در ابتدا بهتر است با ذکر این نکته شروع کنیم که چک بدون تاریخ با اینکه تاریخ در آن قید نشده، اما به عنوان چک و ماهیتی که دارد، از اعتبار برخوردار است. ولی نباید این مهم را هم فراموش کرد که برای به اجرا گذاشتن این نوع چک، قید تاریخ در چک و مراجعه به دادگاه حقوقی یا اداره ثبت مهم تلقی شده و از مراحل بسیار لازم به شمار میآید.
در این مقاله قصد داریم، به ذکر جزئیات و نکات مهمی درباره چک بدون تاریخ، اعتبار و قانون مربوط به آن و نحوه به اجرا گذاشتن این نوع چک بپردازیم. تا انتهای این مطالب از مطالب مؤسسه حقوقی دادنیک با ما همراه باشید.
آیا چک بدون تاریخ دارای اعتبار است؟
چک شامل انواع مختلفی اعم از عادی، مسافرتی و رمز دار است و مندرجات آن نیز مشمول واژه چک، محل صدور، نام بانک محال علیه و شعبه آن، مبلغ چک به حروف و رقم، شماره حساب جاری دارنده حساب، نام و نام خانوادگی دارنده حساب جاری، امضای صاحب حساب و تمبر مالیاتی میباشد. یکی از مندرجات چک که وجود آن در این سند تجاری مهم تلقی میشود، تاریخ چک است؛ البته امروزه با به روی کار آمدن چک صیادی، مورد تاریخ چک مطرح نمیگردد.
بر اساس ماده 13 قانون صدور چک، مورخ سال 1355 چکهایی که دارای محل و تاریخ صدور هستند و به امضای صادر کننده رسیده اند، توسط بانکهای ایرانی یا شعب آنها در خارج از کشور، از اسناد لازم الاجرا محسوب شده و دارنده چک، طبق قوانین و آیین نامههای مربوط به اجرای اسناد رسمی قادر است با مراجعه به بانک، تمام یا قسمتی از وجه چک را از صادر کننده وصول نماید، اما لازمه بررسی چک بدون تاریخ، این است که به ماده 311 قانون تجارت رجوع شود، چراکه مطابق این ماده، یکی از شروط مهم چک، قید تاریخ در آن است.
گرچه برای این ماده قانونی ضمانت اجرایی تعیین نشده است، اما این عدم وجود ضمانت، برخلاف سفته و برات بدون تاریخ که قانون صراحتاً آنها را از اعتبار قانونی خارج دانسته، دلیلی بر بی اعتباری چک بدون تاریخ نیست. بنابراین این نوع چک نیز دارای اعتبار است اما دارنده چک باید در راستای درج تاریخ در این چک اقدام کند و سپس آن را به بانک، ارائه دهد تا قابل وصول باشد.
قانون چک بدون تاریخ چیست؟
پیشتر در مورد اعتبار چک بدون تاریخ صحبت کردیم و اندکی درباره قوانین مربوط به آن گفتیم اما در این بخش بیشتر به قانون چک بدون تاریخ که به عنوان چک وعده دار نیز شناخته میشود، اشاره خواهیم کرد:
- ماده 311 قانون تجارت: قید محل و تاریخ صدور در چک و همچنین رسیده به امضای صادر کننده از ارکان مهم ماده 310 قانون تجارت مصوب تلقی و از شرایط اساسی قانون چک نام برده شده است.
- ماده 13 قانون صدور چک: در شرایطی که اثبات شود چک بدون تاریخ صادر شده یا تاریخ واقعی صدور چک بر تاریخ مندرج در متن چک مقدم است، شخص صادر کننده این سند تجاری تحت تعقیب کیفری قرار نمیگیرد. بنابراین به استناد این ماده قانون، چک بدون تاریخ، ضمانت اجرای کیفری نداشته و تنها از طریق دادگاه حقوقی، قابل پیگیری است.
اجرای مستقیم چک صیاد از طریق دادگاه حقوقی
درست است برای ثبت چک صیادی در سامانه صیاد، به وارد کردن اطلاعات چک اعم از تاریخ چک در سامانه نیاز است، اما در مورد چک صیاد امکان اینکه تاریخ، پس از صدور چک، در آن، درج و سپس، چک در سامانه ثبت شود، وجود دارد.
