بخشیدن مهریه

شاید برای شما نیز پیش آمده باشد که یکی از اقوام دور یا نزدیک شما بدون دریافت مهریه از همسرش جدا ‌شود. این اتفاق تنها زمانی رخ می‌دهد که زن مهریه خود را ببخشد. اما چرا یک زن مهریه خود را می‌بخشد؟ بخشیدن مهریه چه فایده‌ای برای زن دارد و در چه صورتی امکان‌پذیر است؟ این پرسش‌ها شاید ذهن بسیاری از شما را درگیر کند. همچنین ممکن است قصد جدایی از همسر خود را داشته باشید و به دلایل شخصی بخواهید مهریه خود را ببخشید. در این صورت نیز به کمک و راهنمایی افراد متخصص نیاز خواهید داشت. بخشش مهریه نیز روند ویژه‌ای دارد و باید به صورت قانونی به ثبت برسد. موسسه حقوقی دادنیک طی این راهنما به شما کمک می‌کند با موضوع بخشیدن مهریه بیشتر آشنا شوید. در ضمن کارشناسان حرفه‌ای این موسسه حقوقی در واتس آپ آنلاین هستند و می‌توانید پرسش‌های خود را در مورد بخشش مهریه با آنها در میان بگذارید.

چطور مهریه خود را ببخشیم؟

در همین ابتدا بهتر است بدانید امکان بخشیدن مهریه به صورت شفاهی و دست نوشته اعتبار ندارد. در موارد بسیاری زن تصمیم می‌گیرد یا مهریه خود را ببخشد یا بخشی از آن را دریافت کند اما بخشیدن مهریه به چه صورت انجام می‌شود؟ در صورتی که در بخشش مهریه خود قاطع و مصر هستید باید به دفتر ثبت اسناد رسمی مراجعه کنید و برای بخشیدن تمام یا بخشی از مهریه خود سندی را به امضا برسانید.در مجامع قانونی به بخشش مهریه، بذل گفته می‌شود. بعضی از خانم‌ها بعد از زمان جاری کردن خطبه عقد اختیار مهریه را در دست می‌گیرند و در همان زمان مهریه خود را می‌بخشند که به آن بذل گفته می‌شود. شاید بخشیدن مهریه در ابتدا و به صورت کلی امری ساده به نظر برسد. اما این امر نیز همانند سایر مسائل حقوقی به اطلاعات زیادی نیاز دارد.روند بذل به شکل‌های مختلفی امکان‌پذیر است. یکی از رایج‌ترین روش‌های بذل مهریه به این صورت است که زن طبق سندی اعلام می‌کند پیش‌تر مهریه خود را از همسرش دریافت کرده است. نوع دیگری از بذل نیز وجود دارد که زن طی سندی مهریه خود را به همسرش هدیه می‌دهد. در نظر داشته باشید، این روش‌ها با یکدیگر فرق دارند و عواقب و تاثیر متفاوتی بر جای می‌گذارند. 

بخشیدن مهریه طی روند طلاق توافقی

همان‌طور که می‌دانید طلاق توافقی با توافق و موافقت زن و شوهر انجام می‌شود. طی طلاق توافقی زن و شوهر به دلایل منطقی قبول می‌کنند از یکدیگر جدا شوند. اما در جریان طلاق توافقی مهریه چه وضعیتی دارد؟ در طلاق توافقی خانم می‌تواند مهریه خود را ببخشد. آن را دریافت کند. یا قسمتی از آن را بخشیده و قسمت دیگر را دریافت کند. البته گاهی در حین طلاق توافقی زوجه فقط بخشی از مهریه خود را می‌بخشد و با همسرش به این توافق می‌رسد که بخش دیگر مهریه را به صورت ماهانه یا اقساطی دریافت کند. به عبارت دیگر شرایط بخشش یا پرداخت مهریه در حین طلاق توافقی بر اساس توافق بین زن و شوهر به مرحله اجرا درمی‌آید.بدون‌شک می‌دانید که طلاق توافقی یکی از رایج‌ترین و راحت‌ترین طلاق‌های موجود است. بخشیدن مهریه نیز در طلاق توافقی بسیار رایج است. بدین‌ترتیب، در بیشتر مواقع زوجه هنگام طلاق توافقی مهریه خود را به همسرش می‌بخشد تا بتوانند زودتر از یکدیگر جدا شوند.

