نفقه یکی از حقوق و پشتیبانی مالی برای زوجه است که توسط همسر تأمین میشود. نفقه انواع مختلفی دارد و نحوه محاسبه نفقه با توجه به انواع آن متفاوت است. در این مقاله قصد داریم به محاسبه آنلاین نفقه به نرخ روز، شرح انواع نفقه زن، لیست نفقه و مبلغ نفقه زن بپردازیم.
اگر قصد دارید اطلاعات کاملی در ارتباط با نفقه به دست آورید، تا انتهای این مطلب با ما همراه باشید. همچنین میتوانید برای اطلاعات بیشتر از مشاوره تلفنی رایگان یا مشاوره واتساپی دادنیک استفاده کنید.
نفقه چیست؟
طبق ماده ۱۱۰۷ قانون مدنی کشور نفقه به معنای همه نیازهای متعارف و متناسب با وضعیت زن مانند مسکن، لباس، غذا، لوازم منزل و هزینههای درمانی و بهداشتی و خادم در صورت عادت یا احتیاج به واسطه نقصان یا مرض گفته میشود.
توجه داشته باشید که در طلاق توافقی، باید مبلغ نفقه و به طور کل، دریافت یا عدم دریافت آن نیز به توافق طرفین رسیده باشد. همانطور که در ابتدا گفته شد، نفقه انواع مختلفی دارد. در ادامه قصد داریم به معرفی و تعریف انواع نفقه بپردازیم.
انواع نفقه
قانون مدنی کشور نفقه را به دو نوع تقسیم میکند. نفقه زوجه و نفقه اقارب و خویشاوندان! این دو نوع نفقه با هم تفاوتهای زیادی دارند که در ادامه به معرفی و بررسی هر کدام میپردازیم.
نفقه زوجه
نفقه زوجه همانطور که از نام آن بر میآید نفقهای است که مرد باید به همسرش برای رفع نیازهای او مانند مسکن، لباس، غذا و نیازهای روزانه پرداخت کند. توجه داشته باشید که نفقه زوجه به نفقه اقارب اولویت دارد و اگر هر دوی اینها همزمان باشند، مرد موظف است در ابتدا نفقه زوجه را پرداخت کند. نفقه زوجه خود به دو زیرشاخه نفقه موقت و نفقه دائمی تقسیم میشود.
نفقه موقت
نفقه موقت زمانی پرداخت میشود که طرفین در حال جدا شدن یا طلاق هستند. این مبلغ برای پرداخت هزینههای طلاق و همچنین هزینههای روزانه از طرف زوج به زوجه پرداخت میشود.
نفقه دائمی
نفقه دائمی مختص ازدواج دائمی یا همان عقد است. این همان مبلغی است که فرد برای تأمین نیازهای همسرش باید به وی پرداخت کند. توجه داشته باشید که در ازدواج موقت یا همان صیغه، نفقه تعریف نشده است. تنها در صورتی که در شرایط ذکر شده باشد، مرد باید نفقه را پرداخت کند.
نفقه اقارب و خویشاوندان
نفقه اقارب و خویشاوندان در شرایطی خاص لازم میشود. در واقع زمانی که شرایط لازم برای پرداخت نفقه وجود داشته باشد، فرد باید به نزدیکان یا خویشاوندان خود مبلغی برای نیازهای روزانه مانند غذا، مسکن و لباس پرداخت کند. مبلغ این نوع نفقه بر اساس شرایط و وضعیت فرد انفاق کننده مشخص میشود.
یکی دیگر از تفاوتهای نفقه زن و نفقه اقارب در آن است که زوجه میتواند نفقه گذشته را نیز طلب کند اما اقارب و خویشاوندان تنها برای نفقه آتی میتوانند مطالبه داشته باشند.
میزان نفقه زن چقدر است؟
در ابتدا باید بدانید که هیچ فرمول و روشی اختصاصی برای محاسبه نفقه زن خانه دار و به طور کلی زوجه وجود ندارد. مبلغ نفقه با توجه به موارد و معیارهای مختلفی توسط کارشناس دادگاه تعیین میشود. البته در ابتدا زن و مرد میتوانند بر سر مقدار نفقه زوجه توافق کنند.
اما در صورت عدم توافق، کارشناس دادگاه این مبلغ را بر اساس معیارهای مختلفی مشخص خواهد کرد. در صورت نپذیرفتن مبلغ تعیین شده توسط کارشناس دادگاه، هر کدام از طرفین میتوانند اعتراض خود را ثبت کنند.
