بلافاصله بعد از منعقد شدن عقد نکاح بین زن و مرد، آنها حقوقی بر گردن هم دارند که باید رعایت کنند. حق زن بر گردن مرد، مهریه است. این حق بلافاصله بعد از خوانده شدن خطبه عقد و حتی پیش از داشتن روابط جنسی، به او تعلق دارد. به عبارتی زن هر وقت که بخواهد؛ میتواند مهریه خود را طلب کند. در برخی مواقع مرد توانایی پرداخت مهریه را ندارد یا تمایلی به این کار ندارد.
در این صورت زن میتواند حکم جلب مهریه را برای مرد بگیرد. بعد از گرفتن حکم جلب مرد تا 30 روز فرصت دارد تا زمان پرداخت مهریه شرایط پرداخت را مشخص کنید. درغیراین صورت زندانی و جلب میشود.
بهترین راه گرفتن مهریه توقیف اموال مرد برای مهریه و یا توقیف سهم ارث پدری است. برای این منظور بهتر است از وکیل مهریه کمک بگیرید.
در صورتی که برای گرفتن مهریه به راهنمایی نیاز دارید، میتوانید با وکیل مهریه دادنیک در ارتباط باشید.
قانون جدید حکم جلب مهریه
یکی از مهمترین اختلافات خانوادگی، دعوای بر سر مهریه است که در بسیاری از مواقع، این دعوا به دادگاه خانواده ختم میشود. همانطور که میدانید زن بلافاصله بعد از خوانده شدن صیغه محرمیت، صاحب مهریه خود است.
بهخصوص در مواقعی که مهریه تعیین شده در سند ازدواج، از نوع عندالمطالبه باشد. به این ترتیب بلافاصله بعد از درخواست، مرد موظف است که مهریه زن را پرداخت کند.
درواقع مهریه زن یک بدهی یا دین است که مرد باید بپردازد. در مواقعی که مرد از پرداخت مهریه سرباز میزند؛ زن میتواند از قانون حکم جلب مهریه به نفع خود استفاده کند.
البته مطابق قانون جدید، بین حکم جلب مهریه و حکم جلب مجرمین دیگر تفاوتهایی وجود دارد. مطابق این تغییرات:
بر اساس قانون حمایت از خانواده، تنها میزان 110 سکه از مهریه زن ضمانت اجرای کیفری دارد. در واقع اگر مهریه زن بیشتر از 110 سکه بهار آزادی باشد؛ باز هم تنها برای 110 سکه آن قانون زن را همراهی میکند. درصورتی که مرد این میزان را پرداخت کند؛ مازاد مهریه ضمانت کیفری ندارد و مرد از بابت عدم پرداخت آن حبس نمیشود.
همچنین زن نمیتواند برای مرد حکم جلب بگیرد. البته در صورتی که زن ثابت کند که مرد شرایط مالی برای پرداخت مازاد مهریه را دارد؛ شرایط عوض شده و قانون حکم جلب مهریه برای دریافت مازاد مهریه باز هم زن را همراهی میکند.
برخی به اشتباه تصور میکنند که زن نمیتواند مهریه بیشتر از 110 سکه را طلب کند. اما این درست نیست. بلکه زن میتواند هر مبلغی که بخواهد به عنوان مهریه تعیین کند؛ اما در شرایط اولیه و تا زمانی که تمکن مالی مرد اثبات نشده باشد؛ حکم جلب مرد برای مهریه تنها بابت پرداخت 110 سکه از مهریه صادر میشود.
شرایط و نحوه گرفتن حکم جلب
صدور حکم جلب مرد برای عدم پرداخت مهریه یکی از ابزارهایی است که در قانون نحوه اجرای محکومیتهای مالی به آن فکر شده است. بر اساس این ماده، اگر امکان پرداخت مهریه زن توسط شوهر وجود نداشته باشد؛ تا زمانی که حکم دادگاه ارائه شود یا مرد دعوی اعسار نکند یا زوجه رضایت ندهد، طبق درخواست زن، حکم جلب مرد برای عدم پرداخت مهریه صادر میشود.
یکی از مهمترین شرایط گرفتن حکم جلب مهریه، این است که ابتدا دادگاه خانواده درخواست زن را بررسی کرده و درصورتی که همه جزئیات آن مطابق قانون بود؛ حکم جلب صادر میشود. در این مرحله فرقی نمیکند که مهریه زن از نوع عندالمطالبه یا عندالاستطاعه باشد.