بخشش مهریه در خارج از کشور 

اگر در یکی از کشورهای خارجی زندگی می‌کنید و قصد دارید از همسرتان جدا شوید، به 2 صورت باید طلاق خود را ثبت کنید. در واقع باید هم طلاقی براساس قوانین طلاق کشوری که در آن ساکن هستید به ثبت برسانید و هم باید طلاق ایرانی خود را براساس قوانین کشورمان ثبت کنید. اما زمانی که شما خارج از ایران هستید چطور می‌توانید طلاق ایرانی خود را به مرحله اجرا درآورید؟ برای ثبت طلاق ایرانی خود باید سر موضوعاتی مانند مهریه، نفقه، حضانت فرزند به توافق برسید و بعد برای طلاق اقدام کنید. جهت اقدام برای طلاق توافقی باید به یک وکیل طلاق در ایران از طریق سامانه میخک یا سامانه ثنا وکالت دهید. اما اگر قصد طلاق ندارید و صرفا می‌خواهید مهریه خود را ببخشید، باید از طریق سامانه میخک به وکیل در ایران وکالت دهید. تا وکیل بدون نیاز به حضور شما در دفتر ثبت اسناد رسمی حضور پیدا کند و برای بخشش مهریه اقدام کند. اگر در این خصوص نیاز به راهنمایی دارید می‌توانید از طریق واتس‌آپ با کارشناسان حقوقی موسسه دادنیک در ارتباط باشید و مشاوره رایگان دریافت کنید.  

پشیمانی از بخشیدن مهریه

در صورتی که زوجه سند بذل مهریه را امضا کند چه به صورت رسمی و چه به صورتی غیر رسمی، در هر صورت نمی‌تواند بذل خود را پس بگیرد. البته بعضی از دادگاه‌ها رجوع از بخشش مهریه را ممکن می‌دانند. آنها معتقدند اگر سند رسمی برای بخشش مهریه وجود نداشته باشد می‌توان از بخشش مهریه رجوع کرد.اما به طور کلی اگر زوجه مهریه خود را به عنوان هدیه به همسرش ببخشد به هیچ‌وجه نمی‌تواند این سند را فسخ کند. در واقع با سند حاضر شوهر از دینی که به گردن داشته، آزاد می‌شود. البته تمامی دادگاه‌ها در مورد رجوع و فسخ بخشش مهریه اتفاق نظر ندارند.در بیشتر قوانین دولت و کشور ما ذکر شده است: زمانی که فردی حقی را ببخشد، نمی‌تواند از بخشش خود صرف‌نظر کند بنابراین بخشش مهریه نیز جزء همین موضوع خواهد بود. اما همان‌طور که گفتیم بعضی از دادگاه‌ها حق و دین مهریه را جدای از سایر حقوق می‌دانند. در نتیجه می‌گویند بخشش از مهریه قابل رجوع و فسخ است.شاید برایتان سوال شود چطور می‌توان از بخشش مهریه رجوع کرد. برای این کار می‌توانید به دفترخانه اسناد رسمی بروید و پشیمانی خود را اعلام کنید. سپس دفترخانه سندی برای رجوع از بخشش مهریه برای شما صادر می‌کند. ناگفته نماند این بستگی به متن بخشش مهریه شما دارد. اگر در متن بخشش مهریه شما از کلمه ابرا یا بذل بلارجوع استفاده شده باشد دیگر امکان رجوع به مهریه خود را ندارید. 

حق طلاق بهتر است یا مهریه

پیش‌تر نیز گفتیم که ازدواج، طلاق، و بخشیدن مهریه، همه و همه روند و اصول ویژه‌ای دارند. در حین عقد به زوجه حق و حقوقی تعلق می‌گیرد. مهریه عندالمطالبه، حق طلاق، حق مسکن، حق کار، و حق فرزند، و سایر حقوق را می‌توان در هنگام اجرای حکم عقد به زوجه انتقال داد. یکی از رایج‌ترین موضوعاتی که در کشور ما به آن اشاره می‌شود، شروط ضمن‌ عقد است.زن و شوهر قبل از جاری شدن خطبه عقد شروط لازم را می‌خوانند و تایید می‌کنند. در واقع تمامی شروط عقد باید به تایید زن و شوهر برسد. براساس قوانین تعیین‌شده، حق طلاق به طور معمول تحت کنترل مرد است. اما مرد می‌تواند با امضای یک سند وکالت حق طلاق را در اختیار همسر خود بگذارد. اما در این صورت تکلیف مهریه چیست؟در بیشتر مواقع زمانی که زن حق طلاق را از شوهر خود سلب می‌کند، در راستای اطمینان خاطر همسرش مهریه خود را می‌بخشد. در بعضی مواقع زمانی که زن می‌خواهد مهریه خود را در ازای دریافت حق طلاق ببخشد، خانواده او مخالفت می‌کنند. در 99 درصد پرونده‌هایی که حق طلاق را به زوجه داده‌اند، بذل مهریه نیز انجام شده است. برای گرفتن حق طلاق خانم می‌تواند به همراه همسر خود به دفتر ثبت اسناد مراجعه کند. در حضور دفتر دار یک سند تنظیم می‌شود که خانم مهریه خود را بخشیده و حق طلاق دریافت می‌کند.

