تکلیف مهریه زن بعد از فوت شوهر

یکی از سؤالاتی که در زمان مرگ زوج ایجاد می‌شود این است که تکلیف مهریه پس از فوت شوهر چیست؟ آیا در این شرایط هم می‌توان کل مهریه یا حداقل بخشی از آن را دریافت کرد؟ اگر چنین امکانی وجود دارد شرایط آن چیست؟ واقعیت این است که مهریه حق زن است و این حق حتی بعد از فوت همسر او محفوظ می‌ماند.

اما گرفتن مهریه بعد از فوت شوهر شرایطی دارد که در این مطلب از مؤسسه حقوقی دادنیک به بررسی آن‌ها می‌پردازیم.

آیا مهریه بعد از فوت شوهر به زن تعلق می‌گیرد؟

در پاسخ به این سؤال باید جواب مثبت داد. همانطور که گفتیم مهریه حق زن است و این حق تحت هر شرایطی (مگر در موارد بسیار خاص) به زن تعلق می‌گیرد. بر اساس قانون زمانی که شخصی فوت می‌کند، اولین کاری که وراث باید انجام دهند، پرداخت دیون و قرض‌های وی است. پس مهریه به عنوان یک دین بر گردن مرد است. به همین علت وراث وظیفه دارند قبل از تقسیم اموال متوفی مهریه زن وی را پرداخت کنند.

شرایط پرداخت مهریه زن بعد از فوت شوهر

مهریه زن پس از مرگ شوهر زمانی قابل دریافت است که فرد فوت شده اموالی را از خود به جای گذاشته باشد. در غیر این صورت زن نمی‌تواند درخواست مهریه داشته باشد.

نکته دوم در این زمینه این است که اگر اموالی از مرد به جای مانده باشد، اما تعداد طلبکاران زیاد باشد، شرایط پرداخت مهریه کمی متفاوت می‌شود. به عبارتی هر دو مورد یعنی طلب افراد و مهریه زن نوعی دین بر گردن شخص فوت شده هستند که در این صورت هر کس از این دو گروه زودتر برای دریافت مال خود اقدام کرده و دارایی‌های موجود را توقیف کنند، در چنین صورتی در اولویت پرداخت قرار خواهند گرفت.

اما اگر شرایط برای اقدام به منظور دریافت مال از ارث فرد فوت شده برای طلبکار یا زن مساوی باشد، در این حالت مهریه زن در اولویت پرداخت خواهد بود.

از دیگر نکات مهم در باب مهریه زن بعد از فوت شوهر زمانی است که بین زوجین رابطه زناشویی برقرار نشده و خانم دوشیزه باشد. در چنین حالتی بر خلاف زمانی که مرد زنده است، زوجه می‌تواند تمام مهریه خود را از مال و اموال یا ماترک زوج درخواست کند. مهریه زن اگر پول باشد به نرخ روز و اگر سکه باشد نیز به همان نرخ رایج قیمت سکه بدون در نظر گرفتن قیمت آن محاسبه خواهد شد.

شرایط گرفتن مهریه از پدر شوهر

یکی از پرسش‌های پرتکرار دیگر در زمینه مطالبه مهریه زن بعد از فوت شوهر این است که آیا می‌توان مهریه را از پدر شوهر دریافت کرد؟ همانطور که گفتیم اگر شوهر مالی نداشته باشد، ورثه هیچ اجباری برای پرداخت مهریه زن نخواهند داشت و به عبارتی مهریه زن روی دوش هیچ یک از ورثه از جمله پدر شوهر نیست.

اما در شرایطی که پدر شوهر قبل از پسر خود (همسر زن) فوت شده باشد و ارثیه ای به پسر رسیده باشد، زن می‌تواند از مال ارثیه مهریه خود را درخواست کند.

برای انجام این کار زوجه می‌تواند از دو راه مختلف اقدام کند. در روش اول باید از طریق اجرای ثبت برای دریافت مهریه اقدام کند. اما در حالت دوم باید از طریق دادگاه برای طرفیت وراث اقامه دعوی کند. در بخشی از مطلب گفتیم که در بحث پرداخت دیون متوفی، پرداخت مهریه زن ارجحیت دارد، به اصطلاح حقوقی ممتاز از سایر دیون است.

