قرارداد الکترونیکی وکالت، وکالتنامهای است که به شکل الکترونیکی، ثبت و در آن، مشخصات طرفین، موضوع وکالت، حق‌الوکاله و حدود اختیارات وکیل دادگستری، مشخص و در نهایت به امضای موکل و وکیل خواهد رسید. نحوه ثبت این قراردادها و مشاهده وکالت‌نامه الکترونیکی وکیل، از طریق ورود به سامانه عدل ایران است.
در این مقاله از دادنیک به بررسی نحوه اعطا، نحوه تنظیم و امضای وکالت الکترونیکی می‌پردازیم. درصورتی‌که پیرامون مسائل مرتبط با اعطای وکالت الکترونیک سوالی دارید با کارشناسان ما در ارتباط باشید.
مراحل اعطای وکالت الکترونیکی
- برای اینکه بتوانید وکالت را به صورت الکترونیکی اعطا کنید باید مراحل زیر را طی نمایید:
- تکمیل مشخصات وکیل یا وکلا در سامانه اعطای وکالت الکترونیک
- تکمیل مشخصات موکل (شخص حقیقی و شخص حقوقی)
- تکمیل مشخصات نمایندگان حقوقی در سامانه اعطای وکالت
- تکمیل مشخصات طرف دعوا
- نحوه تکمیل اطلاعات مربوط به موضوع وکالت
- درج مبلغ حق الوکاله در سامانه اعطای وکالت الکترونیک
در ادامه هر یک از این موارد را به صورت دقیق توضیح می‌دهیم.
الزام ثبت قرارداد الکترونیک وکالت
طبق بند (ش) تبصره ۶ قانون بودجه سال ۱۳۹۹، از ابتدای آذرماه ۱۳۹۹، تمامی وکلا و مشاوران و سردفتران اسناد رسمی، موظف گردیدند تا نسبت به ثبت قراردادهای خود با مشتریان یا موکلین، در سامانه قرارداد الکترونیکی اقدام کنند؛ بنابراین کلیه قراردادهای مزبور، صرفاً به‌صورت الکترونیکی معتبر است.
برای اعطای وکالت الکترونیک برای تمام وکلای دادگستری یک شناسه یکتا صادر گردید که این شناسه، مبنای شناسایی وکیل دادگستری و مجوز اعطای وکالت الکترونیک به شمار می‌رود.
ورود به سامانه ثبت قرارداد الکترونیک وکالت
در فرایند تنظیم و ثبت قرارداد الکترونیک وکالت، وکلای دادگستری و موکلان آنها باید در سامانه ثنای قوه قضاییه ثبت‌نام کرده باشند. سپس مراحل زیر را طی کنند:
- در گام اول وکلا با ورود به سامانه الکترونیکی مذکور، وارد قسمت سامانه وکلا شده و بعد از آن در سامانه کاربری، نسبت به درج شماره ملی و رمز شخصی خود اقدام می‌کنند.
- سپس یک رمز موقت به شماره همراه شما ارسال شده و یا یک رمز یکتا که از قبل در اختیار وکلا قرار داده شده باید وارد شود.
- در نهایت سامانه خودکاربری مایش داده می‌شود که این سامانه خودکاربری سامانه ویژه وکلای دادگستری است.
پس از ورود به این صفحه بخش‌های مختلفی قابل‌مشاهده است که یکی از آنها قرارداد الکترونیک وکالت است که با کلیک بر روی آن، یک فهرست اصلی به نمایش در می‌آید و شما باید از روی فهرست عناوین به تکمیل آن اقدام کنید.
نحوه تکمیل مشخصات وکیل یا وکلا در سامانه اعطای وکالت الکترونیک
در صفحه‌ای پس از کلیک روی قرارداد الکترونیک وکالت نمایش داده می‌شود مشخصات کامل وکیل که باید به‌دقت تکمیل شود. لازم به ذکر است که وکیل باید نوع وکالتی که قرار است در پرونده برعهده گیرد اعم از عادی، تسخیری، معاضدتی و تبرعی را کاملاً مشخص و انتخاب کند.
بعد از تکمیل این اطلاعات، اگر می‌خواهید به جز خودتان وکیل دیگری را هم اضافه نماید با انتخاب گزینه افزودن، می‌توانید مشخصات آن وکیل را نیز به قرارداد در حال تنظیم اضافه نمایید.
هم‌چنین کاربر می‌تواند با درج تاریخ تولد و شماره ملی وکیل مورد نظر، اطلاعات خواسته شده در صفحه را بازیابی کند، در واقع اطلاعات به‌صورت خودکار نمایش داده می‌شود.
لازم به ذکر است که باید نحوه مداخلهٔ وکیل دوم را هم از طریق بالای صفحه مشخص کنید (متفقاً یا مجتمعاً). سپس می‌توانید سهم هر یک از وکلا را در حق‌الوکاله تعیین شده به‌صورت درصدی، به‌تساوی یا به هر میزان دیگری مشخص نمایید.