محاسبه نفقه زن
همانطور که پیش تر اشاره شد، نفقه به عوامل مختلفی بستگی دارد و مبلغ آن بر اساس شرایط زن مشخص میشود. برای مثال اگر زن در خانه امنیت جانی یا حیثیتی نداشته باشد، مرد موظف است برای وی خانهای تهیه کرده و اجاره آن را پرداخت کند. همچنین اگر زن به داشتن خدمتکار عادت داشته باشد، مرد باید هزینه خدمتکار زن را نیز مطابق قبل پرداخت نماید. همه این موارد در کنار هم معیارهایی را میسازند تا کارشناس دادگاه مبلغ نفقه را مشخص کند.
نحوه محاسبه نفقه زن
باید بدانید که در قانون کشور میزان مشخصی برای پرداخت نفقه تعیین نشده است. همانطور که در این مقاله خواندید معیارهای مشخص کننده مبلغ نفقه شرایط زن و نیازهای اوست. یعنی با توجه به معیارهای مختلف مبلغ پرداختی نفقه از طرف مرد متفاوت خواهد بود.
در صورتی که زن به دادگاه مراجعه کرده و نفقه خود را درخواست کند، دادگاه یک کارشناس را مشخص میکند تا با بررسی دقیق شرایط و معیارهای ذکر شده، مبلغ نفقه را مشخص کند. پس از تعیین مبلغ توسط کارشناس دادگاه، هر کدام از طرفین در صورتی که اعتراض داشته باشند، این حق را دارند که در زمان 7 روز، اعتراض خود را ثبت کنند.
نفقه زن در دوران عقد
نفقه با تمکین ارتباط دارد. پرداخت مهریه و نفقه از لحاظ قانونی بر عهده مرد است. بنابراین او موظف است که این مبالغ را پرداخت کند. البته وظایف طرفین نسبت به هم دو طرفه است. زن نیز از زمان رسمی شدن ازدواج وظیفه تمکین همسرش را دارد.
اما با توجه به این تعریف خیلی از افراد تصور میکنند، نفقه زن در دوران عقد بی معنی است زیرا زوج و زوجه با یکدیگر زندگی نمیکنند. پس تمکینی صورت نمیگیرد که در پی آن نفقهای پرداخت شود. اما باید بدانید که در دوران عقد نیز مرد موظف است، نفقه را پرداخت نماید. این مبلغ نیز بر اساس نیازهای زن مشخص میشود.
میزان نفقه فرزند
نفقه فرزند نیز به عهده پدر است. «به استناد ماده ۱۱۹۹ قانون مدنی، نفقه اولاد بر عهده پدر است و پس از فوت پدر یا عدم قدرت به انفاق، بر عهده اجداد پدری یعنی پدر پدر بوده و با رعایت الاَقربُ فَالاقرَب در صورت نبودن پدر و اجداد پدری و یا عدم قدرت آنها نفقه به عهده مادر است.
در صورتی که مادر نیز زنده و یا قادر به پرداخت نفقه نباشد، پرداخت نفقه به عهده اجداد و جدات مادری و جدات پدری واجب النفقه است و اگر چند نفر از اجداد و جدات مزبور از حیث درجه اقربیت مساوی باشند، نفقه را باید به حصه مساوی تأمین کنند.» در سال جدید میزان نفقه نسبت به میزان نفقه زن در سال 1400 افزایش داشته است.
این مبلغ برای نفقه فرزند نیز افزایش یافته است. به طور کلی باید بدانید که موارد زیادی بر میزان نفقه تأثیرگذار هستند. یکی از مهم ترین این موارد تورم است. یعنی با افزایش تورم، مبلغ نفقه نیز بیشتر میشود.
مزایای نفقه
نفقه برای زن مزایای بسیاری دارد. برای مثال:
- زن میتواند نفقه زمان گذشته خود را نیز درخواست کند. به این معنی در صورتی که زن در گذشته نفقه خود را دریافت نکرده است، حال میتواند برای درخواست آن اقدام قانونی کند.
- زوجه میتواند برای درخواست نفقه به دو شکل اقدام کند. اولین روش آن است که برای ثبت درخواست قانونی به دادگاه مراجعه کند. در روش دوم زن از شوهرش به دلیل عدم پرداخت نفقه شکایت میکند.
- دریافت نفقه از طرف زن ارتباطی با طبقه اجتماعی و میزان درآمد آن ندارد. در واقع در صورتی که زن شاغل باشد و بتواند نیازهای خود را نیز برآورده کند، مرد موظف است مبلغ نفقه را به وی بپردازد.
