تکلیف حقوق مادر بعد از فوت

مسئله‌ای مهم که هنگام تحریر ترکه پس از فوت مادر پیش می آید این است که شاید مادر استخدام کشوری یا بازنشسته شده و تحت پوشش بیمه تامین اجتماعی بوده باشد. در این حالت سوالی برای وارثین در این خصوص که تکلیف حقوق مادر بعد از فوت چه می‌شود؟

حقوق مادر معمولا بین اعضای خانواده یعنی شوهر و فرزندان تقسیم می شود. در ادامه به طور کامل توضیح می دهیم که حقوق مادر بعد از فوت به چه کسی می رسد؟

حقوق مادر پس از فوت به چه کسانی می‌ رسد؟

اگر مادر در زمان حیات تحت پوشش قانون تامین اجتماعی یا استخدام کشوری بوده باشد، بر اساس ماده 82 قانون حقوق مادر پس از فوت به یک سری از افراد که در 2 دسته کلی هستند، خواهد رسید. از این رو در ادامه به این موضوع که حقوق مادر پس از فوت به چه کسانی می‌رسد، اشاره شده است.

تحت پوشش قانون تامین اجتماعی

• شوهر (در صورت عقد دائمی)
• فرزندان
• پدر و مادر

تحت پوشش قانون استخدام کشوری

• شوهر (در صورت عقد دائمی)
• فرزندان
• پدر و مادر
• نوادگان (در صورتی که پدر و مادر آن‌ها فوت شده باشد و تحت کفالت مادر متوفی بوده‌اند)

شرایط دریافت حقوق مادر فوت شده

همان‌طور که اشاره شد، افرادی که پس از فوت مادر بازمانده‌اند امکان دریافت حقوق مادر را خواهند داشت، اما برای این‌که بتوانند حقوق وی را دریافت کنند شرایطی وجود دارد که طبق 2 دسته بندی ذکر شده در مطالب بالا ممکن خواهد بود. از این رو در ادامه به شرایط دریافت حقوق مادر فوت شده اشاره شده است.

تحت پوشش قانون تامین اجتماعی

اگر مادر تحت پوشش قانون تامین اجتماعی بوده باشد، شرایط دریافت حقوق وی برای بازماندگانش به شرح زیر است.

• اگر شوهر متوفی بخواهد حقوق وی را در صورتی که تحت پوشش تامین اجتماعی بوده است، دریافت کند باید تحت تکفل همسرش باشد، از سازمان تامین اجتماعی مستمری دریافت نکند و در عین حال سن مرد نیز باید از 60 سال بگذرد. همچنین باید اشاره کنیم که سن و سال فقط ملاک نیست و باید از کار افتادگی مرد در کمیسیون پزشکی نیز تشخیص داده شود.
• در صورتی که متوفی دارای فرزند دختر باشد، وی این امکان را خواهد داشت که تا هر سنی از حقوق بازنشستگی مادر پس از فوت استفاده کند، اما در صورتی که شاغل نبوده و تحت پوشش بیمه مربوط به شغلش قرار نگیرد. این موضوع برای فرزند پسر تا 20 سالگی صدق می‌کند و می‌تواند از حقوق بازنشستگی مادر فوت شده‌اش بهره ببرد، اما اگر نامه اشتغال به تحصیل از دانشگاه داشته یا این‌که دارای معلولیت باشد، تا سن 25 سالگی نیز می‌تواند حقوق مادر را دریافت کند.
• مادر و پدر متوفی نیز می‌توانند حقوقش را دریافت کنند، اما این موضوع منوط بر این است که مادر فوت شده، آن‌ها را تحت تکفل داشته و خودشان نیز از سازمان تامین اجتماعی مستمری دریافت نکنند. البته برای دریافت حقوق متوفی باید پدرش بیش از 60 سال و مادرش بیش از 55 سال داشته باشند و از کار افتادگی آن‌ها نیز در کمیسیون پزشکی تشخیص داده شود.

