امروزه با گسترش شهرنشینی رعایت اصول ایمنی و شهرسازی اهمیت ویژهای دارد. به همین دلیل شهرداریها وظیفه کنترل ساختوساز در شهرها را بر عهده دارند. از طرف دیگر وظیفه رسیدگی به تخلفات ساختوساز بر عهده مرجعی تحت عنوان کمیسیون ماده ۱۰۰ شهرداری قرار گرفته است.
کمیسیون ماده صد شهرداری از جمله دادگاههای شبه قضایی به شمار میرود که صلاحیت صدور آرای کیفری را ندارد. اعضای کمیسیون ماده ۱۰۰ شامل نمایندگان وزارت کشور، دادگستری، شورای اسلامی و شهرداری میشوند.
موسسه حقوقی دادنیک در این مقاله به بررسی اعضای کمیسیون ماده ۱۰۰ شهرداری و وظیفه آنها پرداخته است. در صورت نیاز به مشاوره حقوقی میتوانید با کارشناسان حقوقی ما در ارتباط باشید.
ماده ۱۰۰ قانون شهرداری چیست؟
مطابق ماده ۱۰۰ قانون شهرداریها: «مالکین اراضی و املاک واقع در محدوده شهر یا حریم آن باید قبل از هر اقدام عمرانی یا تفکیک اراضی و شروع ساختمان از شهرداری پروانه اخذ نمایند. شهرداری میتواند از عملیات ساختمانی ساختمانهای بدون پروانه یا مخالف مفاد پروانه بهوسیله مأمورین خود اعم از آنکه ساختمان در زمین محصور یا غیرمحصور واقع باشد جلوگیری نماید.»
مطابق تبصره یک این ماده در مواردی فوق، تخلف صورتگرفته به تقاضای شهرداری در کمیسیونهایی تحت عنوان کمیسیون ماده ۱۰۰ بررسی میشود. کمیسیون پس از وصول پرونده به ذینفع ده روز فرصت ادای توضیحات کتبی میدهد. سپس اعضای کمیسیون ماده ۱۰۰ ظرف مدت یک ماه تصمیم مقتضی اتخاذ میکنند.
لازم به ذکر است رأی اعضای کمیسیون ماده ۱۰۰ در دو مرحله بدوی و تجدیدنظر قابلاعتراض است. اعتراض به رأی قطعی از طریق تشکیلات دیوان عدالت اداری صورت میگیرد.
وظیفه کمیسیون ماده ۱۰۰
وظیفه اصلی کمیسیون ماده صد رسیدگی به اختلافات مابین شهرداریها و مالکیت اراضی شهری مبنی بر نحوه ساختوساز املاک واقع در محدودهٔ شهر است. رسیدگی به تخلفات ساختمانی از نظر ضوابط شهرسازی و ایمنی ملاک است.
طبق ماده ۱۰۰ قانون شهرداریها متقاضیان ساختوساز باید از شهرداری پروانه ساخت دریافت کنند. هرگونه ساختوساز در محدوده شهری باید طبق شرایط مقرر در پروانه ساخت انجام شود.
این شرایط شامل ارتفاع ساختمان، میزان پیشروی، تعداد واحدها، ضرورت احداث ستون، پارکینگ و غیره است. ماموران شهرداری میتوانند از ادامه ساختوساز هر ساختمانی که مخالف مقررات ساختمانی باشد جلوگیری کنند.
سپس شهرداری موظف است موضوع را به کمیسیون ماده ۱۰۰ شهرداری ارجاع دهند. اعضای کمیسیون ماده ۱۰۰ مطابق مقررات مربوط به تخلف رسیدگی و تصمیم مقتضی را صادر میکند. تصمیم اعضا کمیسیون ماده ۱۰۰ میتواند مبنی بر قطع و تخریب تمام یا قسمتی از بنا، پرداخت جریمه یا تعطیلی محل تجارت باشد.
