در چه صورت اجرت المثل به زن تعلق نمی‌گیرد؟

معمولاً خانم‌ها در خانه وظایف بیشتری نسبت به آقایان بر عهده دارند. از جمله این وظایف می‌توان به مراقبت و نگهداری از کودکان و کمک به سلامتی روانی و جسمانی آن‌ها تا رسیدن به سن قانونی اشاره کرد. البته زن‌ها کارهای دیگری هم در خانه انجام می‌دهند که عرف آن‌ها را به زن تحمیل کرده است و زن وظیفه‌ای برای انجام دادن آن‌ها ندارد. از جمله این کارها می‌توان به آشپزی، نظافت منزل، خرید کردن و… اشاره کرد.

تمام این کارها جزء امور خانه‌داری محسوب می‌شوند و زن به درخواست همسرش یا به دلیل عرف آن‌ها را انجام می‌دهد؛ و برای انجام این کارها باید اجرت المثل دریافت کند. برای اینکه بدانید در چه صورت اجرت المثل به زن تعلق نمی‌گیرد و شرایط تعلق اجرت المثل به زن چیست، با وکلای موسسه دادنیک از طریق واتساپ در ارتباط باشید.

اجرت المثل زن چیست؟

افراد زیادی تصور می‌کنند که اجرت المثل زن همان نفقه است، در صورتی که اجرت المثل با نفقه تفاوت دارد. نفقه همان مبلغی است که مرد برای هزینه‌های درمان، تامین خوراک، پوشاک و مسکن پرداخت می‌کند؛ اما اجرت المثل مبلغ جداگانه‌ای است که طبققانون جدید اجرت المثل، برای کارهایی که خانم وظیفه‌ای در قبلاً انجام آن‌ها نداشته و به درخواست مرد این کارها را انجام داده است تعلق می‌گیرد. برای آشنایی بیشتر با نفقه می توانید مقاله “محاسبه آنلاین نفقه” را مطالعه کنید.

از جمله مواردی که اجرت المثل زن به آن‌ها تعلق می‌گیرد می‌توان به شیر دادن به فرزند و انجام کارهای خانه مانند آشپزی و نظافت اشاره کرد. چون زن وظیفه‌ای به لحاظ قانونی جهت انجام این کارها ندارد و به درخواست مرد و عرف آن‌ها را بر عهده گرفته است.

شرایط تعلق اجرت المثل به زن

برای دریافت اجرت المثل باید طلاق از سمت آقا مطرح شده باشد و در شرایط طلاق از طرف زن و طلاق توافقی اجرت المثل به زن تعلق نخواهد گرفت. همچنین برای اینکه بدانید در چه صورت اجرت المثل به زن تعلق نمی‌گیرد باید این موضوع را در نظر داشته باشید، اگر تخلف خانم در زندگی مانند عدم تمکین، حبس و… توسط مرد ثابت شود، باز هم زن نمی‌تواند اجرت المثل را دریافت کند.

البته باز هم شرایط تکمیلی علاوه بر موارد فوق برای عدم پرداخت اجرت المثل زنان وجود دارد. اگر مرد بتواند ثابت کند که زن به قصد رایگان کارهای خانه را انجام داده است و شرط مطالبه یا درخواست آقا از خانم برای انجام این کارها وجود نداشته است، باز هم زن واجد شرایط دریافت اجرت المثل نخواهد بود.

اجرت المثل در نامزدی

برای عده‌ای از افراد دوران نامزدی همان دوران رفت و آمد و آشنا شدن است. در این دوران ممکن است صیغه محرمیت برای شناخت بیشتر بین دختر و پسر جاری شود، یا اینکه رفت و آمد بدون محرمیت و تحت نظر خانواده انجام شود. با توجه به اینکه در دوران نامزدی زن وظیفه‌ای برای انجام امور خانه‌داری ندارد، اجرت المثل به زن تعلق نمی‌گیرد.

البته جهت اینکه بدانید در چه صورت اجرت المثل به زن تعلق نمی‌گیرد باید شرایط عقد را هم در نظر داشته باشید. چون در بعضی از خانواده‌ها دوران عقد به عنوان دوران نامزدی شناخته می‌شود. در دوران عقد زن می‌تواند درخواست نفقه کند و در صورت باکره بوده نصف مهریه به او تعلق خواهد گرفت؛ اما مرد در این دوران هم موظف به پرداخت اجرت المثل نخواهد بود. چون زوج با هم زندگی نمی‌کنند و زن وظیفه خانه‌داری و انجام کارهای درخواستی مرد مانند نظافت منزل و… ندارد.

اجرت المثل ایام زوجیت چیست؟

در دوران زوجیت فقط در صورتی اجرت المثل به زن تعلق می‌گیرد که زن بدون توقع و انتظار جبران امور خانه‌داری را انجام نداده باشد. در صورتی که زن در دادگاه نتواند این موضوع را ثابت کند یا اینکه به سوال قاضی پاسخی دهد که به نفعش نباشد، اجرت المثل به زن تعلق نخواهد گرفت. بنابراین قبل از درخواست اجرت المثل حتماً با وکلای متبحر این حوزه مشورت کنید، تا بتوانید حق و حقوق قانونی خودتان مانند اجرت المثل ایام زوجیت را پس از طلاق به طور کامل دریافت کنید.