بخشیدن مهریه بدون شاهد

طبق قوانین وضع‌شده، زمانی که زن بخواهد از مهریه خود صرف‌نظر کند لازم نیست شخص سومی در این روند حضور داشته باشد. اما از نظر عرفی برای بخشش مهریه خانم باید اجازه پدر خود را کسب کند. به این صورت که پدر باید به دفتر ثبت اسناد مراجعه کرده و به صورت رسمی اجازه بخشش مهریه را به دختر خود بدهد. این موضوع در قانون ذکر نشده اما دفترخانه‌ها بدون اجازه پدر این کار را انجام نمی‌دهند. چرا که معتقد هستند خانم‌ها احساسی هستند و در شرایط احساسی تصمیم می‌گیرند که بعدا از آن منصرف می‌شوند. پس بخشیدن مهریه نیاز به شاهد ندارد اما اجازه پدر الزامی است. 

مراحل بخشیدن مهریه پیش از طلاق

بخشیدن مهریه روند طولانی ندارد. کافی است زن به دفتر اسناد رسمی مراجعه کند و اعلام نماید قصد دارد مهریه خود را ببخشد. مطلب مهم این است که زن برای بذل مهریه خود نیاز نیست که به دادگاه مراجعه کند. در صورتی که زن بخواهد به همسر خود لطف کند و مهریه‌اش را ببخشد، باید سند صادر یا تنظیم‌شده را امضا و اثر انگشت بزند. به خاطر داشته باشید روند اصلی بخشش مهریه توسط زن به شرح زیر خواهد بود:

•  زن با در دست داشتن شناسنامه و گواهی ازدواج خود به یکی از دفاتر اسناد رسمی مراجعه می‌کند.
•  سپس حق مالی یا شرطی که از همسرش خواسته را دریافت می‌کند. برای مثال همسرش به او حق طلاق را می‌دهد.
• بعد از تنظیم سند رسمی (بر اساس توافقات زوجین) و اجازه رسمی پدر خانم، مهریه بخشیده می‌شود.

مدارک لازم برای بخشیدن مهریه

برای بذل مهریه باید مدارک خاصی را جمع‌آوری کنید. در واقع برای بخشیدن این حق زن نیاز ندارد که به دادگاه مراجعه کند.  برای سند رسمی باید به دفترخانه مراجعه کنند. در این صورت سند بذل مهریه در برگه‌ای معتبر و زیر نظر اسناد رسمی ثبت می‌شود. به خاطر داشته باشید  برای سند رسمی باید افراد مدارک خود را به همراه داشته باشند.در صورت بذل، زن باید در سلامت کامل روحی و روانی به سر ببرد اما در صورتی که قصد دارید در دفترخانه مهریه خود را ببخشید باید چندین مدرک را با خود به دفترخانه ببرید. در ادامه این مدارک را نام می‌بریم:

•       اصل کارت ملی
•       اصل شناسنامه
•       عقدنامه ازدواج
•       سند اذن پدر نیز برای بذل مهریه لازم است

بخشیدن مهریه و گرفتن حضانت فرزند

والدین هر دو می‌توانند حضانت فرزند خود را عهده‌دار شوند. حضانت فرزند تا قبل از 7 سالگی بر عهده مادر و از 7 سالگی تا زن بلوغ حضانت بر عهده پدر خواهد بود. اما این قوانین وضع‌شده قابل‌تغییر هستند. در بیشتر مواقع دادگاه نفع فرزندان را در نظر می‌گیرد و سپس رای نهایی حضانت را صادر می‌کند.هر یک از والدین که حضانت فرزند را عهده‌دار شود، والد دیگر طی زمانی مشخص فرزندش را ملاقات می‌کند. در صورتی که زوجین تصمیم بگیرند به شکل توافقی از هم جدا شوند، حضانت فرزند نیز یکی از اموری خواهد بود که با هم به توافق می‌رسند. برای مثال گاهی بین زن و شوهر صلح برقرار می‌شود و تصمیم می‌گیرند در ازای بخشش مهریه حق حضانت فرزند را در اختیار زن بگذارند.با ثبت چنین صلح و قراردادی پس از بخشیدن مهریه، در صورتی که مادر واجد شرایط حضانت نباشد، یا صلاحیت او از بین برود و حضانت مادر به نفع فرزند نباشد، در تمامی این موارد باز هم مرد حق حضانت فرزند را نخواهد داشت. زیرا بخشش مهریه در مقابل ارائه حضانت تصویب و تایید شده است. بنابراین در هیچ صورتی نمی‌توان این قرارداد را فسخ کرد.