تکمیل مشخصات موکل
بعد از تکمیل اطلاعات وکیل نوبت به وارد کردن اطلاعات موکل می‌رسد. وکیلِ تنظیم‌کننده باید در پایین صفحه گزینه «افزودن» را برای بازگشایی صفحه جدید و ثبت مشخصات موکل انتخاب کند.
حالا برای وارد کردن مشخصات هویتی موکل خود باید تاریخ تولد موکل و شماره ملی او را در محل مشخص شده وارد کنید. با ثبت این دو مورد، به‌صورت آنلاین اطلاعات موکل نیز از سامانه ثنا استخراج و بازخوانی می‌شود.
بعد از انجام این مراحل، بر روی دکمه نارنجی‌رنگ بازیابی کلیک کنید تا به‌صورت خودکار بازیابی شود. در صورت تعدد موکلین باید گزینه افزودن را در صفحه پیش رو برای وارد کردن مشخصات سایر موکلین انتخاب کنید.
برای ثبت اشخاص حقوقی به‌عنوان موکل شناسه ملی لازم است. در واقع برای اشخاص حقوقی شناسه یکتایی لازم است که همان شناسه شخص حقوقی است و بعد از ثبت این شناسه و با انتخاب دکمه بازیابی، اطلاعات شخص حقوقی بازیابی می‌شود.
اگر شناسه شخص حقوقی دوم مشخص نبود، می‌توانید به سامانه اینترنتی بازبینی شناسه ملی که توسط سازمان ثبت‌اسناد و املاک کشور راه‌اندازی شده وارد شوید، با وارد کردن نام شخص حقوقی اطلاعات موکل خود را بیابید.
تکمیل مشخصات نمایندگان حقوقی در سامانه اعطای وکالت
در برخی مواقع مراجعه‌کننده در مقام نماینده (قراردادی – قانونی – قضایی) موکل به وکیل وکالت می‌دهد، در این شرایط به‌جای شخص مورد نظر مشخصات نماینده را باید در سامانه وارد کنید. البته نماینده باید در سامانه ثنا قوه قضاییه، برای بازیابی اطلاعات هویتی ثبت‌نام کند.
برای درج اطلاعات نماینده، ابتدا بر روی دکمه افزودن را انتخاب کنید، این نماینده ممکن است قیم، ولی، مدیر شرکت، وصی، وکیل یا عناوین دیگری داشته باشد. برای ثبت اطلاعات نماینده نیز مانند موارد قبل، تاریخ تولد و شماره ملی نماینده را وارد کرده و با کلیک بر روی گزینه بازیابی، اطلاعات شخص به‌صورت خودکار وارد سامانه می‌شود.
لازم به ذکر است که حتماً باید نوع نمایندگی نماینده از موکل خود مشخص کنید و قرارداد را نماینده امضا می‌کند و دیگر به درج امضای اصیل نیازی نیست.
در صورت تعدد نمایندگان گزینه «افزودن» در پایین صفحه، انتخاب کنید تا صفحه جدیدی باز شود و نام نماینده را اضافه کنید دوباره برای بازیابی اطلاعات، باید تاریخ تولد و شماره ملی نماینده در قسمت مربوطه وارد کنید.
تکمیل مشخصات طرف دعوا
با کلیک بر روی کلمه مرحله بعدی سامانه ثبت قرارداد الکترونیک برای وکلا طرف یا طرفین دعوا را تعیین و مشخص می‌شود. در این صفحه برای مشخص نمودن طرفین دعوا دو گزینه برای شما به نمایش داده می‌شود:
الف) شخص حقیقی یا حقوقی
ب) یک یا چند طرف دعوای مشخص
برای انتخاب هر کدام، بر روی گزینه افزودن کلیک کنید. اگر مشخصات هویتی بسیار کمی را از طرف دعوا داشته باشید، مشکل خاصی برای ثبت مشخصات ایجاد نمی‌شود؛ ولی درصورتی‌که تاریخ تولد آن شخص را بدانید، می‌توانید از طریق سامانه ثنا (در صورت ثبت اطلاعات) اطلاعات شخص مورد نظر را بازیابی کنید.
در این مرحله نیز می‌توانید با انتخاب گزینه افزودن، تعداد طرفین دعوا را نیز افزایش دهید.
ممکن است طرف دوم دعوا یک شخص حقوقی باشد که چنانچه شناسه ملی آن شخص حقوقی را داشته باشید می‌توانید اطلاعات شخص حقوقی مذکور را بازیابی کنید.
نحوه تکمیل اطلاعات مربوط به موضوع وکالت
مرحله بعدی انتخاب موضوع وکالت است که به‌صورت پیش‌فرض موضوعات وکالت مختلفی وجود دارد؛ اما امکان حذف برخی از آنها وجود دارد. با انتخاب کلید قرمز رنگ کنار موضوع مدنظر خود، می‌توان آن موضوع را حذف و یا حتی موضوعات مورد نظری که به‌صورت پیش‌فرض وجود ندارد را، با استفاده از دکمه افزودن، اضافه کنید.
در مرحله بعد باید به تعیین دامنه اختیارات وکیل اقدام کرد. در این مرحله امکان کم‌وزیاد کردن اختیارات وکیل وجود دارد. البته لازم به ذکر است که برخی از شرایط به نفع وکلا و موکل در این شرایط تعیین شده که قابل حذف نخواهند بود.
