دادخواست یکی از مهمترین اسناد حقوقی است که برای شروع یک دعوای حقوقی به دادگاه ارائه میشود. در این راستا، موسسه حقوقی دادنیک با وجود در اختیار داشتن وکیل پایه یک دادگستری، خدمات متنوعی در زمینه تنظیم و پیگیری دادخواستها ارائه میدهد.
در ادامه، به بررسی این موضوع که دادخواست چیست و چگونه تنظیم میشود؟ خواهیم پرداخت.
تعریف دادخواست
دادخواست، تقاضای کتبی و رسمی خواهان از دادگاه برای رسیدگی به یک دعوای حقوقی است. این سند باید بهصورت کتبی و بر روی برگههای مخصوصی که از طرف دادگستری تهیه شده است، تنظیم شود.
دادخواست شامل اطلاعاتی نظیر نام و نام خانوادگی خواهان و خوانده، موضوع دعوا، دلایل و مستندات مربوطه است. همچنین، دادخواست باید به زبان فارسی و با رعایت اصول نگارشی و حقوقی تنظیم شود تا از بروز هرگونه اشکال در روند رسیدگی جلوگیری نمایید.

انواع دادخواست
دادخواستها به انواع مختلفی تقسیم میشوند که هر کدام برای موضوعات خاصی مورد استفاده قرار میگیرند. در زیر به برخی از مهمترین انواع دادخواستها اشاره میکنیم:
- دادخواست طلاق: این نوع دادخواست برای درخواست طلاق از سوی یکی از زوجین به دادگاه ارائه میشود. دادخواست طلاق میتواند شامل طلاق توافقی، طلاق به درخواست زن یا طلاق به درخواست مرد باشد. در طلاق توافقی، هر دو طرف بر سر شرایط طلاق به توافق میرسند و دادگاه نیز براساس این توافق حکم صادر میکند. در طلاق به درخواست زن یا مرد، یکی از طرفین بهدلایل خاصی نظیر عدم تفاهم، خیانت، اعتیاد و… درخواست طلاق میدهد.
- دادخواست مطالبه خسارت: این نوع دادخواست برای مطالبه خسارتهای مالی یا غیرمالی از سوی خواهان به دادگاه ارائه میشود. خسارتها میتوانند ناشی از قراردادهای تجاری، تصادفات رانندگی، نقض حقوق مالکیت فکری و… باشند. خواهان باید دلایل و مستندات مربوط به خسارت را به دادگاه ارائه دهد تا بتواند خسارت خود را مطالبه کند.
- دادخواست الزام به تنظیم سند رسمی: این نوع دادخواست برای الزام خوانده به تنظیم سند رسمی برای اموال غیرمنقول نظیر زمین یا ساختمان استفاده میشود. معمولاً در معاملات ملکی، فروشنده موظف است پس از دریافت مبلغ معامله، سند رسمی را به نام خریدار تنظیم کند. در صورتیکه فروشنده از این تعهد خودداری کند، خریدار میتواند با تنظیم دادخواست الزام به تنظیم سند رسمی، از دادگاه بخواهد که فروشنده را ملزم به انجام اینکار کند.
- دادخواست حضانت فرزندان: این نوع دادخواست برای تعیین حضانت فرزندان پس از طلاق یا جدایی والدین به دادگاه ارائه میشود. در این دادخواست، یکی از والدین درخواست میکند که حضانت فرزندان به او واگذار شود. دادگاه با بررسی شرایط و مصلحت فرزندان، تصمیمگیری میکند که حضانت به کدام یک از والدین واگذار شود.
- دادخواست مطالبه نفقه: این نوع دادخواست برای مطالبه نفقه از سوی زن یا فرزندان به دادگاه ارائه میشود. نفقه شامل هزینههای زندگی، مسکن، پوشاک، غذا و… است که مرد موظف به پرداخت آن به زن و فرزندان خود خواهد بود. در صورتیکه مرد از پرداخت نفقه خودداری کند، زن یا فرزندان میتوانند با تنظیم دادخواست مطالبه نفقه، از دادگاه بخواهند که مرد را ملزم به پرداخت نفقه کند.