اجرت المثل به زن ناشزه، طلاق توافقی و دوران عقد و نامزدی تعلق نمی‌گیرد و فقط برای طلاق‌های مطرح شده از طرف مرد امکان دریافت آن وجود دارد.

اجرت المثل در طلاق توافقی

مراحل طلاق توافقی مشخص است و در دادنیک به طور کامل به این موضوع پرداخته‌ایم. در این نوع طلاق، ابتدا زن و مرد برای بخشیدن مهریه یا دریافت بخشی از مهریه یا تمام آن توافق می‌کنند و شرایط حضانت فرزند را در صورت وجود مشخص می‌کنند و سپس در دادگاه برای طلاق حاضر می‌شوند. در این طلاق‌ها همه‌چیز مطابق توافق طرفین است و حتی ممکن است مهریه در طلاق توافقی به ازای دریافت حضانت فرزند و… بخشیده شود. نکاتی که باید درباره مهریه در طلاق توافقی بدانید به طور کامل در دادنیک ارائه شده است.

بنابراین حق اجرت المثل در طلاق توافقی وجود ندارد. چون طلاق فقط از سمت مرد مطرح نشده و به درخواست زوجین بوده است. در دادنیک می‌توانید با مطالعه مقاله طلاق توافقی اطلاعات بیشتری درباره قوانین، شرایط و حقوق زن و مرد در این نوع از طلاق به دست بیاورید.

اجرت المثل زن ناشزه

بعد از عقد زن و شوهر نسبت به هم وظایفی به لحاظ قانونی دارند و عدم توجه به این حق و حقوق این امکان را برای طرف مقابل ایجاد می‌کند که از طریق قانون نسبت به احقاق حقوقش اقدام کند. یکی از این حقوق تمکین زن بعد از ازدواج از شوهرش است. تمکین به دو صورت عام و خاص تعریف شده و رعایت هر دو آن‌ها برای زن الزامی خواهد بود.

در صورتی که زن یکی از موارد عدم تمکین عام مانند تغییر محل سکونت بدون اجازه شوهرش را انجام دهد، یا از قوانین تمکین خاص مانند حضور در منزل همسرش بدون عذر موجه پیروی نکند، امکان دریافت اجرت المثل را نخواهد داشت.در حقیقت برای پاسخ دادن به سوال اینکه در چه صورت اجرت المثل به زن تعلق نمی‌گیرد، در این بخش می‌توان به عدم تمکین از طرف زن اشاره کرد. به طور کلی، در صورت عدم تمکین عام یا خاص زن از شوهر اجرت المثل به او تعلق نمی‌گیرد.

اجرت المثل زن شاغل و خانه‌دار

اجرت المثل به ازای فعالیت‌های خانه‌داری، آشپزی و… که وظیفه زن نیست در نظر گرفته می‌شود؛ بنابراین در صورتی زن می‌تواند درخواست اجرت المثل را داشته باشد که این وظایف را به درخواست مرد انجام دهد. با توجه به اینکه زنان خانه‌دار مدت زمان بیشتری در منزل هستند و فعالیت‌هایی که در خانه‌دارند بیشتر است، معمولا اجرت المثل زن خانه‌دار نسبت به زنان شاغل بیشتر خواهد بود. چون زنان شاغل بخشی از زمانشان را در بیرون از منزل سپری می‌کنند؛ و میزان فعالیت‌های خانه‌داری آن‌ها معمولاً نسبت به زن خانه‌دار کمتر است.

با این وجود، بر اساس ماده 30 حمایت از خانواده، در صورتی که زن شاغل بتواند این موضوع را ثابت کند که به درخواست مرد یا به اذن او بخشی از درآمدش یا مالش را در خانه و برای مخارج زندگی مشترکشان که بر عهده مرد است خرج کرده است، امکان دریافت معادل آن را به عنوان اجرت المثل دارد.

روش محاسبه اجرت المثل

برای محاسبه دقیق رقم اجرت المثل فرمول ثابت و مشخصی وجود ندارد. چون شرایط زندگی هر زوجی با زوج دیگر متفاوت است؛ اما به طور کلی، برای محاسبه مبلغ اجرت المثل شرایط زندگی زوجین، عرف آن منطقه، فعالیت‌های که زن در خانه به درخواست مرد انجام داده، مالی که زن به اذن مرد در زندگی مشترک خرج کرده، شاغل یا خانه‌دار بودن زن و…  در نظر گرفته می‌شود؛ و مبلغ نهایی اجرت المثل توسط قاضی و مرجع دادسرا مشخص می‌شود.

پس از مشخص شدن اجرت المثل زن به طور دقیق، مبلغی که به دست آمده در تعداد سال‌هایی که زوج با هم زندگی کرده‌اند ضرب می‌شود. سپس مبلغ نهایی به صورت سالانه به زن به عنوان اجرت المثل پرداخت خواهد شد.

سوالات متداول