پابند الکترونیکی زندانیان چیست؟ شرایط و مراحل گرفتن آن

پابند الکترونیکی زندانیان چیست؟ شرایط و مراحل گرفتن آن چگونه است؟ این سوالات برای بسیاری از افراد که به‌دنبال راه‌حل‌های جایگزین برای حبس هستند، مطرح می‌شود. پابند الکترونیکی یکی از ابزارهای نوین نظارتی است که به زندانیان اجازه می‌دهد تا در محدوده‌ای مشخص و تحت نظارت الکترونیکی، دوران محکومیت خود را سپری کنند.

این روش نه‌تنها به کاهش جمعیت زندان‌ها کمک می‌کند، بلکه به زندانیان امکان می‌دهد تا با حفظ ارتباط با خانواده و جامعه، به بازگشت به زندگی عادی نزدیک‌تر شوند.

پابند الکترونیکی چیست؟

پابند الکترونیکی دستگاهی است که به مچ پای زندانی متصل می‌شود و با استفاده از فناوری GPS، موقعیت مکانی او را به‌صورت لحظه‌ای ردیابی می‌کند. این دستگاه به قوه قضاییه امکان می‌دهد تا از تخلفات احتمالی زندانیان جلوگیری کرده و در صورت بروز تخلف، اقدامات لازم را به سرعت انجام دهد.

همچنین، این فناوری به‌ویژه برای زندانیانی که نیاز به نظارت دقیق دارند، بسیار مفید است. علاوه‌بر‌این، پابند الکترونیکی به‌گونه‌ای طراحی شده که هرگونه تلاش برای دستکاری یا خارج شدن از محدوده تعیین شده را فوراً به مقامات قضایی گزارش می‌دهد.

چه افرادی می‌توانند از پابند الکترونیک استفاده کنند؟

طبق ماده ۶۲ قانون مجازات اسلامی، زندانیانی که محکوم به حبس تعزیری از درجه پنج تا هشت (حبس‌های کمتر از ۵ سال) هستند، می‌توانند با رضایت خود و در صورت وجود شرایط مقرر، از پابند الکترونیکی استفاده کنند.

همچنین، زندانیانی که محکوم به حبس‌های طولانی‌تر (تا ۲۵ سال) هستند، پس از گذراندن یک چهارم دوران محکومیت، می‌توانند درخواست استفاده از این سامانه را بدهند.

شرایط استفاده از پابند الکترونیکی چیست؟

برای استفاده از پابند الکترونیکی، شرایط زیر باید فراهم باشد:

• رضایت زندانی: زندانی باید به‌صورت کتبی رضایت خود را برای استفاده از پابند اعلام کند. این رضایت باید بدون هیچ‌گونه اجبار یا فشار از سوی مقامات قضایی یا زندان باشد.
• تعیین محدوده مکانی: محدوده‌ای که زندانی می‌تواند در آن تردد کند، باید توسط دادگاه مشخص شود. این محدوده معمولاً شامل محل سکونت، محل کار و مسیرهای مشخصی برای تردد است. در‌واقع، دادگاه می‌تواند با توجه به شرایط خاص هر زندانی، محدوده‌های متفاوتی را تعیین کند.
• وثیقه و تعهدات: زندانی باید وثیقه‌ای برای جبران خسارت احتمالی به دستگاه ارائه دهد و تعهدات لازم را بپذیرد. این وثیقه می‌تواند به‌صورت نقدی یا ملکی باشد و هدف از آن، تضمین رعایت قوانین و مقررات توسط زندانی است. همچنین، زندانی باید متعهد شود که در صورت بروز هرگونه مشکل فنی یا تخلف، به‌سرعت به مقامات قضایی اطلاع دهد.
• آموزش‌های لازم: زندانی باید آموزش‌های لازم برای استفاده صحیح از پابند الکترونیکی را دریافت کند. این آموزش‌ها شامل نحوه استفاده از دستگاه، رعایت محدوده‌های تعیین شده و اقدامات لازم در صورت بروز مشکلات فنی است. آموزش‌ها نیز توسط کارشناسان فنی و حقوقی ارائه می‌شود تا زندانی به‌طور کامل با نحوه عملکرد دستگاه آشنا شود.
• عدم سابقه تخلف: زندانیانی که سابقه تخلف یا فرار از زندان دارند، معمولاً مجاز به استفاده از پابند الکترونیکی نیستند. دادگاه با بررسی سوابق زندانی، تصمیم می‌گیرد که آیا او واجد شرایط استفاده از این سامانه است یا خیر!