نحوه تنظیم دادخواست
برای شروع رسیدگی به دادخواست در دادگاهها و مراجع قضایی، افراد باید درخواست خود را در قالب دادخواستی رسمی تهیه کنند و به دادگاه تحویل دهند. در ادامه نحوه تنظیم دادخواست را بهصورت مرحله به مرحله بیان کردهایم:
- مشخصات کامل خواهان و خوانده: در ابتدا باید مشخصات کامل خواهان و خوانده شامل نام، نام خانوادگی، شماره ملی، نشانی و شماره تماس را وارد کنید. این اطلاعات باید دقیق و صحیح باشد تا دادگاه بتواند بهدرستی به دعوا رسیدگی کند.
- موضوع دعوا و خواسته: در این بخش باید موضوع دعوا و خواسته خود را بهصورت دقیق و شفاف بیان کنید. برای مثال، اگر دادخواست شما مربوط به مطالبه خسارت است، باید مبلغ خسارت و دلایل آن را بهطور کامل توضیح دهید. همچنین، اگر دادخواست شما مربوط به طلاق است، باید نوع طلاق و دلایل آن را بیان کنید.
- دلایل و مستندات مربوطه: در این بخش باید تمامی دلایل و مستندات مربوط به دعوا را ضمیمه دادخواست کنید. این مستندات میتوانند شامل قراردادها، رسیدهای پرداخت، شهادتنامهها، گزارشهای کارشناسی و… باشند. ارائه مستندات کامل و دقیق نیز میتواند به افزایش احتمال موفقیت در دادگاه کمک کند.
- امضای خواهان یا وکیل وی: دادخواست باید توسط خواهان یا وکیل وی امضا شود. امضای دادخواست نشاندهنده تأیید و صحت اطلاعات وارد شده در آن است. در صورتیکه دادخواست توسط وکیل تنظیم شده باشد، باید مشخصات وکیل نیز در دادخواست ذکر شود.
- پرداخت هزینه دادرسی: برای ثبت دادخواست، باید هزینه دادرسی را پرداخت کنید. این هزینه با توجه به نوع دعوا و میزان خواسته متفاوت است. پس از پرداخت هزینه دادرسی، رسید پرداخت را به دادخواست خود ضمیمه کنید.
- تنظیم دادخواست به زبان فارسی: دادخواست باید به زبان فارسی و در برگههای مخصوص تنظیم شود. استفاده از زبان فارسی و رعایت اصول نگارشی و حقوقی در تنظیم دادخواست از اهمیت بالایی برخوردار است، چرا که هرگونه اشتباه در تنظیم دادخواست میتواند منجر به رد آن توسط دادگاه و یا تأخیر در رسیدگی به دعوا شود.
- ثبت دادخواست در دفاتر خدمات الکترونیک قضایی: پس از تنظیم دادخواست، باید آن را در دفاتر خدمات الکترونیک قضایی ثبت کنید. این دفاتر وظیفه ثبت و ارسال دادخواستها به دادگاه را بر عهده دارند. همچنین، میتوانید از طریق سامانه ثنا نیز دادخواست خود را بهصورت الکترونیکی ثبت کنید.
نحوه ابلاغ دادخواست
پس از تنظیم و ثبت دادخواست، دادگاه نسخهای از آن را بههمراه اخطاریه به خوانده ابلاغ میکند. ابلاغ دادخواست بهصورت الکترونیکی از طریق سامانه ثنا انجام میشود. در صورتیکه نشانی خوانده مشخص نباشد، ابلاغ از طریق نشر آگهی در روزنامههای کثیرالانتشار صورت میگیرد. ابلاغ صحیح و به موقع دادخواست از اهمیت بالایی برخوردار است، چرا که در صورت عدم ابلاغ صحیح، ممکن است روند رسیدگی به دعوا با مشکل مواجه شود.
نحوه پیگیری دادخواست
برای پیگیری دادخواست، میتوانید از سامانه ثنا استفاده کنید. با وارد کردن کد ملی و رمز شخصی، میتوانید وضعیت پرونده خود را مشاهده و پیگیری کنید. همچنین، میتوانید از طریق دفاتر خدمات الکترونیک قضایی نیز پیگیریهای لازم را انجام دهید. پیگیری منظم و دقیق دادخواست میتواند به تسریع در روند رسیدگی به دعوا کمک کرده و از بروز هرگونه تأخیر جلوگیری کند.
