرارداد تا زمانی که در مجلس عقد حاضرند. زمان و چگونگی تعریف حضور در مجلس عقد بنا به عرف و نظر قاضی متفاوت است.
خیار مجلس، بر اساس قانون مدنی ایران خیار فسخی است که بر اساس آن، هریک از طرفین عقد قرارداد، مادامی که مجلس قرارداد برقرار است. اختیار فسخ معامله یا قرارداد را دارند. خیار مجلس مخصوص عقد بیع است و در سایر عقود معین قابلاعمال نیست.
در این مقاله از دادنیک به بررسی خیار مجلس و شرایط اعمال آن می‌پردازیم. درصورتی‌که در این زمینه سوالی دارید با کارشناسان ما در ارتباط باشید.
خیار مجلس چیست؟
مجلس در لغت اسم مکان و به معنای نشیمنگاه است. منظور از مجلس، مکانی است که معامله در آنجا انجام شده است.
بر اساس قانون مدنی ایران خیار مجلس، اختیار فسخی است که بر اساس آن، هریک از طرفین عقد قرارداد، تا زمانی که مجلس قرارداد برقرار است و متفرق نشده‌اند، اختیار فسخ معامله یا قرارداد را دارند.
خیار مجلس مختص عقد بیع است و در سایر عقود قابلاعمال نیست. اگر یک نفر به نمایندگی از سوی دو طرف، معامله را منعقد نماید خیار مجلس قابلاعمال نیست.
شروع و پایان خیار مجلس در قانون:
پس از تحقّق معامله هریک از فروشنده و خریدار تا زمانی که از یکدیگر جدا نشده‌اند، دارای خیار مجلس هستند؛ بنابراین، حق فسخ به استناد خیار مجلس با انعقاد معامله، آغاز و با جداشدن دو طرف معامله از یکدیگر، تمام میشود.
موارد سقوط و ازبین‌رفتن خیار مجلس
از جمله شرایطی که باعث سقوط خیار مجلس میشود می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- ترک مجلس عقد توسط یکی از طرفین
- اسقاط خیار مجلس توسط طرفین قرارداد
اعمال خیار مجلس در قراردادهایی که وکیل منعقد می‌کند
در مواردی شخص به نمایندگی دیگری عقدی را منعقد می‌کند؛ چگونه می‌توان خیار مجلس را اعمال کرد؟
در این مورد و باتوجه‌به انواع حدود اختیارات وکیل می‌توان سه نوع نمایندگی را مشخص کرد:
- درصورتی‌که اراده نماینده تأثیر در انعقاد عقد ندارد و نماینده تنها مأمور است به‌جای اصیل سند را امضا کند، حق فسخ قابلاعمال نیست. چراکه نماینده تنها وسیله بیان اراده موکل است و واسطه است.
- اگر وکیل نماینده واقعی اصیل باشد، اراده انعقاد قرارداد دارد. اما مفاد وکالت با انعقاد عقد تمام میشود و دیگر اختیاری مبنی بر فسخ قرارداد ندارد.
- در نمایندگی مطلق مثل ولی قهری نماینده می‌تواند خیار مجلس را اعمال کند؛ چرا که وظیفه اداره اموال موکل را برعهده دارد.
باتوجه‌به شرایط خاص اعمال خیار مجلس توصیه می‌کنیم پیش از عقد بیع با یک وکیل دادگستری مشورت کنید. وکلای موسسه حقوقی دادنیک آماده ارائه خدمات حقوقی به شما هستند.
جمع‌بندی
خیار مجلس یعنی هر یک از متعاقدین، تا زمانی که در مجلس عقد دارند، می‌توانند بدون رضایت طرف دیگر، قرارداد را فسخ کنند. این خیار از زمان انعقاد عقد تا لحظه جدایی آنان از یکدیگر پابرجا است.
موسسه حقوقی دادنیک آماده است به سوالات شما مخاطبان عزیز در زمینه خیار مجلس پاسخ دهد.
سؤالات متداول
آیا خیار مجلس در معاملاتی که از طریق مکاتبه یا تلفن منعقد میشود قابلاعمال است؟
خیر خیار مجلس در بیعی که با تلفن انجام شده است قابلاعمال نیست.
آیا خیار مجلس در شرایطی که یک از طرف قرارداد به زود از مجلس بیرون برده شود ساقط میشود؟
خیر خروج از مجلس باید ارادی باشد؛ بنابراین در صورت افتراق اجباری خیار کماکان باقی است.
این مطلب توسط تیم تحریریه دادنیک گردآوری و منتشر شده است.
تیم تحریریه دادنیک روزانه و در جهت افزایش اطلاعات کاربران سایت، مطالب متعددی در زمینه‌های مختلف منتشر می‌نماید.
برای مشاوره با وکیل متخصص می‌توانید با کارشناسان دادنیک در ارتباط باشید.