مراحل دریافت پابند الکترونیکی

این فرآیند شامل چندین مرحله است که باید به‌دقت و با رعایت تمامی قوانین و مقررات انجام شود:

1. درخواست اولیه: زندانی یا وکیل او باید درخواست استفاده از پابند الکترونیکی را به مقامات زندان ارائه دهند. این درخواست باید شامل اطلاعات کامل زندانی، دلایل درخواست و مدارک لازم باشد. زندانی باید توضیح دهد که چرا استفاده از پابند الکترونیکی برای او مناسب است و چگونه می‌تواند به بازگشت به زندگی عادی کمک کند.

• بررسی و تایید دادگاه: دادگاه پس از بررسی شرایط و مدارک، در صورت تایید، دستور نصب پابند را صادر می‌کند. این بررسی شامل ارزیابی رفتار زندانی، میزان خطر برای جامعه و توانایی زندانی در رعایت قوانین و مقررات است. همچنین، دادگاه ممکن است با خانواده زندانی یا کارفرمای او مصاحبه کند تا اطمینان حاصل نماید که زندانی می‌تواند به‌درستی از پابند الکترونیکی استفاده کند.

• نصب و آموزش: پس از تایید دادگاه، پابند الکترونیکی توسط کارشناسان نصب شده و آموزش‌های لازم به زندانی داده می‌شود. این مرحله شامل نصب دستگاه، تنظیمات اولیه و آموزش‌های لازم برای استفاده صحیح از آن است. کارشناسان فنی دستگاه را به مچ پای زندانی متصل کرده و نحوه عملکرد آن را به او توضیح می‌دهند.

• نظارت و پیگیری: پس از نصب پابند، زندانی تحت نظارت مداوم قرار می‌گیرد و هرگونه تخلف یا مشکل فنی به‌سرعت به مقامات قضایی گزارش می‌شود. این نظارت شامل بررسی دوره‌ای دستگاه و ارزیابی رفتار زندانی است. مقامات قضایی نیز می‌توانند با استفاده از داده‌های GPS، موقعیت مکانی زندانی را به‌صورت لحظه‌ای ردیابی کنند و در صورت بروز هرگونه تخلف، اقدامات لازم را انجام دهند.

• ارزیابی دوره‌ای: در طول مدت استفاده از پابند الکترونیکی، مقامات قضایی به‌صورت دوره‌ای رفتار زندانی را ارزیابی می‌کنند. این ارزیابی‌ها شامل بررسی رعایت محدوده‌های تعیین شده، عدم تخلف و همکاری زندانی با مقامات است. در صورت رعایت تمامی شرایط، زندانی می‌تواند به استفاده از پابند الکترونیکی ادامه دهد.

کلام آخر

پابند الکترونیکی به‌عنوان یک راه‌حل جایگزین برای حبس، می‌تواند به کاهش جمعیت زندان‌ها و بهبود شرایط اصلاح و تربیت مجرمان کمک کند. این فناوری به زندانیان امکان می‌دهد تا با حفظ ارتباط با خانواده و جامعه، به بازگشت به زندگی عادی نزدیک‌تر شوند.

موسسه حقوقی دادنیک نیز با ارائه خدمات حقوقی و مشاوره‌ای، می‌تواند به افرادی‌که با مشکلاتی هم‌چون حبس و زندان موجه هستند، کمک کند. خدمات موسسه شامل مشاوره حقوقی، وکالت در پرونده‌های مختلف و ارائه راهکارهای قانونی برای مشکلات حقوقی شما است.

سؤالات متداول