به همین علت از ارث رسیده به شوهر، اول باید مهریه زن پرداخت شود. سپس مال باقیمانده بین سایر وراث که باز هم یکی از آن‌ها همسر اوست، تقسیم شود. نکته قابل توجه در این زمینه وقتی است که زن فوت کند و مهریه اش را دریافت نکرده باشد. در چنین حالتی وراث می‌توانند مهریه مادر خود را از محل ماترک متوفی مطالبه کنند.

البته گرفتن مهریه زن از پدر شوهر یک حالت سوم هم دارد و آن هم زمانی است که پدر شوهر در زمان عقد، پرداخت مهریه را از سوی خود تضمین کرده باشد که در این صورت شوهر هم در صورت زنده بودن هیچ مسئولیتی در قبال پرداخت مهریه نخواهد داشت. این حالت در زمان فوت شوهر هم صادق است.

مراحل دریافت مهریه زن بعد از فوت شوهر

همانطور که در خلال مطلب توضیح دادیم، مهریه حق مسلم زن است، به طوری که او می‌تواند حتی بعد از فوت همسر آن را از ارث وی مطالبه کند. برای اینکه با روند مطالبه مهریه زن بعد از فوت شوهر آشنا شوید، باید مراحل زیر را مطالعه کنید.

اجرای ثبت

اولین کاری که برای مطالبه مهریه خود باید انجام دهید، مطالبه کردن مهریه از طریق ثبت آن است. بر این اساس زن باید با اسناد معتبر حاوی میزان مهریه (مانند سند ازدواج) به دفتر اسناد مراجعه کرده و برای مطالبه مهریه خود اقدام کند.

پس از گذر از مرحله ثبت است که درخواست مطالبه زن به وراث شوهر ابلاغ خواهد شد. نکته مهم در این زمینه این است که برای اجرای این ثبت زن باید هزینه درخواست خود را که معادل یک بیستم مهریه است، پرداخت کند.

دریافت مهریه با ابلاغ

در چنین حالتی ورثه باید حداکثر 10 روز پس از دریافت کردن ابلاغیه دفترخانه مهریه زن را به وی پرداخت کنند. در غیر این صورت اموال توقیف می‌شوند و زن می‌تواند مراحل دریافت مهریه خود را به صورت قانونی طی کند.

شرکت در جلسات دادگاه

این مرحله زمانی رخ می‌دهد که ورثه اقدام به پرداخت مهریه زن در زمان مشخص شده نکنند. در چنین شرایطی زن باید هزینه دادرسی را پرداخت کند که این هزینه هم 5/3 درصد کل هزینه مهریه خواهد بود. در نهایت دادگاه از طریق مراحل قانونی مهریه زن را از اموال متوفی برداشته کرده و به وی می‌دهند.

در مقالات گذشته در مورد این که دادگاه طلاق چند جلسه است نیز به صورت کامل توضیح داده شده است. برای اطلاعات بیشتر در مورد جلسات دادگاه مهریه میتوانید با کارشناسان حقوقی دادنیک در تماس باشید.

مهریه زن دوم بعد از فوت شوهر

اگرچه افراد کمی هستند که در چنین شرایطی قرار دارند، اما چگونگی دریافت مهریه زن دوم بعد از فوت شوهر هم می‌تواند پرسش برخی از افراد باشد. مهریه زن حق اوست، حتی اگر زن دوم یا سوم باشد. بنابراین شوهر وظیفه دارد بنا بر استطاعت مالی خود مهریه را پرداخت کند.

این حالت در زمان فوت او هم پابرجاست. به طوری که هیچ تفاوتی ندارد که فرد درخواست کننده زن اول باشد یا همسر دوم، زیرا هر دو در دریافت مهریه با هم برابر خواهند بود. این موضوع به نوع ازدواج یعنی موقت یا دائم بودن هم ارتباطی ندارد و در هر حال زن دوم هم به اندازه زن اول در دریافت مهریه خود برابر است.

