چه کسانی حق انحصار وراثت دارند؟

انحصار وراثت یکی از راه‌های اجباری برای وراثی است که می‌خواهند تَرَکه متوفی را به دست آورند و باید مراحل مربوط به آن را حتماً طی کنند. سوالی که مطرح می‌شود، این است که چه کسانی حق انحصار وراثت دارند؟

افرادی که حق انحصار وراثت دارند باید رابطه نسبی یا سببی با متوفی داشته باشند. به دلیل این که مراحل تقسیم ترکه و انحصار وراثت ممکن است کمی پیچیده و طولانی باشد، دادنیک به شما پیشنهاد می‌کند که از وکیل انحصار وراثت راهنمایی بگیرید.

وکیل انجصار وراثت دادنیک با اطلاع دقیق از قوانین تحریر و تقسیم ترکه بدون نیاز به حضور شما صفر تا صد کار را انجام می‌دهد. همچنین ایرانیان خارج از کشور نیز می‌توانند تمام مراحل انحصار وراثت را به عهده وکیل انحصار وراثت ایرانیان خارج از کشور دادنیک بسپارند. برای کسب اطلاعات بیش‌تر با مشاوران حقوقی دادنیک در ارتباط باشید.

افرادی که حق انحصار وراثت دارند

حقوق فرد متوفی می‌تواند مالی یا معنوی باشد و در این خصوص وارث یا وراث بر طبق قانون، سهمی از این حقوق دارند. انحصار وراثت تکلیفی ترکه یا اموال هر فرد پس از مرگ را نسبت به طبقه وراث مشخص می‌کند و مراجع صالح قانونی با رعایت تشریفات باید بررسی‌های لازم را انجام داده و رأی خودشان را که عموماً گواهی انحصار وراثت نامیده می‌شود، صادر کنند.

افرادی که حق ارائه دادخواست انحصار وراثت را دارند، بر اساس طبقات وراث، باید رابطه سببی یا نسبی با فرد فوت شده داشته باشند تا با سپری کردن مراحل قانونی، ترکه باقی مانده از او را به دست آورند.

وراث سببی

خویشاوندان سببی بر طبق قانون افرادی هستند که به واسطه ازدواج زوج و زوجه ارتباط سببی با آن‌ها پیدا می‌کنند و به طور عامیانه اشخاصی هستند که به مردان یا زنان به خاطر این نوع از نکاح، محرم می‌شوند.

برای زن، بستگان شوهر نسبت به همان قرابتی که با وی دارند، رابطه سببی بوجود می‌آید و جزو بستگان زن تلقی می‌شوند و در خصوص مردان نیز همین قانون صادق است. البته این نکته نیز لازم به ذکر است که خویشاوندان زن با اقوام مرد هیچگونه قرابتی پیدا نخواهند کرد و صرفاً این موضوع برای زوجین رخ خواهد داد.

قانون در خصوص نکاح دائم یا موقّت افراد یکسان عمل کرده و تفاوتی را قائل نمی‌شود به همین خاطر حکم محارم در بین زن و شوهر یکسان خواهد بود.

وراث نسبی

در خصوص قرابت نسبی هم این توضیح وجود دارد که افراد از حیث خون و نسب، رابطه نسبی با یکدیگر خواهند داشت.

ماده ۱۰۳۳ قانونی مدنی در خصوص قرابت نسبی: «هرکس در هر خط و به هر درجه که با یک نفر قرابت نسبی داشته باشد در همان خط و به همان درجه قرابت نسبی با زوج یا زوجه او خواهد داشت».

بر اساس ماده ۸۶۲ قانون مدنی، اشخاص زیر از حیث داشتن نسب با متوفی از اموال او ارث می‌برند:

• پدر و مادر و اولا (فرزند یا فرزندان) و اولادِ اولاد (نوه)
• اجداد (از حیث پدری یا مادری)، برادر و خواهر و اولاد آن‌ها (خواهرزاده و برادرزاده‌ها)
• اعمام (عموها) و عمات (عمه‌ها) و اخوال (دایی‌ها) و خالات (خاله‌ها) و اولاد آن‌ها (پسر و دختر عمد، پسر و دختر عمه، پسر و دختر دایی، پسر و دختر خاله)

مراحل انحصار وراثت

در خصوص مراحل انحصار وراثت باید این نکته را در نظر داشته باشید که وکیل موردنظر وراث می‌تواند به نیابت از نسبین یا سببینی که از طبقات یادشده هستند، تمام مراحل قانونی را سپری کند و در غیر این صورت، خود وراث می‌توانند کارهای مربوط به آن را به شرح زیر انجام دهند:

• ابتدا باید گواهی فوت متوفی به صورت حضوری یا اینترنتی از ثبت احوال گرفته شود.
• وکیل یا یکی از وراث به نمایندگی از سایر وراثان به همراه مدرک آن‌ها باید گواهی فت را به شورای حل اختلاف محل زندگی خود ارائه کند.
• همه وراثان به همراه دو شاهد که بر طبق قانونی باید از آشنایان متوفی باشند، برای تکمیل مراحل استشهادیه و پیگیری وضعیت پرونده انحصار وراثت به دفتر ثبت اسناد مراجعه خواهند کرد.
• بعد از تکمیل مرحله فوق، دارک هویتی و استشهادیه باید مجدداً به شورای حل ختلاف برگردد و دادخواست گواهی انحصار وراثت به ثبت برسد.
• مالیات تقسیم ترکه محاسبه شده و برگه مالیاتی آن به دست وراثان می‌رسد.
• در نهایت همه وراث باید در جلسه دادگاه حضور داشته باشند تا گواهی انحصار وراثت صادر شود.

جمع بندی

همان‌طور که توضیح دادیم، افرادی که به صورت نسبی یا سببی با فرد متوفی نسبت داشته باشند حق انحصار وراثت دارند. در صورتی که درباره سوال چه کسانی حق انحصار وراثت دارند سوالی دارید با مشاوران حقوقی دادنیک در ارتباط باشید.

سوالات متداول