نحوه شکایت از اداره ثبت اسناد و املاک کشور

شکایت از اداره ثبت اسناد به چه صورت امکان‌ پذیر است و مراجع رسیدگی به آن کدام‌اند؟ این اداره به‌عنوان یکی از مهمترین نهادهای زیرمجموعه قوه قضاییه، مسئولیت‌هایی چون ثبت املاک، اجرای اسناد رسمی، ثبت شرکت‌ها و علائم تجاری و همچنین ایجاد دفاتر اسناد رسمی و ازدواج و طلاق را بر عهده دارد.

با توجه به اهمیت این وظایف، هرگونه تخلف یا کوتاهی در انجام آنها می‌تواند منجر به تضییع حقوق شهروندان شود. ازاین‌ رو، امکان شکایت و پیگیری قانونی از طریق مراجع قضایی و نظارتی، از جمله سازمان بازرسی کل کشور، فراهم شده است تا از حقوق مردم صیانت شود.

علل شکایت از اداره ثبت اسناد 

علت عمده شکایت از اداره ثبت به روند ثبت املاک و اجراکردن اسناد رسمی مربوط می‌شود. لازم به ذکر است تنها تخلفاتی که به حوزه فعالیت و صلاحیت اداره ثبت مرتبط باشد قابل شکایت است؛ بنابراین اگر تخلفی در روند فعالیت اداره ثبت اسناد صورت‌گرفته باشد، شاکی در صورتی می‌تواند شکایت خود را از طریق مراجع قضایی و سازمان بازرسی کشور پیگیری کند که تلف به نحوی به فعالیت این سازمان مرتبط شود.

از جمله تخلفات اداره ثبت اسناد و املاک می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• جعل سند
• عدم رعایت تشریفات قانونی ثبت و اجرای سند
• رفتار غیرحرفه‌ای کارکنان و مأموران اداره ثبت

شکایت از اداره ثبت اسناد و املاک چگونه انجام می شود؟

شکایت از اداره ثبت به موضوع اسناد مرتبط است. این شکایت می‌تواند جنبه حقوقی یا کیفری داشته باشد که این مسئله مرجع رسیدگی به شکایت را مشخص خواهد کرد. لازم به ذکر است که متقاضیان می‌توانند شکایت خود را از طریق حراست اداره ثبت نیز پیگیری کنند.

در واقع قبل از شروع فرایند قانونی شکایت، شاکی می‌تواند با مراجعه به حراست ثبت اقدام به شکایت کند. در این صورت با انجام تحقیقات لازم اگر تخلف محرز شود، پروسه شکایت از طریق مراجع صالح ادامه می‌یابد.

مراجع صالح رسیدگی به شکایت از ثبت اسناد

برای ثبت شکایت از اداره ثبت اسناد می‌توان به مراجع قضایی مختلفی از جمله سازمان بازرسی کل کشور و سازمان ثبت اسناد و املاک مراجعه کرد. در صورت اقدام از طریق سامان بازرسی کل کشور، این سازمان باید با اعزام بازرسانی به محل مربوطه یک گزارش اعلام تخلف تنظیم کند. در نهایت در صورت اثبات تخلف، شکایت به طور قانونی مورد بررسی قرار می‌گیرد.

درصورتی‌ که تخلف واقع شده جنبه کیفری داشته باشد باید نزد مراجع قضایی کیفری از جمله دادسرا و دادگاه کیفری اقدام به شکایت نمود. به‌ طورکلی شکایت از تخلفات اداره ثبت که جنبه اداری دارند در مراجعی از جمله سازمان بازرسی کل کشور بررسی می‌شود. درصورتی‌که تخلف واقع شده جنبه کیفری داشته باشد و طبق قانون جرم شناخته شود، رسیدگی به تخلف از طریق مراجع کیفری مانند دادسرا صورت می‌گیرد.

برای آشنایی با نحوه ثبت شکایت در سایر نهادها مانند دانشگاه آزاد، می‌توانید مقاله شکایت از دانشگاه آزاد را نیز مطالعه کنید.

روش‌های ثبت شکایت از ثبت اسناد

اداره ثبت اسناد و املاک کشور تحت‌نظر قوه قضاییه فعالیت می‌کند؛ بنابراین در صورت تخلف، شاکی می‌تواند شکایات خود را از طریق مراجع قضایی ثبت و پیگیری کند. ثبت و پیگیری شکایت از اداره ثبت اسناد می‌تواند به روش‌های مختلفی از طریق مراجع قضایی یا سازمان بازرسی کل کشور انجام شود.

