طلاق از طرف زن در دوران عقد

یکی از انواع طلاق که قوانین در آن کمی متفاوت است، طلاق از طرف زن در دوران عقد است. از شرایط ویژه‌ی طلاق در دوران عقد می‌توان به احتمال باکره بودن زوجه و تفاوت در قوانین به اجرا گذاشتن مهریه، عدّه‌ی طلاق و بائن بودن آن اشاره کرد. در این مقاله از بلاگ موسسه حقوقی دادنیک به این موضوع و جزییات آن می‌پردازیم.

طلاق از طرف زن در دوران عقد

تلفیق سنت و قوانین شرع در عرف جامعه‌ی ایرانی، ازدواج در ایران را به شکلی منحصربفرد شکل داده است. قوانین حقوق مدنی نیز متناسب با این دو عامل تاثیرگذار تنظیم شده و اجرا می‌شوند. یکی از پیامدهای این اتفاق، وجود قوانین طلاق در دوران مختلف زندگی زناشویی است. طلاق از طرف زن در دوران عقد یکی از پیچیدگی‌ها در قوانین طلاق است که در این مقاله به آن می‌پردازیم.

زن و مرد ممکن است پیش از شروع زندگی مشترک در زیر یک سقف و یا قبل از برقراری رابطه زناشویی تصمیم به پایان دادن ارتباط میان خود کنند. طلاق در دوران عقد ممکن است بصورت توافقی، از طرف مرد یا از طرف زن درخواست شده و انجام شود.

قوانین جمهوری اسلامی حق طلاق را در اختیار مرد قرار داده و این به این معناست که اگر درخواست طلاق از طرف مرد در دوران طلاق باشد شرایط تغییری نمی‌کند. طلاق توافقی در دوران عقد نیز با توجه به توافق میان طرفین و با اذعان طرفین به عدم برقرار رابطه زناشویی قابل رسیدگی است.

طلاق یکطرفه از سمت زن در دوران عقد تاثیرات مختلفی روی قوانین طلاق می‌گذارد. برای مثال:

• درصورت طلاق خانم باکره و در دوران عقد، زوج حق رجوع به زن را ندارد. بعبارتی در اینصورت طلاق از نوع بائن بوده و امکان ثبت رجعی آن وجود ندارد.
• از دیگر تاثیرات طلاق در این دوران، عدم نیاز به طی زمان عدّه برای طلاق است. با توجه به باکره بودن زوجه نگهداشتن عدّه پس از جاری شدن طلاق بی‌معناست.
• هرگاه طلاق در زمان عقد اتفاق بیافتد، امکان تعویض شناسنامه‌ی زوجین وجود خواهد داشت.
• طلاق در زمان عقد تبعات قانونی در رابطه با حقوق مادی زن خواهد داشت که در ادامه به آن خواهیم پرداخت.

در ادامه، دلایل قابل قبول برای طلاق از طرف زن در دوران عقد را بررسی کرده و شرایط این نوع از طلاق را توضیح خواهیم داد.

دلایل درخواست طلاق از طرف زن در دوران عقد

زمانی که زوجه قصد دارد در دوران عقد بصورت یکطرفه از زوج جدا شود شرایط طلاق از طرف زن کمی دشوارتر از همیشه است. قانون زمانی حق طلاق یکطرفه را به زن می‌دهد که وی بتواند عسر و حرج خود در زندگی را به دادگاه اثبات کند و یا یکی از شروط ۱۲ گانه‌ی ضمن عقد توسط زوج نقض شده باشد. البته آن هم به شرطی که از ابتدا این شروط توسط زوجین در عقدنامه امضا شده باشند.

با توجه به اینکه در زمان عقد احتمالا زندگی مشترکی صورت نگرفته یا زمان زندگی مشترک با توجه به عرف جامعه کوتاه بوده است، اثبات عسر و حرج زن در دادگاه کار چندان ساده‌ای نخواهد بود. پس این روش طلاق معمولا موفق نخواهد بود.

از طرفی برخی شروط ۱۲ گانه ازدواج در ضمن عقدنامه نیز متناسب با دوران عقد در نظر گرفته نشده و قابل استناد نیستند. به همین جهت عرصه برای طلاق از طرف زن باز هم تنگ‌تر خواهد بود.