مهریه زن بعد از فوت شوهر از چه زمانی محاسبه می‌شود؟

زمانی که مرد فوت کند، زن مهریه خود را بر اساس زمان فوت همسر خود دریافت خواهد کرد. پس زمان فوت شوهر مبنای محاسبه مهریه خواهد بود. به عنوان مثال اگر زن 100 سکه مهریه داشته باشد، مهریه او بر اساس قیمت سکه در زمان فوت شوهر محاسبه می‌شود.

پس اگر زن یک سال بعد برای این کار اقدام کند و در این زمان نرخ سکه رشد کرده باشد، هیچ تفاوتی در میزان مهریه نخواهد داشت، زیرا نرخ به شکل قبل محاسبه می‌شود. این زمان فوت شوهر وقتی که مهریه میزان مشخصی پول باشد هم به همین شکل خواهد بود. با این توصیفات نرخ روز یا تاریخ مطالبه مهریه، مبنای محاسبه میزان مهریه نخواهد بود.

در این مطب به بررسی کامل چگونگی دریافت مهریه زن بعد از فوت شوهر پرداختیم و نکات مهم پیرامون این بحث حقوقی را بررسی کردیم. اما اگر در این باره با پرسشی مواجه هستید می‌توانید از طریق مشاوره رایگان تلفنی و واتساپی با وکلای حقوقی دادنیک در تماس باشید و مشکلات حقوقی خود را برطرف کنید.

معرفی انواع مهریه

بعد از پرداختن به بحث تکلیف مهریه زن بعد از فوت شوهر بهتر است با انواع مهریه آشنا شویم. مهریه در حالت عادی دو نوع عندالاستطاعه و عندالمطالبه دارد که شیوه پرداخت آن را بیان می‌کند. در حالت اول مهریه زمانی که مرد توانایی مالی داشته باشد، پرداخت می‌شود.

در حالی که مهریه عندالمطالبه هر زمانی که زن بخواهد، چه مرد توانایی مالی داشته باشد چه نه، قابل پرداخت است. نکته جالب اینجاست که مهریه می‌تواند ترکیبی از این دو را داشته باشد که باید میزان آن را مشخص کرد. اما تقسیم بندی دیگری نیز برای مهریه وجود دارد که در ادامه هر یک از آن‌ها را معرفی می‌کنیم.

همچنین میتوانید مقاله مورد مهریه در دوران عقد را نیز مطالعه نمایید.

مهرالمسمی

در این مهریه دو طرف برای مهریه مشخصی توافق می‌کنند. اما نکته مهم در این مهریه میزان حمایت قانون از آن است که تا 110 سکه خواهد بود و بیش از این قانون از مهریه زن دفاع نخواهد کرد.

مهرالمثل

در مهرالمثل هیچ توافقی بین زن و مرد برای مهریه انجام نشده است. البته در چنین حالتی باید طرفین به هم محرم شده باشند و نزدیکی هم برقرار شده باشد. در این شرایط است که زن از مهرالمثل برخوردار می‌شود. در این حالت زوجین باید روی مهریه مشخصی به توافق برسند. البته در صورتی که عقد به خوبی منعقد نشده باشد و زن بدون اطلاع از این مورد با مرد نزدیکی داشته باشد، مهرالمثل به او تعلق می‌گیرد.

حالت سومی هم برای تعلق گرفتن مهرالمثل به زن وجود دارد و آن هم این است که نوع مهرالمسمی مجهول باشد. البته اگر مهریه در ردیف مال غیر قرار بگیرد یا مالیت نداشته باشد هم این حق زن به صورت مهرالمثل به وی تعلق خواهد گرفت. قانون برای مهرالمثل شرایطی را تعیین کرده که باید با توجه به شأن و وضعیت خانوادگی زن به وی تعلق بگیرد.

مهرالمتعه

مهرالمتعه در زمانی که زن و مرد محرم می‌شوند اما قبل از نزدیکی از هم جدا می‌شوند به زن تعلق می‌گیرد. البته به جز این حالت باید یک شرط دیگر هم برآورده شود و آن هم این است که مهریه در زمان ازدواج مشخص نشده باشد.

سوالات متداول