تحت پوشش قانون استخدام کشوری

شرایط افراد واجد شرایط دریافت حقوق مادر فوت شده که تحت پوشش قانون استخدام کشوری بوده است نیز هم‌چون زمانی است که وی تحت پوشش قانون تامین اجتماعی باشد. در واقع شوهر، فرزندان و پدر و مادر و همچنین نوادگان متوفی تحت شرایطی که ذکر شد می‌توانند از حقوق وی بهره‌مند شوند.

سهم وارث از حقوق مادر بعد از فوت

موضوع دیگری که بعد از فوت مادر پیش می‌آید تقسیم ترکه است و این‌که سهم وارثین به چه نحوی خواهد بود نیز مطرح می‌شود. از این رو در ادامه به سهم وارث از حقوق مادر بعد از فوت که طبق 2 دسته بندی می‌باشد، اشاره شده است.

تحت پوشش قانون تامین اجتماعی

برای تقسیم ارث مادر بعد از فوت در ماده 83 قانون مدنی اشاره شده است که به هریک از وارثین وی، میزانی از حقوقش در صورتی که تحت پوشش قانون تامین اجتماعی بوده است، خواهد رسید.

در واقع برای شوهر متوفی میزان سهم الارث 50 درصدی و برای فرزندان وی سهم الارثی 25 درصدی از حقوقش پس از فوت در نظر گرفته خواهد شد. همچنین پدر و مادر متوفی نیز هر کدام به میزان 20 درصد از حقوقش، سهم الارث خواهند داشت. اگر توجه کرده باشید، جمعا سهم الارثی که از حقوق مادر به وارثین خواهد رسید، بیش از 100 درصد می‌شود که در این صورت سهم هر یک از وارثان مقداری کاهش می‌یابد تا در نهایت همان 100 درصد شود.

در عین حال باید اشاره کنیم که اگر هر یک از وارثین وی فوت کرده باشند و یا این‌که شرایط دریافت حقوق را از دست بدهند، در این حالت سهمی که دارند میان سایر وارثین تقسیم خواهد شد.

تحت پوشش قانون استخدام کشوری

بر اساس ماده 87 قانون در صورتی که مادر در زمان حیاتش تحت پوشش قانون استخدام کشوری باشد، حقوقی که دریافت می‌کرده است، بعد از فوت به صورت مساوی بین وارثینش تقسیم خواهد شد. همچنین اگر یکی از وارثین فوت کند، سهمی که از حقوق مادر فوت شده‌اش به ارث برده بوده، به سایر وارثان نمی‌رسد و به نفع صندوق بازنشستگی کشوری ضبط خواهد شد.

چه مدارکی برای دریافت حقوق مادر پس از فوت لازم است؟

برای دریافت حقوق مادر پس از فوت باید وارثین مدارکی را ارائه کنند که در ادامه به آن‌ها اشاره شده است.

• شناسنامه و کارت ملی وارث
• سند ازدواج وارث (برای شوهر الزامی است)
• اسناد مربوط به بیمه متوفی
• گواهی فوت مادر
• گواهی رشد فرزندان (برای اثبات بالای 18 سال بودن)
• استشهادیه انحصار وراثت
• گواهی اشتغال به تحصیل فرزندان (در صورت تحصیل)

وکیل انحصار وراثت

ممکن است وارث متوفی قصد نداشته باشد خودش شخصا در مراحل اداری، قضایی و مالی انحصار ورثه شرکت کند. در این حالت یک وکیل انحصار وراثت می‌تواند به شما کمک کرده و به جای شما این مراحل را طی کند. در واقع وکیل ارث می‌تواند با توجه به دانش بالایی که در این زمینه دارد، تمامی مراحل را بدون نیاز به حضور شما در اسرع وقت طی کرده و نتیجه مد نظرتان را حاصل کند.

جمع بندی

پس از فوت مادر مسائل بسیاری هم‌چون تقسیم ارث طلا، دریافت حقوقی که از بیمه تامین اجتماعی یا سازمان کشوری به وی پرداخته می‌شده است و … برای وارثین پیش می‌آید. در این حالت باید وارثان وی و سهم آن‌ها مشخص شود و همچنین آن‌ها از شرایط دریافت حقوق مادر پس از فوت نیز اطلاع پیدا کنند.

سوالات متداول