یکی دیگر از روش‌های طلاق در دوران عقد تهیه دادخواست برای الزام به تهیه مسکن است. تهیه مسکن یکی از وظایفی‌ست که برعهده زوج بوده و عرف جامعه تحقق این شرط را پس از مراسم ازدواج و با پایان دوران عقد همزمان می‌داند. درصورتی که زوجه بتواند عدم توانایی زوج برای تهیه مسکن و بلاتکلیفی خود را برای شروع زندگی مشترک اثبات کند دادگاه به درخواست طلاق وی چراغ سبز نشان می‌دهد. طولانی شدن دوران عقد برای دادگاه می‌تواند نشانه‌ای از عدم توانایی زوج در تهیه مسکن باشد.

از سایر شرایطی که می‌تواند دلایل درخواست طلاق از طرف زن در دوران عقد باشند می‌توانیم به ابتلای زوجه به بیماری‌های لاعلاج یا صعب‌العلاج، اعتیاد شدید زوج به مواد مخدر یا الکل، سوء رفتار زوج با زوجه و یا حکم حبس زوج به مدت پنج سال یا بیشتر اشاره کرد.

مهریه در طلاق در دوران عقد

یکی از موضوعات بسیار بااهمیت در انواع طلاق، موضوع مهریه و حقوق مادی زوجه است. مهریه در طلاق در دوران عقد نیز پیرو قوانین بخصوصی‌ست. در تمامی انواع طلاق، مهریه جزو حقوق لاینفک زوجه است، اما نحوه‌ی اجرای آن با توجه به نوع آن می‌تواند متفاوت باشد.

بر اساس قوانین طلاق در دوران عقد هنگام که طلاق از طرف زن در دوران عقد بوده و باکره بودن زوجه نیز اثبات شود، زن تنها نیمی از مهریه توافق شده را می‌تواند از زوج دریافت کند. در شرایط دیگری اگر طلاق در دوران عقد بصورت توافقی صورت بگیرد نیز می‌تواند همراه با بذل بخشی از مهریه یا تمام آن و یا حتی منوط به پرداخت مبلغی به زوج باشد.

مدارک لازم برای درخواست طلاق از طرف زن در دوران عقد

درخواست طلاق از طرف زن چه در دوران عقد و چه پس از آن نیازمند تهیه‌ی مدارکی است. این مدارک را پیش از مراجعه به دفاتر پیشخوان قضایی آماده کنید.

• شناسنامه و کارت ملی زوجین
• کپی برابر اصل شناسنامه و کارت ملی زوجین
• گواهی بکارت از پزشکی قانونی یا گواهی عدم بارداری درصورت باکره نبودن
• اصل سند عقدنامه یا کپی برابر اصل آن
• وکالتنامه حق ازدواج (در صورت وجود)
• دادخواست طلاق بهمراه ذکر دلایل درخواست

پس از تهیه این مدارک لازم برای طلاق از طرف زن، در گام نخست می‌توانید به یکی از دفاتر خدمات قضایی مراجعه کنید.

مراحل طلاق از طرف زن در دوران عقد

همانطور که گفتیم قدم اول برای طلاق از طرف زن مراجعه به دفاتر خدمات قضایی است. هدف از این مراجعه ثبت‌نام در سامانه‌ای تحت عنوان «سامانه‌ی تصمیم» است. این سامانه برای شرکت در جلسات مشاوره برای شما نوبت تهیه تنظیم می‌کند.

در ادامه‌ی مراحل طلاق از طرف زن، گام دوم شرکت در جلسات مشاوره‌ای است که بصورت اجباری برای طلاق در نظر گرفته شده است. گواهی شرکت در این جلسات شرط ادامه‌ی روند قانونی طلاق خواهد بود.

گام سوم مراجعه به پزشکی قانونی برای طلاق در دوران عقد است. پزشکی قانونی گواهی بکارت را برای شما صادر خواهد کرد.

در ادامه روند دادرسی به دادخواست شما دنبال شده و پس از طی جلسات و اعلام رای دادگاه می‌توانید برای جای شدن و ثبت طلاق به دفاتر طلاق در سطح کشور مراجعه کنید.

سوالات متداول