بر اساس تغییرات جدید قانون صدور حکم جلب مهریه برای مرد، خانمهایی که میخواهند مهریه خود را در سال 1403 طلب کنند؛ باید به اداره ثبت مراجعه کرده و این کار را انجام دهند. اگر توقیف اموال مرد از طریق این مسیر امکانپذیر نبود؛ زن گواهی اداره ثبت را به دادگاه خانواده ارائه میدهد و پروسه دریافت مهریه را دنبال میکند.
از دیگر شرایط مربوط به گرفتن حکم جلب مهریه این است که اگر مرد طبق قانون ادعای اعسار نکرده باشد یا رضایت زوجه را نگرفته باشد؛ تا 30 روز بعد مهلت دارد که ادعای اعسار خود را به دادگاه خانواده ارائه دهد. اگر ادعای اعسار از پرداخت مهریه توسط دادگاه قبول شد؛ نمیتوان حکم جلب مرد را گرفت و مرد زندانی نمیشود. بلکه مهریه قسطبندی شده و شوهر ملزم است که اقساط را در زمان تعیین شده پرداخت کند.
البته اگر دادگاه دادخواست اعسار مرد را قبول کرده و مهریه را قسطبندی کند؛ شوهر موظف است اقساط را در زمان مشخص شده پرداخت کند. در صورتی که این کار را انجام ندهد؛ باز هم میتوان بابت عدم پرداخت مهریه شکایت کرد و حکم جلب او را گرفت.
بدیهی است که وجود یک وکیل در هر مرحله از دریافت حکم جلب مهریه، به شما کمک زیادی میکند. وکلای مجموعه دادنیک همواره آماده راهنمایی و ارائه خدمات به شما هستند. در هر مرحله از پرونده دریافت حکم جلب شما میتوانید از کمک وکلا و کارشناسان ما بهرهمند شوید.
مراحل و شیوه گرفتن حکم جلب مهریه
درصورتی که مرد حتی حد نصاب 110 سکه را پرداخت نکرده باشد؛ زن میتواند از قانون حکم جلب مهریه استفاده کند.
اولین مرحله برای گرفتن حکم جلب مرد برای نپرداختن مهریه، این است که زن بابت نپرداختن مهریه از دادگاه حکم محکومیت گرفته باشد و 20 روز هم از زمان آن حکم گذشته باشد و حکم قطعی شده باشد.
با تغییر قانون روشهای مطالبه مهریه هم تغییر کردهاند و مانند گذشته نیستند. در زمان حال زوجه باید ابتدا برای درخواست مهریه خود، به شیوه ثبتی اقدام کرده و سند ازدواج خود را به اجرا دربیاورد. اگر مهریه او پرداخت نشد؛ وی میتواند به دادگاه مراجعه کرده و درخواست خود را ثبت کند. بعد از ثبت درخواست، برای مرد ابلاغیه صادر میشود و زن باید 30 روز منتظر بماند.
اگر بعد از 30 روز که از ارائه ابلاغیه گذشت؛ مرد مهریه زن را نپرداخت یا دادخواست اعسار نکرد یا اینکه داخواست اعسار او در دادگاه رد شد؛ زوجه میتواند از واحد اجرای حکم برای صدور حکم جلب مرد، درخواست کند. درصورت پذیرفته شدن درخواست اعسار مرد، دیگر امکان جلب مرد وجود ندارد. درصورتی که اقساط مهریه پرداخت شوند؛ حکم زندان هم لغو میشود.
مدارک لازم برای درخواست حکم جلب مرد
زوجه برای گرفتن حکم جلب مرد باید به اداره ثبت رفته و همچنین به دادگاه خانواده و سپس واحد اجرای احکام مراجعه کند تا در نهایت بتواند حکم جلب مرد را بگیرد. در این مراحل به یک سری مدارک نیاز دارد که عبارتاند از:
- مدارک هویتی زن مانند شناسنامه و کارت ملی
- رای صادره از دادگاه مبنی بر محکوم بودن مرد برای پرداخت مهریه به زوجه که باید قطعی شده باشد.
- سند اجرایی حکم که از سوی دادگاه صادر شده است.
تمام این مدارک باید در پرونده موجود باشند. در غیر این صورت روال پرونده کند پیش رفته و صدور حکم جلب بارها به تعویق میفتد. توصیه میکنیم پیش از حضور در دادگاه مدارکتان را با وکلای ما در دادنیک چک کنید و مطمئن شوید که مدارک کامل باشند.
هزینه گرفتن حکم جلب مرد
اصولا گرفتن این حکم به صورت رایگان انجام میشود و هزینه خاصی ندارد. به این ترتیب کافی است که زوجه بعد از صدور حکم قطعی دادگاه، اجرایی کردن حکم را تقاضا کند و بعد از آن به واحد اجرای احکام مراجعه کرده و درخواست صدور حکم جلب مرد را بدهد. تمام این مراحل بدون پرداخت هزینه انجام میشود.