درج مبلغ حق‌الوکاله در سامانه اعطای وکالت الکترونیک
مرحله بعدی تعیین حق‌الوکاله وکیل است که باید روش پرداخت حق‌الوکاله را تعیین شود. مثلاً وجه نقد یا غیرنقدی.
اگر حق‌الوکاله وجه نقد است، باید گزینه مربوطه را انتخاب و میزان حق‌الوکاله را وارد کنید. درصورتی‌که میزان حق‌الوکاله غیرنقدی باشد باید معادل ریالی آن را وارد شود. شرایط و نحوه پرداخت هم در این مرحله قابل اضافه‌کردن است.
پایان فرایند اول و ثبت موقت
قرارداد در اینجا تکمیل و ثبت موقت می‌گردد، شماره قرارداد شما در این صفحه به نمایش داده می‌شود که باید آن را یادداشت کنید تا در صورت فراموشی شماره قرارداد مجبور نشوید این فرایند طولانی را از ابتدا انجام دهید.
شما می‌توانید اسناد موردنظر (مثل سند وکالت و غیره) را به قرارداد الکترونیک پیوست کنید که پیوست اسناد الزامی نیست. در ادامه می‌توانید بر روی چاپ پیش‌نویس کلیک کنید تا شکل کلی قرارداد برای شما مشخص شود.
مراحل درج امضای الکترونیک در قرارداد وکالت
اکنون باید امضای الکترونیک در صفحه مربوطه درج شود که یک از مهم‌ترین مراحل تکمیل فرم است.
شما باید امضای وکیل، موکل یا نماینده را ذیل قرارداد الکترونیک وارد کنید، اگر بر روی کلید آبی جلوی اسم وکیل کلیک کنید، امضای شما به‌عنوان وکیل که قبلاً در سامانه ثنا ثبت شده، ذیل قرارداد درج می‌گردد.
برای ثبت امضا موکل یا نماینده سامانه به تلفن همراه موکل و نماینده یک رمز یکبار مصرف ارسال می‌کند که آن شخص باید آن کد را برای وکیل ارسال کند، با وارد کردن شماره و کلیک بر روی دکمه آبی‌رنگ، امضای الکترونیکی موکل یا نماینده را در قرارداد اضافه می‌شود و پیامی مبنی بر درج امضای الکترونیکی برای موکل ارسال می‌شود.
اخذ تاییدیه نهایی قرارداد وکالت به‌عنوان آخرین مرحله فرایند
با تأیید شرایط قرارداد امضا شده توسط وکیل قرارداد رسمی می‌شود. تا زمانی که تایید نهایی قرارداد صورت نپذیرد، همچنان گزینه ابطال فعال است. با کلیک بر روی کلید تایید نهایی و ارسال کد رهگیری، قرارداد منعقد می‌شود. بعد از ارسال کد رهگیری، با مراجعه به قسمت چاپ قرارداد را پرینت کرد.
جمع‌بندی
یکی از موضوعاتی که در حال حاضر در فضای آنلاین و به‌صورت غیرحضوری انجام می‌گردد، اعطای وکالت الکترونیکی، تنظیم قرارداد الکترونیک و امضای آن قرارداد است. قراردادها و وکالت کاغذی جایگاه خود را با قرارداد و وکالت‌های الکترونیکی عوض کرده‌اند. وکالت‌نامه و قرارداد الکترونیکی وکالت، بندهای مختلفی داشته و مطابق توافق طرفین به امضا می‌شود. این وکالت‌نامه از طریق سامانه عدل ایران قابل‌تنظیم است.
موسسه حقوقی دادنیک آماده است به سوالات شما پیرامون اعطای وکالت‌نامه الکترونیک پاسخ دهد.
سوالات متداول
قرارداد الکترونیکی وکالت چیست؟
قرارداد الکترونیکی وکالت وکالتنامهای است که به شکل الکترونیکی ثبت شده و در آن مشخصات طرفین، موضوع وکالت، میزان حق الوکاله و حدود اختیارات وکیل دادگستری مشخص می‌شود.
وکالت مع الواسطه وصی، قیم و غیره چگونه در سامانه اعطای وکالت ثبت می‌گردد؟
در خصوص وضعیت وکالت مع الواسطه یا همان وکالت مدنی، قیم، وصی، امین، متولی، مدیر تصفیه، که به هر علت در ثنا ثبت نام نکرده‌اند، فقط ثبت نام نمایندگان در ثنا ضروری بوده و در مورد موکلین اصلی، با ثبت کد ملی، مشخصات آنها از ثبت‌احوال استخراج شده و وضعیت حیات آنها نیز بررسی خواهد شد.
این مطلب توسط تیم تحریریه دادنیک گردآوری و منتشر شده است.
تیم تحریریه دادنیک روزانه و در جهت افزایش اطلاعات کاربران سایت، مطالب متعددی در زمینه‌های مختلف منتشر می‌نماید.
برای مشاوره با وکیل متخصص می‌توانید با کارشناسان دادنیک در ارتباط باشید.