- نفقه زوجه همیشه در اولویت است. به این معنی که در صورت فوت مرد و داشتن بدهیهای متعدد، ابتدا باید نفقه زن پرداخت شود و سپس به باقی بدهیها رسیدگی شود. البته دقت کنید که نفقه با اجرت المثل تفاوت دارد. برای آشنایی بیشتر نیز پیشنهاد میکنیم مقاله “درچه صورت اجرت المثل به زن تعلق نمیگیرد” را مطالعه کنید.
در این مقاله به پرسش «نفقه چیست» پاسخ دادیم و در ادامه با محاسبه نفقه و انواع آن آشنا شدید. شما میتوانید برای دریافت اطلاعات بیشتر و پاسخ به سؤالهایتان از دادنیک کمک بگیرید. برای این کار به وب سایت دادنیک مراجعه کرده و از خدمات مشاوره رایگان تلفنی و مشاوره در واتساپ استفاده کنید.
سوالات متداول
آیا در دوران عقد نفقه به زن تعلق میگیرد؟
بله از زمان دائمی شدن ازدواج و پس از عقد، نفقه به زن تعلق میگیرد. هرچند تمکین از طرف زن پس از زندگی مشترک آغاز شود.
برای درخواست نفقه چه راهی وجود دارد؟
زوجه میتواند برای درخواست نفقه به دو شکل اقدام کند. اولین روش آن است که برای ثبت درخواست قانونی به دادگاه مراجعه کند. در روش دوم زن از شوهرش به دلیل عدم پرداخت نفقه شکایت میکند.
نفقه فرزند چیست؟
به استناد ماده ۱۱۹۹ قانون مدنی، «نفقه اولاد بر عهده پدر است و پس از فوت پدر یا عدم قدرت به انفاق بر عهده اجداد پدری یعنی پدر پدر بوده و بارعایت الاَقربُ فَالاقرَب در صورت نبودن پدر و اجداد پدری و یا عدم قدرت آنها نفقه به عهده مادر است. در صورتی که مادر نیز زنده و یا قادر به پرداخت نفقه نباشد، پرداخت نفقه به عهده اجداد و جدات مادری و جدات پدری واجب النفقه است و اگر چند نفر از اجداد وجدات مزبور از حیث درجه اقربیت مساوی باشند، نفقه را باید به حصه مساوی تأمین کنند.»
دادنیک چیست؟
دادنیک یک موسسه حقوقی است که خدمات حقوقی خانواده مانند انواع طلاق، انحصار وراثت، خدمات مربوط به کنسولگری و… را به ایرانیان داخل و خارج از کشور ارائه میدهد.
آیا امکان برگزار جلسه آنلاین با وکیل وجود دارد؟
بله. در صورتی که در شهر و یا کشورهای دیگر سکونت دارید و یا به دلیل مشغله کاری امکان حضور در دفتر را ندارید، میتوانید جهت تنظیم جلسه آنلاین با وکیل پایه یک دادگستری، به واتساپ یا تلگرام دادنیک پیام دهید.
چگونه به دادنیک اعتماد کنیم؟
وکلای موسسه دادنیک (یا همکاران ما در موسسه دادنیک) وکیل پایه یک دادگستری هستند و دارای پروانه وکالت فعال در کانون وکلا میباشند. ضمن اینکه قرارداد فی مابین موکل و وکلای دادنیک در سامانه ثنا که متعلق به قوه قضاییه است، تنظیم و ثبت میشود. که قابل پیگیری توسط وکیل و موکل میباشد.
این مطلب توسط تیم تحریریه دادنیک گردآوری و منتشر شده است.
تیم تحریریه دادنیک روزانه و در جهت افزایش اطلاعات کاربران سایت، مطالب متعددی در زمینههای مختلف منتشر مینماید.
برای مشاوره با وکیل متخصص میتوانید با کارشناسان دادنیک در ارتباط باشید.
5 پاسخ
با سلام
من یک حقوق دان هستم که به صورت جانبی مشاوره میدم .
مطالب از منظر حقوقی خوبه نه برای یک کار بر.
فقط می توانستید خلاصه بگید چطوری و برای چه چیزهایی مطالعه نفقه کند و نیز یکمورد زن خانه دار و یک فوق لیسانس مثال بزنید
درود
سپاس از دیدگاه شما.
خب یه حداقل واسه نفقه بگین! آدم ببینه اصلا ارزششو داره یا نه!
سلام درصورت موافقت مرد با دادن نفقه وطلاق دادن زن دادگاه چ حکمی صادر میکند
سلام، وقت بخیر
حق طلاق با آقا است و هرزمان مرد بخواهد می تواند برای جدایی اقدام کند.