هنگامی که فردی برای انتقال وجه از چک استفاده می‌کند، باید توجه داشته باشد که حساب بانکی او در موعد مقرر، به میزان کافی موجودی داشته باشد. در غیر این صورت دارنده چک می‌تواند برای صدور اجراییه چک طبق قانون جدید اقدام کند. در این مطلب از مؤسسه حقوقی دادنیک توضیح می‌دهیم که چه نکاتی در جدیدترین قانون مرتبط با صدور اجراییه ذکر شده اند.
صدور اجراییه چک طبق قانون جدید از دادگستری
ماده 2 قانون صدور چک اعلام کرده که صادر کننده چک هنگامی که برای نقل و انتقال وجه از چک استفاده می‌کند، باید در حساب بانکی خود به مقدار تعیین شده اعتبار مالی داشته باشد. در صورت عدم رعایت این ماده از قانون، دارنده چک می‌تواند یک گواهی عدم پرداخت برای شکایت از چک برگشتی از بانک درخواست کند.
طبق ماده 6 قانون صدور چک، صدور چک برگشتی، وصف کیفری دارد و دارنده چک با داشتن گواهی مربوط می‌تواند شکایت خود را از دادگاه کیفری پیگیری کند. طبق قانون جدید چک، اگر چک بی محل در مهلت ده روزه تسویه نشد، 91 روز تا 2 سال حبس تعزیری برای صادر کننده چک تعیین خواهد شد.
شرایط لازم برای صدور اجراییه بدون نیاز به حکم دادگاه
صدور اجراییه چک طبق قانون جدید در صورتی بدون نیاز به حکم دادگاه انجام می‌شود که
- برای ضمانت استفاده نشده باشد.
- وصول آن بر اساس شروط مشخصی نباشد.
- گواهی عدم پرداخت به دلیل درخواست صادر کننده مبنی بر عدم پرداخت چک صادر نگردد.
- صدور اجراییه برای چک سفید امضا بدون حکم دادگاه امکان پذیر نیست.
- صدور اجراییه چک بدون تاریخ یا چکی که تاریخی بر خلاف واقع دارد، بدون حکم دادگاه میسر نخواهد بود.
مرجع صالح در صدور اجراییه در قانون جدید چک
همانطور که پیش از این گفتیم، صدور اجراییه چک طبق قانون جدید ممکن است بدون نیاز به حکم دادگاه انجام شود. اما مرجع صالح برای صدور اجراییه چک می‌تواند نزدیک ترین شعبه دادگاه به خوانده یا بانک صادر کننده گواهی عدم پرداخت باشد. در واقع پیگیری شکایت از چک بی محل، حتی اگر از نوع چک صیادی باشد و پیگیری صدور حکم جلب چک صیادی یا عادی بدون دردسر رفت و آمد انجام خواهد شد.
مراحل صدور اجرائیه چک برگشتی
برای پیگیری صدور اجراییه چک برگشتی باید مراحلی را طی کرد که در ادامه به آنها اشاره می‌کنیم.
- در مهلت 6 ماهه از زمان برگشت خوردن چک باید گواهی عدم پرداخت را از طریق بانک صادر کننده چک دریافت کرد.
- دریافت کد رهگیری بعد از ارائه گواهی عدم پرداخت از سوی بانک الزامی است. اگر کد رهگیری همراه دارنده گواهی عدم پرداخت نباشد، صدور اجراییه ناممکن خواهد بود.
- باید به دفتر خدمات الکترونیک قضایی مراجعه کرده و با ارائه مدارک، درخواست خود را مبنی بر صدور اجراییه چک برگشتی به ثبت رساند. وکیل چک در این مرحله و البته مراحل قبلی می‌تواند راهنمایی‌های مؤثری داشته باشد.
- بعد از صادر شدن اجراییه، دستوری مبنی بر پرداخت چک بی محل به خوانده شکایت یا همان صادر کننده ارسال خواهد شد. مهلت اجرای احکام 12 روز است که از زمان تشکیل پرونده اجرایی شروع خواهد شد.
- اگر در این مدت زمانی پرداخت انجام نشد، دارنده چک باید برای توقیف اموال، ثبت اسناد، راهور و حساب بانکی محکوم علیه اقدام کند.
طبق ماده 23 قانون جدید صدور چک دادگاه مکلف است در صورت برقراری شرایط زیر برای صدور اجراییه چک طبق قانون جدید اقدام کند:
- چک برای تضمین معامله یا تعهد خاصی استفاده نشده باشد.
- وصول وجه چک در صورت اجرا شرط یا شروط خاصی نباشد.