هرچند برخی از هزینههای جانبی مانند هزینه رسیدگی به دادخواست مطالبه مهریه، مطابق نرخ تعرفه قضایی دریافت میشود. هزینه دادرسی با توجه به مقدار مهریه مشخص میشود. در مواردی که مهریه زن کمتر از 20 میلیون تومان باشد؛ دو و نیم درصد از مهریه کسر و به عنوان هزینه دادرسی برداشت میشود.
در مواردی که مهریه زن بیشتر از 20 میلیون تومان باشد؛ هزینه دادرسی برابر 3.5 درصد از ارزش مهریه است. همچنین میتوانید از راهنمایی یک وکیل هم بهرهمند شوید. درست است که در این مرحله حقوکاله هم به هزینههای شما اضافه میشود. اما حضور یک وکیل همواره از صرف وقت و هزینههای اضافه جلوگیری کرده و در نهایت به نفع شما است.
لغو حکم زندان مهریه
در بیشتر پروندههای مطالبه مهریه از طریق دادگاه، این سوال مطرح میشود که آیا میتوان حکم زندان مهریه را لغو کرد؟ به عبارتی اگر مرد قادر به پرداخت مهریه نباشد؛ زندانی میشود یا اینکه امکان لغو این حکم وجود دارد؟
در پاسخ باید گفت که در کیسهایی که مرد اعسار یا ناتوانی مالی خود را به دادگاه ثابت کند؛ لزوم زندانی شدن از او برداشته میشود. برای این منظور لازم است که مرد تا مهلت 30 روز بعد از تاریخ ابلاغیه به دادگاه مراجعه کرده و درخواست اعسار از پرداخت مهریه را ثبت کند.
اگر اعسار مرد از پرداخت مهریه اثبات شده و شهود اعسار هم شهادت بدهند و قاضی این شهادت را بپذیرد؛ دادگاه مهریه زن را قسطبندی میکند. بهاینترتیب مرد در زمان مشخص اقساط مهریه را پرداخت میکند و حکم جلب مرد لغو میشود.
هرچند در صورت عدم پرداخت اقساط مهریه، حکم زندانی شدن مرد دوباره اجرایی میشود. به عبارتی زوجه میتواند بابت تاخیر در پرداخت اقساط مهریه، دوباره از دادگاه حکم جلب بگیرد.
سخن آخر
مهریه بهعنوان حق زن بر مرد، بلافاصله بعد از خوانده شدن صیغه عقد، قابل مطالبه است. درمواردی که مرد از پرداخت مهریه امتناع کند؛ زن میتواند با مراجعه به دادگاه و اداره اجرای احکام، حکم جلب مرد را بگیرد. در این حالت مرد تا 30 روز فرصت دارد تا عدم توانای مالی یا اعسار خود را به دادگاه ارائه بدهد.
در این موارد مهریه برای مرد قسطبندی میشود. درصورتیکه مرد اقساط مهریه را پرداخت نکند یا از پرداخت مهریه با وجود استطاعت مالی امتناع کند، زن میتواند حکم جلب مرد را گرفته و او را زندانی کند.
سوالات متداول
آیا گرفتن حکم جلب مهریه رایگان است؟
تمام مراحل گرفتن حکم جلب رایگان است اما در نهایت 2.5 تا 3.5 درصد از مبلغ مهریه به عنوان هزینه دادرسی کسر میشود.
آیا به محض ثبت درخواست، حکم جلب صادر میشود؟
خیر؛ صدور حکم جلب یک پروسه چند مرحلهای است. در آخرین مرحله برای مرد ابلاغیه صادر میشود. درصورتی که مرد تا سی روز بعد دادخواست اعسار خود را ثبت کند؛ به جای حکم جلب، مهریه قسط بندی میشود.
آیا حکم جلب مهریه برای دیرکر اقساط مهریه هم صادر میشود؟
بله درصورتی که مرد اقساط مهریه را به موقع پرداخت نکند؛ زن میتواند برای دریافت حکم جلب اقدام کند.
این مطلب توسط تیم تحریریه دادنیک گردآوری و منتشر شده است.
تیم تحریریه دادنیک روزانه و در جهت افزایش اطلاعات کاربران سایت، مطالب متعددی در زمینههای مختلف منتشر مینماید.
برای مشاوره با وکیل متخصص میتوانید با کارشناسان دادنیک در ارتباط باشید.