شرایط بخشیدن مهریه بدون اجازه پدر

از آنجایی که زن مالک تمام و کامل مهریه خود است، می‌تواند در هر زمان و مکانی مهریه را به همسرش ببخشد. اما ببیشتر دفترخانه‌ها برای ثبت سند بخشش مهریه به اذن پدر دختر نیاز دارند. پیش از این نیز گفتیم برای بخشیدن مهریه شرط خاصی وجود ندارد. اما در بیشتر موارد اذن پدر لازم محسوب می‌شود.اما چطور بدون اذن پدر می‌توان مهریه را بخشید؟ گاهی بعد از اینکه زوجه مهریه خود را می‌بخشد، مرد به حرف خود پایبند نیست و او را طلاق نمی‌دهد، گاهی نیز زن از روی احساسات لحظه‌ای و هیجانی خود تصمیم می‌گیرد مهریه‌اش را ببخشد. در هر دو حالت بخشیدن مهریه به ضرر زوجه خواهد بود.در این صورت اذن پدر را برای بذل مهریه الزامی می‌دانند تا زوجه بدون فکر و از روی احساسات، یا به دلیل فشار همسرش سند بخشش مهریه را امضا نکند. در پایان باید گفت اذن و رضایت پدر زوجه در هنگام بذل مهریه الزامی است و نمی‌توان از نبود او چشم‌پوشی کرد. 

روند بخشیدن مهریه در ازدواج موقت

همه ما می‌دانیم که مهریه حقی است و زمان جاری شدن خطبه عقد مرد موظف است مهریه همسر خود را پرداخت کند. بنابراین نوع عقد چه موقت و چه دائم مهم نیست، در هر 2 صورت شوهر باید مهریه همسرش را بپردازد. مگر اینکه زوجه طبق یک سند رسمی اعلام نماید که مهریه را به نفع شوهرش می‌بخشد.در روند بذل مهریه طی ازدواج موقت باید سندی به طور کتبی ضمیمه شود که طی آن زن اعلام کند مهریه خود را بخشیده است. در ضمن هنگام امضای این سند بهتر است شاهدی نیز حضور داشته باشد. البته بعضی از حقوقدانان معتقدند دریافت مهریه تا هنگامی امکان‌پذیر است که عقد موقت بین زن و شوهر پایدار و معتبر باشد.البته بذل مهریه زنی که به عقد موقت مردی درآمده است به طور دقیق شبیه روند بذل مهریه عقد دائم است. در نتیجه اگر همسری بخواهد در حین عقد موقت مهریه خود را ببخشد باید روند بذل مهریه در عقد دائم را پشت سر بگذارد. به طور کلی قوانین بخشش مهریه در عقد دائم و موقت شبیه یکدیگر است.

سخن آخر

طی این مقاله شما را با مسئله بذل مهریه آشنا کردیم. روند و مراحل این کار را برایتان شرح دادیم. همچنین مدارک لازم برای ثبت سند بذل مهریه را ذکر کردیم. در ضمن گفتیم که برای بخشش مهریه زوجه نیاز به اذن پدر دارد. فراموش نکنید بخشش مهریه به 2 صورت  غیر رسمی غیر قابل‌انجام است. بخشیدن مهریه زمان زیادی نمی‌برد و نیازی نیست برای این کار به دادگاه مراجعه کنید. ایرانیانی که در کشورهای خارجی زندگی می‌کنند نیز از طریق سامانه میخک می‌توانند برای بذل مهریه خود اقدام کنند. در بسیاری مواقع نیز زوجه در ازای دریافت حق طلاق یا حضانت فرزند خود، از مهریه‌اش صرف‌نظر می‌کند. در صورتی که برای بخشیدن مهریه نیاز به راهنمایی دارید از طریق واتس‌آپ با ما در ارتباط باشید.

سوالات متداول