تفاوت تنظیم دادخواست و شکوائیه
دادخواست برای دعاوی حقوقی و شکوائیه برای دعاوی کیفری تنظیم و به دادگاه حقوقی و شکوائیه به دادسرا ارائه میشود. در دادخواست، خواهان بهدنبال احقاق حقوق مالی یا غیرمالی خود است، در حالیکه در شکوائیه، شاکی بهدنبال مجازات کیفری متهم است. همچنین، تنظیم دادخواست نیازمند پرداخت هزینه دادرسی است، در حالیکه تنظیم شکوائیه معمولاً هزینهای ندارد.
ضرورت تنظیم دادخواست توسط وکیل
تنظیم دادخواست بهصورت صحیح و قانونی نیازمند دانش حقوقی و تجربه است. وکیل پایه یک دادگستری با آگاهی از قوانین و مقررات، میتواند دادخواست را بهنحوی تنظیم کند که احتمال موفقیت در دادگاه افزایش یابد. همچنین، وکیل میتواند از اشتباهات احتمالی که ممکن است منجر به رد دادخواست شود، جلوگیری کند. علاوهبر این، وکیل با تجربه خود میتواند به شما کمک کند تا تمامی مدارک و مستندات لازم را جمعآوری و به دادگاه ارائه دهید.

نقش وکیل در تنظیم دادخواست
وکیل، با تجربه و تخصص خود میتواند در تنظیم دادخواست نقش مهمی ایفا کند. او میتواند با ارائه مشاورههای حقوقی، مدارک و مستندات لازم را جمعآوری و دادخواست را بهنحوی تنظیم کند که بهترین نتیجه ممکن حاصل شود. همچنین، وکیل میتواند در جلسات دادگاه حضور یابد و از حقوق موکل خود دفاع کند.
بهطور مثال، یک وکیل طلاق توافقی با آگاهی از قوانین و مقررات، میتواند به شما کمک کند تا از حقوق خود در این زمینه به بهترین نحو ممکن دفاع کنید.
تنظیم دادخواست با وکلای دادنیک
موسسه حقوقی دادنیک با داشتن بهترین وکلای پایه یک دادگستری همچون وکیل طلاق، خدمات متنوعی در زمینه تنظیم و پیگیری دادخواستها ارائه میدهد. وکلای دادنیک با ارائه مشاورههای حقوقی و تنظیم دادخواستهای دقیق و کامل، احتمال موفقیت در دادگاه را افزایش میدهند. همچنین، وکلای دادنیک میتوانند در تمامی مراحل حقوقی از تنظیم دادخواست تا پیگیری آن، همراه و مشاور شما باشند.
کلام آخر
در نهایت، تنظیم دادخواست یکی از مراحل مهم در شروع یک دعوای حقوقی است. موسسه حقوقی دادنیک با داشتن وکلای پایه یک دادگستری و ارائه خدمات متنوع در این زمینه، به موکلین خود کمک میکند تا به بهترین نحو ممکن از حقوق خود دفاع کنند. بنابراین، اگر بهدنبال طلاق توافقی یا هر نوع دعوای حقوقی دیگری هستید، میتوانید از خدمات موسسه دادنیک بهرهمند شوید.
سؤالات متداول
دادخواست چیست و چگونه میتوان آن را تنظیم کرد؟
دادخواست تقاضای کتبی و رسمی خواهان از دادگاه برای رسیدگی به یک دعوای حقوقی است و باید به زبان فارسی و در برگههای مخصوص تنظیم شود و شامل مشخصات خواهان و خوانده، موضوع دعوا، دلایل و مستندات مربوطه باشد.
آیا میتوان دادخواست را بهصورت الکترونیکی ثبت کرد؟
بله، از طریق سامانه ثنا میتوان دادخواست را بهصورت الکترونیکی ثبت کرد.
آیا تنظیم دادخواست توسط وکیل ضروری است؟
تنظیم دادخواست توسط وکیل میتواند احتمال موفقیت در دادگاه را افزایش دهد و از اشتباهات احتمالی جلوگیری کند.