در این روش اگر حساب صادر کننده در تاریخ وصول چک فاقد وجه یا کسری موجودی داشته باشد، بانک، گواهی عدم پرداخت صادر و اطلاعات چک را در سامانه چکهای برگشتی بانک مرکزی، ثبت میکند. سپس کد رهگیری دریافتی را بر روی گواهی عدم پرداخت، درج مینماید.
حال دارنده چک، در راستای شکایت برای چک برگشتی به یکی از دفاتر خدمات قضایی، مراجعه کرده و چک برگشتی و گواهی عدم پرداخت را ارائه میدهد تا صدور اجرائیه را درخواست نماید. پس از درخواست صدور اجرائیه و ارجاع پرونده به دادگاه، رئیس شعبه یا قانون گذار موظف است چک را بررسی و اجرائیه را صادر نماید.
از آن سو، صادر کننده چک نیز 10 روز مهلت دارد تا بدهی خود را پرداخت نماید. اگر از این کار سر باز بزند، بنا به درخواست دارنده چک، حکم جلب و توقیف اموال برای چک برگشتی، برای وصول چک برگشتی اجرا میشود.
جمع بندی
امیدواریم توانسته باشیم در این مطلب اطلاعات مفیدی را در مورد چک بدون تاریخ و موارد مربوط به وصول آن در اختیارتان قرار دهیم. در صورتی که پاسخ سؤالی چون چک تضمینی چیست؟ را نمیدانید یا درباره مواردی چون مهلت برگشت زدن چک اطلاعات اندکی دارید، میتوانید با وکیل چک برگشتی مشورت کنید یا از خدمات کارشناسان حقوقی مجموعه دادنیک بهره مند شوید.
سوالات متداول
آیا چک بدون تاریخ اعتبار دارد؟
مطابق مطابق ماده 310 قانون تجارت مصوب 1311، یکی از شروط مهم چک، قید تاریخ در آن است یعنی چک بدون تاریخ اعتبار دارد؛ چک بدون تاریخ مانند سایر چکها از اعتبار برخوردار بوده و به واسطه ماهیتی که دارد، جزو اسناد لازم الاجراست.
آیا چک بدون تاریخ، کیفری است؟
همانطور به استناد ماده 11 قانون صدور چک، چک بدون تاریخ یا چک وعده دار لازم الاجراست، بر همین اساس نیز این چک فاقد ضمانت اجرای کیفری تلقی میشود.
نحوه به اجرا گذاشتن چک بدون تاریخ چگونه است؟
نحوه به اجرا گذاشتن چک بدون تاریخ به این صورت است که باید تاریخ توسط دارنده چک در آن قید شود و تنها از طریق دادگاه حقوقی و مراجعه به اداره ثبت پیگیری کند و اقدام به وصول نماید.
دادنیک چیست؟
دادنیک یک موسسه حقوقی است که خدمات حقوقی خانواده مانند انواع طلاق، انحصار وراثت، خدمات مربوط به کنسولگری و… را به ایرانیان داخل و خارج از کشور ارائه میدهد.
آیا امکان برگزار جلسه آنلاین با وکیل وجود دارد؟
بله. در صورتی که در شهر و یا کشورهای دیگر سکونت دارید و یا به دلیل مشغله کاری امکان حضور در دفتر را ندارید، میتوانید جهت تنظیم جلسه آنلاین با وکیل پایه یک دادگستری، به واتساپ یا تلگرام دادنیک پیام دهید.
چگونه به دادنیک اعتماد کنیم؟
وکلای موسسه دادنیک (یا همکاران ما در موسسه دادنیک) وکیل پایه یک دادگستری هستند و دارای پروانه وکالت فعال در کانون وکلا میباشند. ضمن اینکه قرارداد فی مابین موکل و وکلای دادنیک در سامانه ثنا که متعلق به قوه قضاییه است، تنظیم و ثبت میشود. که قابل پیگیری توسط وکیل و موکل میباشد.
این مطلب توسط تیم تحریریه دادنیک گردآوری و منتشر شده است.
تیم تحریریه دادنیک روزانه و در جهت افزایش اطلاعات کاربران سایت، مطالب متعددی در زمینههای مختلف منتشر مینماید.
برای مشاوره با وکیل متخصص میتوانید با کارشناسان دادنیک در ارتباط باشید.