درصورتیکه به تصمیم نهایی و تجدیدنظر اعضای کمیسیون ماده ۱۰۰ اعتراض دارید میتوانید با مشورت با یک وکیل دیوان عدالت اداری در این مرجع نیز شکایت کنید.
اعضای کمیسیون ماده ۱۰۰
به استناد تبصرهٔ ماده ۱۰۰ قانون شهرداریها اعضای تشکیلدهندهٔ کمیسیون ماده ۱۰۰ شامل اشخاص زیرند:
- نماینده وزارت کشور به انتخاب وزیر کشور
- یکی از قضات دادگستری به انتخاب وزیر دادگستری
- یکی از اعضای انجمن شهر به انتخاب انجمن نمایندهٔ شورای اسلامی
- نمایندهٔ شهرداری
لازم به ذکر است نمایندهٔ شهرداری در کمیسیون ماده صد حق رای ندارد. این شخص تنها برای بیان توضیحات و دفاعیات شهرداری در جلسه حضور خواهد داشت. درصورتیکه نماینده شهرداری در رأیگیری شرکت کرده باشد تصمیم این کمیسیون قابل ابطال است.
اعتراض به کمیسیون ماده ۱۰۰ در دیوان عدالت اداری
کمیسیون ماده ۱۰۰ قانون شهرداری از دو مرجع بدوی و تجدیدنظر تشکیل شده است. پرونده تخلفات ابتدا در کمیسیون بدوی بررسی و حکم صادر میشود. اعتراض به آرای کمیسیون ماده ۱۰۰ بدوی در کمیسیون تجدیدنظر امکانپذیر است.
تصمیمات کمیسیون تجدیدنظر قطعی و لازمالاجرا است. لکن این تصمیمات قابلاعتراض است. در حقیقت اگر شخصی ادعا کند که تصمیم کمیسیون مطابق قوانین و مقررات نیست میتواند به استناد بند ب ماده ۱۰ قانون دیوان عدالت اداری، نسبت به رأی کمیسیون تجدیدنظر اقدام به تجدیدنظرخواهی در دیوان عدالت نماید.
نحوه دفاع در کمیسیون ماده ۱۰۰
درصورتیکه پروندهٔ تخلف شهروندی در کمیسیون ماده صد شهرداری مطرح شود، شخص میتواند با ارائه لایحهٔ کتبی دفاعیات خود به کمیسیون از خود دفاع نماید. در واقع کمیسیون به متخلف اعلام کی کند ظرف ده روز دفاعیات خود را به دبیرخانه کمیسیون ارائه کند.
در مقابل شهرداری بهعنوان طرف دیگر دعوا با معرفی نماینده خود به کمیسیون توضیحات و دفاعیات مقتضی خود را ارائه میکند.
بنابراین، باتوجهبه قوانین ساختمانی و شهرداری و همچنین کتبی بودن دفاعیات پیش از هر گونه اقدام حقوقی لازم است با وکیل کمیسیون ماده ۱۰۰ دراینرابطه مشورت کنید.
فرصت اعتراض به آرای شهرداری
بعد از وصول پرونده به کمیسیون ماده ۱۰۰، ذینفع بایستی ظرف ۱۰ روز توضیحات خود را کمیسیون ارائه کند. رسیدگی کمیسیون ماده ۱۰۰ شهرداری دارای ۲ مرحله است. کمیسیون بدوی ظرف یک ماه به پرونده رسیدگی میکند. با صدور و ابلاغ تصمیم بدوی، معترض به تصمیم صادره ۱۰ روز از تاریخ ابلاغ تصمیم فرصت دارد مراتب اعتراض خود را به رأی صادره اعلام کند. سپس کمیسیون تجدیدنظر به اعتراض وی رسیدگی و تصمیمگیری میکند.
درصورتیکه شخص ادعا کند تصمیم کمیسیون مطابق قوانین و مقررات جمهوری اسلامی ایران نیست؛ میتواند ظرف مدت ۳ ماده از رأی نهایی کمیسیون اقدام به شکایت در دیوان عدالت اداری کند.
