آشنایی با طلاق رجعی و فرق آن با طلاق بائن

فرق طلاق رجعی و بائن در احکام و شرایط آنها پس از وقوع طلاق مشخص می‌شود. در فقه و حقوق اسلامی، هر یک از این دو نوع طلاق، آثار و پیامدهای متفاوتی برای زوجین به همراه دارد و شناخت دقیق آنها به افراد کمک می‌کند تا با آگاهی بیشتر برای جدایی تصمیم‌گیری کنند. در این مقاله بررسی تعریف طلاق رجعی و تفاوت آن با بائن می‌پردازیم.

طلاق رجعی چیست؟

طلاق رجعی به طلاقی گفته می‌شود که مرد می‌تواند در طول مدت زمان عده به همسرش رجوع کند. در واقع اگر طلاق از نوع رجعی باشد، مرد می‌تواند پس از جدایی تا مدت مشخصی مجدداً به زندگی زناشویی برگردد؛ و برای شروع دوباره زندگی با همسرش نیازی به جاری کردن مجدد صیغه عقد ندارد.

در این نوع از طلاق لازم است که زن عده نگه دارد و در طول مدت عده امکان شروع زندگی زناشویی با فرد دیگری را نخواهد داشت. برای رجوع از طلاق کافی است زوج به زوجه تمایل نشان دهد. پس از این تمایل، زن و مرد می‌توانند دوباره زندگی زناشویی خودشان را شروع کنند و یک ماه زمان دارند تا این موضوع را به دادگاه اطلاع دهند. پیشنهاد می کنیم مقاله مهریه در طلاق رجعی را مطالعه کنید تا درباره این نوع از جدایی اطلاعات کامل تری به دست آورید.

فرق طلاق رجعی با بائن چیست؟

در این بخش تفاوت‌هایی که بین طلاق رجعی و طلاق بائن وجود دارد را به طور کلی ارائه کرده‌ایم.

1. امکان رجوع زوج به زوجه

• در طلاق رجعی، مرد می‌تواند در مدت عده (معمولاً سه ماه قمری) بدون نیاز به عقد و مهریه جدید به همسرش رجوع کند و زندگی مشترک را از سر بگیرد. این رجوع می‌تواند با گفتار، عمل (مثل رابطه زناشویی) یا حتی نیت مشخص انجام شود.
• در بائن، رجوع ممکن نیست مگر با جاری شدن عقد جدید و پرداخت مهریه تازه. درواقع، زن و شوهر از نظر شرعی به‌طور کامل از هم جدا می‌شوند و اگر بخواهند مجدداً با هم زندگی کنند، باید مانند یک ازدواج جدید رفتار شود.

2. عده و ازدواج مجدد زن

• زن در این طلاق رجعی موظف به نگه داشتن عده است (مدت سه طُهر یا حدود سه ماه)، و در این مدت نمی‌تواند با فرد دیگری ازدواج کند.
• در موارد خاصی از بائن، زن نیازی به عده ندارد، مثلاً اگر زن باکره (دوشیزه) یا یائسه (زنی که از سن باروری گذشته) باشد. در این صورت، زن بلافاصله پس از طلاق می‌تواند با مرد دیگری ازدواج کند.

3. ارث بردن زوجین از یکدیگر

• در طلاق رجعی تا زمانی که زن در عده است و مرد به او رجوع نکرده، اگر یکی از آن‌ها فوت کند، دیگری از او ارث می‌برد، چون رابطه زوجیت هنوز از نظر شرعی پابرجاست.
• در حالت بائن، زن و مرد از هم جدا شده‌اند و حتی اگر یکی از آن‌ها در مدت عده فوت کند، دیگری هیچ‌گونه ارثی از او نمی‌برد، زیرا رابطه زوجیت به‌طور کامل قطع شده است.

4. پرداخت نفقه

• در مدت عده طلاق رجعی، زن حق دریافت نفقه (هزینه خوراک، پوشاک، مسکن و …) از شوهر را دارد، چون همچنان به نوعی همسر او محسوب می‌شود.
• در نوع بائن، مرد هیچ تکلیفی برای پرداخت نفقه به زن ندارد، مگر اینکه زن باردار باشد که در این صورت، نفقه دوران بارداری به عهده مرد است.

5. زندگی زن در خانه شوهر

• در طلاق رجعی زن باید در مدت عده در خانه شوهر بماند، مگر اینکه شرایطی وجود داشته باشد که ادامه حضور او در منزل موجب آسیب یا ناراحتی شدید شود. این الزام به خاطر امکان رجوع و بازسازی زندگی مشترک وضع شده است.
• زن پس از طلاق بائن، حق ماندن در خانه شوهر را ندارد و باید بلافاصله از منزل او خارج شود، مگر در موارد خاص مانند باردار بودن.

سخن آخر

در نتیجه، فرق طلاق رجعی و بائن نه‌تنها در امکان رجوع زوجین و نحوه ادامه زندگی مشترک پس از طلاق، بلکه در مسائل حقوقی همچون ارث، نفقه و عده نیز مشهود است. در طلاق رجعی، مرد می‌تواند در مدت عده به همسرش بازگردد و همچنان حقوق مالی و شرعی مانند نفقه و ارث برای زن باقی می‌ماند.

در حالی که در نوع بائن، جدایی به‌طور کامل از نظر شرعی و قانونی صورت می‌گیرد و برای بازگشت مجدد نیاز به عقد جدید و شرایط تازه‌ای وجود دارد. این تفاوت‌ها تاثیرات مهمی در زندگی پس از طلاق دارند و آگاهی از آنها و مشورت با وکیل طلاق توافقی می‌تواند در تصمیم‌گیری‌های زوجین نقش کلیدی ایفا کند.

سوالات متداول فرق طلاق رجعی و بائن