- دستور عدم پرداخت و تبصره‌های مرتبط با آن باعث پرداخت نشدن وجه و صدور گواهی عدم پرداخت نشود.
طبق این ماده از قانون جدید صدور چک پیگیری صدور اجراییه و فرآیند مرتبط با دادرسی از طریق دادگستری هزینه ای نخواهد داشت. هرچند پیگیری از سوی دفتر اسناد رسمی با هزینه مشخصی همراه است که پرداخت آن الزامی خواهد بود.
رفع سوء اثر از چک برگشتی در قانون جدید
طبق جدیدترین قانون، رفع سوء اثر چک برگشتی به روش‌های زیر امکان پذیر است.
- مبلغ تعیین شده به حساب دارند چک واریز شود.
- لاشه چک به بانک تحویل داده شود.
- دارنده چک یک رضایت نامه در دفتر اسناد رسمی تنظیم کند و به بانک تحویل بدهد.
- دادگاه یا دفتر ثبت یک ارائه نامه به بانک تحویل دهد مبنی بر اینکه تاریخ اعتبار اجراییه به پایان رسیده است.
- حکم برائت صادر کننده چک از سوی قاضی به بانک داده شود.
- اگر 3 سال از تاریخ صدور گواهی عدم پرداخت بگذرد و هیچ گونه اقدام حقوقی و کیفری انجام نشود، رفع سوء اثر از چک برگشتی انجام خواهد شد.
عواقب صدور اجراییه چک طبق قانون جدید
اگر صادر کننده چک، به دلیل داشتن چک برگشتی و صدور اجراییه چک محکوم شود، با موانعی در استفاده از خدمات بانکی مواجه خواهد شد. عواقب این مسئله عبارتند از:
- مجاز نبودن به افتتاح حساب بانکی و دریافت کارت بانکی جدید
- مسدود شدن کلیه حساب‌های بانکی صادر کننده چک تا سقف مبلغ چک برگشتی
- مجاز نبودن به استفاده از تسهیلات بانکی یا ضمانت نامه‌های ارزی و ریالی
- بازگشایی نشدن اعتبار اسناد ریالی و ارزی
در این مطلب شما را با نکات صدور اجراییه چک طبق قانون جدید آشنا کردیم. سپس توضیح دادیم که مراحل آن از طریق دادگستری چگونه هستند. شما می‌توانید با اخذ راهنمایی از وکیل چک برگشتی مؤسسه حقوقی دادنیک، این فرآیند را با سهولت و سرعت بیشتری انجام دهید.
سوالات متداول
حکم حبس تعزیری برای صادر کننده چک چه مدت خواهد بود؟
91 روز تا 2 سال مدت زمانی است که در حکم جلب صادر شده به ثبت رسیده است.
آیا باید برای صدور اجراییه چک و جلسات دادرسی آن در دادگستری هزینه پرداخت شود؟
خیر طبق ماده 23 قانون جدید صدور چک، پیگیری برای صدور اجراییه از طریق دادگستری هیچ هزینه ای ندارد.
دادنیک چیست؟
دادنیک یک موسسه حقوقی است که خدمات حقوقی خانواده مانند انواع طلاق، انحصار وراثت، خدمات مربوط به کنسولگری و… را به ایرانیان داخل و خارج از کشور ارائه می‌دهد.
آیا امکان برگزار جلسه آنلاین با وکیل وجود دارد؟
بله. در صورتی که در شهر و یا کشورهای دیگر سکونت دارید و یا به دلیل مشغله کاری امکان حضور در دفتر را ندارید، می‌توانید جهت تنظیم جلسه آنلاین با وکیل پایه یک دادگستری، به واتس‌اپ یا تلگرام دادنیک پیام دهید.
چگونه به دادنیک اعتماد کنیم؟
وکلای موسسه دادنیک (یا همکاران ما در موسسه دادنیک) وکیل پایه یک دادگستری هستند و دارای پروانه وکالت فعال در کانون وکلا می‌باشند. ضمن اینکه قرارداد فی مابین موکل و وکلای دادنیک در سامانه ثنا که متعلق به قوه قضاییه است، تنظیم و ثبت می‌شود. که قابل پیگیری توسط وکیل و موکل می‌باشد.
این مطلب توسط تیم تحریریه دادنیک گردآوری و منتشر شده است.
تیم تحریریه دادنیک روزانه و در جهت افزایش اطلاعات کاربران سایت، مطالب متعددی در زمینه‌های مختلف منتشر می‌نماید.
برای مشاوره با وکیل متخصص می‌توانید با کارشناسان دادنیک در ارتباط باشید.