لازم به ذکر است دیوان عدالت اداری برای اشخاصی که در خارج از کشور هستند مهلت ۶ماهه ای برای اعتراض به آرای کمیسیون ماده ۱۰۰ شهرداری در نظر گرفته است.
جمعبندی
شهرنشینی و ساختوساز لزوم رعایت چهارچوبهای ایمنی و زیباسازی شهرها را در دنیای امروز مهیا کرده است. در ایران مرجع کنترل ساختوساز در محدوده شهرها به شهرداری واگذار شده است. اما شهرداری نمیتواند رأساً اقدام به تخریب یا اخذ جریمه و غیره کند.
لذا قانونگذار با پیشبینی کمیسیون ماده صد شهرداری، رسیدگی به اختلافات مابین شهرداری و مالکان در خصوص تخلفات ساختمانی را به اعضای کمیسیون ماده ۱۰۰ شامل نماینده وزارت، دادگستری، شورای شهر و شهرداری واگذار کرده است.
وکلای کمیسیون ماده ۱۰۰ موسسه حقوقی دادنیک آمادهاند به سؤالات شما در زمینه دعاوی کمیسیون ماده ۱۰۰ پاسخ دهند و مراحل رسیدگی به پرونده در دیوان عدالت اداری را برای شما به صورت شفاف توضیح دهند.
سوالات متداول
چه تخلفاتی در کمیسیون ماده ۱۰۰ مورد رسیدگی قرار میگیرد؟
تخلفاتی از جمله احداث بنا بدون پروانه یا خارج از پروانه، عدم احداث پارکینگ یا غیرقابلاستفاده بودن پارکینگ، تجاوز به معابر شهری، عدم استحکام بنا یا عدم رعایت ضوابط فنی، بهداشتی و شهرسازی در احداث بنا و تغییر کاربری غیرمجاز در کمیسیون ماده ۱۰۰ رسیدگی میشود.
آیا شهروندان شهر در صورت مشاهده تخلف میتواند به کمیسیون ماده ۱۰۰ مراجعه کنند؟
تمامی شهروندانی که از تخلفات ساختوساز زیان ببینند میتوانند به شهرداری مراجعه کنند و در صورت صلاحیت کمیسیون ماده ۱۰۰ پرونده تخلف توسط شهرداری به این کمیسیون ارجاع داده میشود.
دادنیک چیست؟
دادنیک یک موسسه حقوقی است که خدمات حقوقی خانواده مانند انواع طلاق، انحصار وراثت، خدمات مربوط به کنسولگری و… را به ایرانیان داخل و خارج از کشور ارائه میدهد.
آیا امکان برگزار جلسه آنلاین با وکیل وجود دارد؟
بله. در صورتی که در شهر و یا کشورهای دیگر سکونت دارید و یا به دلیل مشغله کاری امکان حضور در دفتر را ندارید، میتوانید جهت تنظیم جلسه آنلاین با وکیل پایه یک دادگستری، به واتساپ یا تلگرام دادنیک پیام دهید.
چگونه به دادنیک اعتماد کنیم؟
وکلای موسسه دادنیک (یا همکاران ما در موسسه دادنیک) وکیل پایه یک دادگستری هستند و دارای پروانه وکالت فعال در کانون وکلا میباشند. ضمن اینکه قرارداد فی مابین موکل و وکلای دادنیک در سامانه ثنا که متعلق به قوه قضاییه است، تنظیم و ثبت میشود. که قابل پیگیری توسط وکیل و موکل میباشد.
این مطلب توسط تیم تحریریه دادنیک گردآوری و منتشر شده است.
تیم تحریریه دادنیک روزانه و در جهت افزایش اطلاعات کاربران سایت، مطالب متعددی در زمینههای مختلف منتشر مینماید.
برای مشاوره با وکیل متخصص میتوانید با کارشناسان دادنیک در ارتباط باشید.