1. مراجع قضایی

مراجع قضایی شامل دو دستهٔ حقوقی و کیفری هستند. شکایت از اداره ثبت اسناد بسته به موضوع آن ممکن است در صلاحیت یکی از مراجع زیر قرار گیرد.

2. مراجع کیفری

درصورتی‌ که تخلف صورت‌گرفته توسط اداره ثبت اسناد جنبه کیفری داشته باشد، مراجع قضایی صالح به رسیدگی هستند. در واقع، اگر تخلفات حوزه ثبت جنبه مجرمانه داشته باشند، رسیدگی به شکایت در دادگاه و دادسرای کیفری انجام می‌شود. 

برای مثال جرم جعل اسناد ممکن است از طریق کارکنان اداره ثبت یا دفاتر اسناد رسمی صورت گیرد. رسیدگی به این تخلف از طریق مراجع کیفری ممکن است. در این شیوه رسیدگی کیفری در دادسرا آغاز می‌شود و با انجام تحقیقات مقدماتی، پرونده برای صدور رای به دادگاه کیفری منتقل می‌شود.

3. مراجع حقوقی

درصورتی‌که ماهیت شکایت، کیفری نباشد و اداره ثبت نیز به درخواست شاکی توجهی نکند. شاکی باید با ثبت دادخواست و ارائه مدارک مستند از طریق دادگاه حقوقی، از اداره ثبت شکایت کند.

برای مثال درصورتی‌ که مشکلاتی در زمینه صدور و انتقال سند مالکیت وجود داشته باشد. باید از طریق دادگاه حقوقی اقدام به شکایت کرد.

4. سازمان بازرسی کل کشور

سازمان بازرسی کل کشور با هدف پیشگیری از وقوع فساد و تخلف در کشور به تخلفات اداره ثبت رسیدگی می‌کند. از جمله وظایف این سازمان نظارت بر عملکرد قوه قضاییه و زیر مجموعه‌های آن است. ازآنجایی‌که اداره ثبت زیر مجموعه قوه قضاییه است، تخلفات این مرجع در سازمان بازرسی کل قابل‌ بررسی است.

لازم به ذکر است که اداره بازرسی تنها به پرونده‌هایی رسیدگی می‌کند که جنبه اداری داشته باشد. در صورت وقوع جرم رسیدگی و شکایت از طریق این سازمان امکان‌پذیر نیست. برای ثبت شکایت از اداره اسناد و املاک کشور از طریق سازمان بازرسی کشور به چند روش می‌توان اقدام کرد:

روش شکایت	شرح	آدرس
مراجعه حضوری	مراجعه به دادرسی بازرسی اداره اسناد و املاک کشور با مدارک لازم	_
تماس تلفنی	تماس با سامانه پاسخگویی سازمان بازرسی کل کشور	۱۳۶
ثبت اینترنتی در سایت سازمان بازرسی کل کشور	ثبت شکایت از طریق درگاه اینترنتی	136.bazresi.ir
ثبت در سامانه ثبت من	ثبت شکایت در خصوص عملکرد اداره اسناد و املاک	my.ssaa.ir

با توجه‌ به مراجع متعدد موجود برای ثبت شکایت از اداره ثبت توصیه می‌شود پیش از اقدام قانونی با یک وکیل پایه یک دادگستری مشورت کنید.

مدارک لازم برای طرح شکایت از اداره ثبت

برای ثبت شکایت از اداره ثبت اسناد باتوجه‌به موضوع شکایت، مرجع صالح به رسیدگی و غیره مدارک مختلفی باید ارائه شود. به‌طورکلی موارد زیر برای ثبت شکایت لازم است:

• مدارک هویتی
• سند موضوع شکایت
• اسناد و مدارک مثبت ادعای وقوع تخلف

جمع‌‌بندی

در آخر، در صورت بروز تخلف و تمایل به شکایت از اداره ثبت اسناد یا دفاتر رسمی، افراد می‌توانند از طریق سه مرجع شامل بخش حراست اداره ثبت، سازمان بازرسی کل کشور و مراجع قضایی اقدام به شکایت کنند. با توجه به گستردگی موضوع و تنوع مسیرهای شکایت، مشاوره با وکیل متخصص پیش از هر اقدامی توصیه می‌شود. برای این منظور می‌توانید از وکلای مجموعه دادنیک کمک بگیرید.

سوالات متداول درباره شکایت از اداره ثبت